Verkoopt Den Haag de ateliers op Clingendael?
Ateliers op landgoed Clingendael staan op de lijst om verkocht te worden. Kunstenaars maken zich zorgen over hun idyllische werkplek. “Wij zijn vergroeid met dit park.”
Sinds jaar en dag werken Haagse kunstenaars op Clingendael, waar ateliers zijn gehuisvest in historische gebouwen. Het ongeloof is groot dat de gemeente hun idyllische werkruimte te koop wil zetten. “We gaan er maar van uit dat de ateliers per ongeluk op de lijst zijn gekomen,” zegt beeldhouwster Yke Prins, die werkt in een schuur in het bos. Schilderes Daphne Jansen heeft ‘knikkende knieën’ sinds ze hoorde van de verkoopplannen, vertelt ze in het oude koetshuis waar haar atelier zit. “Wij zijn vergroeid met deze plek. Hier werken we vanuit de stilte en de verbinding met de natuur. Die brengen we via onze kunst naar de rumoerige stad.”
Aanleiding van hun bezorgdheid zijn de schriftelijke vragen die HSP-raadslid Peter Bos onlangs stelde. Daarin wil hij weten waarom het college van B en W overweegt cultuurpanden te verkopen. Zeker zeven ateliers in Clingendael en het nabijgelegen landgoed Oosterbeek zouden op de (geheime) lijst staan van gebouwen die de gemeente wil verkopen. Afstoten van ‘overbodig’ vastgoed is de belangrijkste troef van het college om de reserves aan te vullen, die door de jeugd- en ouderenzorg en de coronacrisis zijn uitgeput. De verkoopoperatie moet de gemeente een kleine 30 miljoen euro opleveren.
Clingendael-ateliers
Dat de Clingendael-ateliers op deze vertrouwelijke lijst staan, die alleen is in te zien door raadsleden, is via een omweg bekend geworden. Bij een commissiedebat stelde raadslid Bos een vraag over de voorgenomen verkoop van cultuurpanden. Daarop bracht wethouder Robert van Asten (D66, cultuur) zelf de Clingendael-ateliers ter sprake. “Ik heb er geen zeggenschap over,” zei hij er gelijk bij. Door een bureaucratische kronkel vallen de ateliers namelijk niet onder ‘zijn’ cultuurafdeling, maar onder een andere dienst op het stadhuis. “Daar zwaait Anne Mulder de scepter,” aldus Van Asten. Mulder (VVD, financiën) wil pas reageren nadat de schriftelijke vragen van Bos zijn beantwoord.
Op Clingendael bestaat een bijzondere traditie van samenwerking tussen kunstenaars en de schoonheid van het park.
Ook kunstcentrum Stroom is verbaasd dat de ateliers op de nominatielijst staan. “Dat hebben wij niet officieel van de afdeling cultuur te horen gekregen,” zegt Remco Osório Lobato. “De verkoop van deze ateliers is nooit een optie geweest.” Stroom verzorgt het atelierbeleid in Den Haag. Het weet de huurprijs laag te houden en dat is essentieel voor kunstenaars als Prins en Jansen, die een marktconforme prijs nimmer zouden kunnen opbrengen. Bovendien is er een nijpend tekort aan atelierruimte. Mocht het onverhoopt tot een verkoop komen, dan verwacht Osório Lobato in ieder geval vervangende atelierruimte.
Barones
Raadslid Bos voorziet dat het college uiteindelijk zal terugkrabbelen. “Het lijkt mij logisch dat de gemeente deze ateliers niet gaat verkopen. We hebben beleid voor het behoud van cultuurpanden en ateliers. Bij de vastgoedverkoop is bovendien afgesproken dat we geen maatschappelijk vastgoed gaan verkopen. Het college kan het niet maken om daarvan af te wijken.” Daar komt bij dat de gebouwen op het landgoed ooit door een barones aan de gemeente zijn geschonken. Die stelde een aantal voorwaarden, waaronder een plek voor kunstenaars.
“Op Clingendael bestaat een bijzondere traditie van samenwerking tussen kunstenaars en de schoonheid van het park,” zegt beeldhouwster Prins. “Die kun je niet om zeep helpen.” In haar atelier in het oude koetshuis wijst Jansen naar een portretkop van wijlen kunstschilder Kees van Bohemen. “Vijfendertig jaar geleden heeft mijn schildershart zich in dit atelier geopend. Van Bohemen werkte hier. Door hem ben ik naar de academie gegaan.” Ook Prins voelt zich schatplichtig aan haar voorganger, Thérèse de Groot, van wie ze een ingelijst krantenartikel heeft meegebracht. De kunstenaars hóren bij het park, willen ze maar zeggen. Prins: “Ik maak sculpturen van hout uit dit bos. Dat doe ik in de buitenlucht. Je kunt mij niet midden in de stad zetten.”
Onze redactie biedt u dit artikel uit de papieren krant gratis aan. Wilt u meer Haags nieuws lezen? Overweeg een (proef)abonnement op Den Haag Centraal. U ontvangt de krant 10 weken voor slechts 10 euro. Voor 90 euro per jaar kunt u DHC ook digitaal lezen.