‘Proces van de eeuw’: strafzaak tegen oud-wethouders begint
Onder hoogspanning begint maandag de strafzaak tegen oud-wethouders Richard de Mos, Rachid Guernaoui en zes medeverdachten. Wat staat hun de komende drie weken te wachten? En wie zijn de verdachten?
Vierenhalf jaar geleden ving een ambtenaar een gerucht op. Horecavergunningen zouden te koop zijn via Nino Davituliani, toen raadslid van Hart voor Den Haag. De tip kwam van een Haagse horecabemiddelaar. Toen die twee weken later namens een cliënt een afspraak met haar had, luisterde een observatieteam van de rijksrecherche mee. Davituliani kon hem niet verder helpen, maar wellicht wilde haar vriend en horecaondernemer Erdinç A. zijn cliënt wel advies geven.
Deze vage episode is uitgemond in wat voor Den Haag het proces van de eeuw mag heten. Maandag vangt in Rotterdam de strafzaak aan tegen oud-Hart voor Den Haag-wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui, oud-raadslid Davituliani en vijf ondernemers. Zij worden onder meer verdacht van omkoping en deelname aan criminele organisaties. Ruim twaalfhonderd dagen nadat de invallen van de rijksrecherche de Haagse politiek en de levens van de verdachten op hun kop zetten, wordt de zaak behandeld.
De Mos en Guernaoui worden bijgestaan door de bekende strafpleiter Peter Plasman
Dat gebeurt de komende drie weken bij de rechtbank in Rotterdam. Voor de behandeling zijn acht zittingen uitgetrokken, plus twee reservedagen. De eerste week staat de feitenbehandeling centraal, waarin de rechters de verdachten ondervragen over de bevindingen in het strafdossier. Getuigen worden niet in de rechtszaal gehoord, alleen een deskundige. De Groningse hoogleraar Gerrit Voerman zal zijn kijk geven op partijfinanciering.
Strafeis
Dinsdag 31 januari volgt de grote dag voor het Openbaar Ministerie (OM). De officier van justitie zal de aanklachten uiteenzetten en beargumenteren dat de wethouders en bevriende partijsponsoren een corrupt netwerk vormden. Als apotheose komt het OM met zijn strafeisen tegen de verdachten. De drie zittingen daarna krijgen de advocaten van de verdediging de kans de onschuld van hun cliënten aan te tonen. De Mos en Guernaoui worden bijgestaan door de bekende strafpleiter Peter Plasman.
Het slotpleidooi staat ingetekend op donderdag 9 februari. Formeel hebben de rechters daarna twee weken de tijd om tot een uitspraak te komen. Dat kan iets uitlopen, mocht de rechtbank de behandeling nog niet meteen afsluiten. “Maar het zal geen maanden in de ijskast verdwijnen,” verzekert een rechtbankwoordvoerder. “Het zou dan hooguit twee weken langer duren.”
Van A. tot Z.: de verdachten
Als boegbeeld van Hart voor Den Haag schopte Richard de Mos (46) het vijf jaar geleden tot wethouder economie. Tot de invallen van de rijksrecherche hem en zijn partij buitenspel zetten. Hij was volgens het OM lid van twee criminele organisaties, één met vastgoedondernemers en één met horecavrienden. De Mos wordt ervan verdacht dat hij partijsponsoren politieke invloed en een voorkeursbehandeling verschafte. Het gaat onder meer om het lekken van geheime informatie over nachtontheffingen, cultuurpaleis Amare en parkeergarage De Zeeheld.
Ook aan het wethouderschap van partijgenoot Rachid Guernaoui (50) kwam drieënhalf jaar geleden abrupt een einde. Volgens het OM heeft de voormalig wethouder financiën zich net als collega De Mos bezondigd aan ambtelijke omkoping. Specifiek gaat het om een subsidie van 9000 euro aan een vereniging waarop Erdinç A. bij hem aandrong. De subsidie werd al jaren verleend, pareert Guernaoui.
Een integriteitsmelding over toenmalig raadslid Nino Davituliani (39) bracht het strafrechtelijk onderzoek aan het rollen. Dat zij tegen betaling horecavergunningen kon regelen, bleek meer roddel dan feit. Toch rekent het OM Davituliani tot het vermeende criminele netwerk rond de wethouders. Ook suggereert de recherche dat haar plek op de kieslijst in 2018 (plek vier) zou zijn ‘gekocht’ door de gebroeders A. Laster, aldus Davituliani, die in de fractie bekendstond als eigengereid.
Met zijn bedrijf doneerde horecaondernemer Hünkar ‘Atilla’ A. (55) bijna 50.000 euro aan de campagne van Hart voor Den Haag. Hij stond al in 2014 op de kieslijst en stelde zijn zalencentrum Opera vaak ter beschikking aan de partij. Als raadslid diende De Mos ooit een motie in voor een nachtvergunning voor Opera, waarna hem cliëntelisme werd verweten. Het OM veronderstelt dat De Mos als wethouder zijn makker Atilla heeft bevoordeeld met twee nachtontheffingen.
Gülhan ‘Erdinç’ A. (52) is de broer en zakenpartner van Atilla. Hij kwam via Davituliani, zijn geliefde, op de radar van de rijksrecherche. Erdinç schepte in afgeluisterde telefoontjes op dat hij de twee wethouders in zijn zak had. Allemaal bluf, meent hij zelf. Niettemin brachten zijn krasse uitspraken de recherche op het spoor van De Mos en Guernaoui. Hij wordt door de aanklager ook in verband gebracht met het ronselen van volmachten in de Schilderswijk voor Hart voor Den Haag.
Bij het grote publiek is Edwin J. (56) bekend als jurylid van talentenjacht ‘Idols’ en als manager van Anouk, Kane en Di-rect. Hij verruilde de muziekwereld voor het vastgoed en bekostigde samen met zakenpartner Michel Z. een website, campagnefilmpje en reclamespotjes voor Hart voor Den Haag à 11.000 euro. J. zat gedurende de coalitieonderhandelingen in de ‘klankbordgroep’ waarmee De Mos en Guernaoui sparden. Hij verkreeg zo vertrouwelijke informatie en invloed op het vastgoedbeleid, beweert het OM.
Vastgoedontwikkelaar Michel Z. (53) was net als medeverdachten Edwin J. en Dennis B. verbonden aan bouwbedrijf NU Projectontwikkeling. Z. nam plaats in de klankbordgroep en was bestuurslid bij de partij. Hem wordt hetzelfde verweten als J. Hij stelde een bouwkraan ter beschikking aan De Mos, door het OM aangemerkt als verdachte gift. Net als Atilla A. was Z. zijdelings betrokken bij een door de rijksrecherche onderzochte deal rond bedrijfspand De Schilde.
Dennis B. (54) is een bekende uit de Haagse vastgoedwereld. Hij doneerde via verschillende vennootschappen ruim 50.000 euro aan de partij en trakteerde op twee boottochtjes en diners. B. zocht volgens het OM via De Mos invloed op de huisvestingsverordening. Hij zou ook vastgoed aan de gemeente hebben willen slijten tegen een onredelijk hoge prijs. In 2020 verkocht B. het grootste deel van zijn onroerend goed aan Deutsche Bank.
Alleen de achternamen van de verdachten met een publieke functie zijn voluit geschreven.
