Expositie ‘A Fair Share of Utopia’ bij Nest: kunst voor een betere toekomst

Is het mogelijk te vechten voor een betere wereld voor toekomstige generaties of staat het eigenbelang van nu dat in de weg? Vier kunstenaars buigen zich over die vraag in de expositie ‘A Fair Share of Utopia’ bij Nest.

Door

Voor de groepstentoonstelling ‘A Fair Share of Utopia’ van Nest benaderde curator Manon Braat vier kunstenaars met diverse achtergronden om werken te maken die ingaan op een denkbeeldige toekomst. Ze vroeg hen in welke wereld zij geboren zouden willen worden als zij vandaag zouden sterven en één generatie later terug zouden keren.

Achterliggende gedachte: mensen gaan misschien anders om met de wereld als zij er zelf deel van blijven uitmaken. Mensenrechtenadvocaat Michelle Alexander fantaseerde over een humanere en duurzamere toekomst wanneer iedereen zou reïncarneren, de kunstenaars maakten die mogelijke toekomst visueel. Nest werkt voor deze expositie samen met CBK Zuidoost in Amsterdam, waar weer andere kunstenaars hun ideeën tonen.

Utopia

Bij het woord ‘Utopia’ ligt het voor de hand te denken aan een ideale plek vol geluk. De installaties bij Nest roepen bij een eerste blik inderdaad een gevoel van vrolijkheid en energie op. Toch ligt het dystopische, ofwel negatieve toekomstbeeld ook op de loer.

Zo maakt de installatie van Simphiwe Ndzube met bijzondere poppen die zich in vreemde houdingen in de ruimte bevinden meteen indruk. Gezichten hebben de poppen niet, die worden overschaduwd door hun braids (vlechtkapsels) waarmee ze hun expressie krijgen. De personages zijn zowel mannelijk als vrouwelijk. Velen houden een paraplu vast, alsof zij zich willen beschermen tegen iets. Maar misschien kunnen ze er juist mee wegvliegen.

Het golfplaten dak waarop twee figuren zich bevinden, lijkt op daken van huizen in sloppenwijken. Ndzube’s familie woont in zo’n wijk in Kaapstad. Hier lijkt het dak een voertuig om mee weg te vliegen. Dat idee is ook terug te zien op het schilderij dat naast de installatie hangt: een enorme tweekoppige fantasievogel vliegt weg van een niet heel vrolijke plek. Ndzube toont een moment van transitie waarbij vluchten een mogelijkheid is, zonder dat duidelijk wordt waarheen.

Brook Andrew

Met zijn videowerk ‘Smash It’ benadrukt Brook Andrew de overkill aan beeld die onze tijd domineert. Hij focust zich daarnaast op de manier waarop het koloniale verleden nog steeds doorwerkt in het heden. Andrew is een Wiradjuri (Aboriginal) uit Australië die vergeten en onderbelichte verhalen naar de voorgrond brengt. Zijn enorme opblaassculptuur die in Nest te zien is, verwijst naar een mythisch wezen uit de Wiradjuri-cultuur.

De van oorsprong angstaanjagende figuur die mensen kan verslinden is nu vermengd met elementen uit de populaire cultuur. Als een soort indrukwekkende en vrolijke mascotte schreeuwt hij in feite om niet vergeten te worden.

Spektakelstukken

De kunstenaars tonen visuele spektakelstukken die een zekere hoop verbeelden voor de toekomst. Toch zijn de sporen van onze huidige problemen – de kloof tussen arm en rijk, raciale ongelijkheid en de klimaatcrisis – erin niet ineens verdwenen. Er is geen ideale toekomst zonder rigoureuze en drastische veranderingen in het hier en nu.

Nest, ‘A Fair Share of Utopia’, tot en met zondag 22 november. Meer informatie: www.nestruimte.nl

Wilt u meer lezen over de groepstentoonstelling ‘A Fair Share of Utopia’ van Nest? Koop dan donderdag 8 oktober de papieren krant Den Haag Centraal. Klik hier voor alle verkooppunten. U kunt ook een (proef)abonnement nemen. U ontvangt DHC 10 weken voor slechts 10 euro.

Standaardportret
Bekijk meer van