‘Boerkaverbod’ gaat in: HTM zal vrouw in nikab niet weigeren
Vanaf donderdag geldt het verbod op het dragen van gezichtsbedekkende kleding in openbare ruimten als de tram en het stadhuis. De HTM gaat het zogenoemde ‘boerkaverbod’ niet streng handhaven.
Hoewel het gedeeltelijk verbod op gezichtsbedekkende kleding ook betrekking heeft op bivakmutsen, maskers en integraalhelmen (van motorrijders), draait de wet – en het publieke debat erover – bovenal om de nikab en de boerka. Vanaf donderdag is deze islamitische kledij niet langer toegestaan in overheidsgebouwen, de zorg, het openbaar vervoer en het onderwijs. Locaties, zo stelt de rijksoverheid, ‘waar het noodzakelijk is dat je elkaar kunt herkennen en aankijken’.
‘Wie op deze locaties toch gezichtsbedekkende kleding draagt, kan door een medewerker van de locatie worden verzocht om de gezichtsbedekking af te doen of anders de locatie te verlaten,’ zo legt de overheid de praktische invulling van het verbod uit. ‘Desnoods kan de politie worden ingeschakeld en kan een boete worden opgelegd.’
Je mag de reiziger nooit de toegang tot tram of bus weigeren of verzoeken het voertuig te verlaten
Handhaving boerkaverbod
Het valt te bezien in hoeverre medewerkers van genoemde locaties het verbod zullen handhaven. Ziekenhuizen, ov-bedrijven en politieafdelingen hebben al aangegeven soepel om te gaan springen met het boerkaverbod.
‘Openbaar vervoer is voor iedereen. Je mag deze reiziger daarom nooit de toegang tot tram of bus weigeren of verzoeken het voertuig te verlaten,’ zo staat in een intern bericht van de HTM dat is gelekt naar weblog Geenstijl. HTM-personeel wordt gevraagd zelf een afweging te maken of het iemand met gezichtsbedekkende kleding aanspreekt, maar benadrukt dat zijn handelen ‘gericht moet zijn op de-escalatie’. Andere ov-bedrijven, zoals de NS, hebben hun werknemers op vergelijkbare wijze geïnstrueerd.
Het is niet toegestaan. Dan moet er wel tegen opgetreden worden
Ook de academische ziekenhuizen gaan vooralsnog niet handhaven. Ze vrezen dat vrouwen die een boerka of nikab dragen zorg uit de weg gaan indien ze hun verhullende kleding moeten afdoen. De politie gaf eveneens te kennen van handhaving geen prioriteit te maken. In een tweet zei de Nationale Politie een alternatief te willen bieden aan vrouwen in boerka die aangifte willen doen op het politiebureau. Dat is in strijd met de wet, aldus het ministerie van Binnenlandse Zaken in NRC.
Principe
Het boerkaverbod is de inzet geworden van een landelijk en lokaal debat. Het is vooral een principiële zaak: in heel het land dragen tussen de twee- en vierhonderd vrouwen een nikab, zo luidt een veel gehanteerde schatting. Boerka’s (waarbij ook de ogen zijn bedekt) zijn nog zeldzamer.
Hart voor Den Haag/Groep de Mos windt zich op over de gebrekkige bereidheid van politie en HTM om te handhaven. ‘Het is niet toegestaan om gezichtsbedekkende kleding te dragen,’ stelt raadslid Nino Davituliani in een persbericht. ‘Dan moet daar wel tegen opgetreden worden. Dat betekent dat er ook reizigers geweigerd moeten worden.’ De partij heeft schriftelijke vragen gesteld.
Je mag nog steeds met een integraalhelm over straat
Daartegenover staat een partij als Nida, die vindt het dat boerkaverbod afbreuk doet aan de vrijheid van godsdienst. Op initiatief van het Haagse raadslid Cemil Yilmaz biedt Nida aan eventuele boetes voor het dragen van een nikab te betalen. Een motie van de partij om ‘geen prioriteit’ te geven aan de handhaving van het verbod – zoals in Amsterdam, Rotterdam en Utrecht – haalde het niet.
‘Integraalhelm’
‘Het college wil niet anders dan de wet gewoon handhaven,’ verklaarde burgemeester Pauline Krikke tijdens het laatste raadsdebat. Opvallend was hoe Krikke de woorden ‘nikab’ en ‘boerka’ omzichtig uit de weg ging. In plaats daarvan illustreerde ze haar pleidooi consequent met de integraalhelm. Dat vrouwen met een nikab in een sociaal isolement dreigen te raken door het verbod, zoals Nida vreest, is volgens Krikke niet aan de orde. ‘Je mag nog steeds met een integraalhelm over straat.’