Boudewijn Revis, afzwaaiend wethouder: ‘Als je strikt in de leer bent, gebeurt er niks’
Na een wethouderschap van acht jaar verlaat Boudewijn Revis (VVD) de politiek. Hij laat Den Haag ‘een stukje mooier’ achter, zegt hij in zijn afscheidsinterview. “Bij mij is het glas halfvol.”
“Mag ik beginnen met vertellen?” Opgetogen zit Boudewijn Revis (46) in zijn kamer op het stadhuis. Je ziet niet aan hem af dat hij de vorige dag van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat bij commissievergaderingen heeft gezeten om collegebeleid te verdedigen. Het was voor de laatste keer. Na acht jaar wethouder in drie, of eigenlijk vier colleges zwaait de VVD-leider af. Hij vertrekt naar Staatsbosbeheer. Partijgenoot Anne Mulder is woensdag beëdigd als nieuwe wethouder.
“Ik wil benadrukken,” steekt hij van wal, “dat ik erg mijn best heb gedaan om te zorgen dat de stad weer een stukje mooier en aantrekkelijker is geworden. Dat kan alleen als je vasthoudt aan lange lijnen. Begin jaren negentig is een enorm ontwikkelingsprogramma voor het centrum in gang gezet. En kijk hoe de binnenstad er nu voor staat, met dit stadhuis, de tramtunnel, de opgeknapte Grote Marktstraat, Amare dat bijna af is. Ik ben doorgegaan met de plannen van mijn voorgangers en heb tegelijk geprobeerd nieuwe lijnen uit te zetten.”
Zijn erfenis, als je het zo mag noemen, zijn onder meer de revitalisering van Scheveningen-Bad en de vernieuwing van de ‘stadsentrees’ bij de treinstations. “Dat laatste programma is uitgegroeid tot wat nu het Central Innovation District heet, dé locatie voor binnenstedelijke nieuwbouw. Daar zijn we nog jaren zoet mee. Den Haag gaat er echt van opknappen.”
U had de voorbije jaren veel hoofdpijndossiers onder uw hoede. Waarvan heeft u het slechtst geslapen?
Revis: “Ik heb weinig slecht geslapen. Maar de kadevernieuwing van de Toussaintkade vond ik een moeilijk dossier. Mij werd verweten dat ik een bomenkapper was, dat stak me. Onder mij is juist veel geïnvesteerd in groen en biodiversiteit.”
Het verrast ons dat u met de Toussaintkade aankomt. Er zijn toch explosievere dossiers?
“Jullie vroegen me waarvan ik wakker heb gelegen. Wat mij echt raakte, was de onterechte kritiek op het groenbeleid. Iedere bouwwethouder moet eens in de zoveel tijd de raad vertellen dat er een tegenvaller is – stedelijke ontwikkeling is nu eenmaal risicovol. Daar lig ik niet per se wakker van. Per saldo hebben we meer plussen dan minnen.”
Ik heb fijn met Richard de Mos samengewerkt.
Die droge rekensom staat haaks op de ophef die er geregeld is rond prestigieuze bouwprojecten, cultuurgebouw Amare (voorheen OCC) voorop. En wat te denken van het Legoland Discovery Centre op Scheveningen, dat een politieke crisis inluidde. Coalitiepartners HSP en PvdA waren mordicus tegen. Ondanks geruzie in de bestuurskamers kregen Revis en medewethouder Karsten Klein (CDA) hun zin: Legoland kwam er.
Is het daarna nog goed gekomen binnen de coalitie?
Revis: “Het was een diepe politieke crisis, die nog steeds aan alle kanten pijn doet. In een coalitie werk je samen op basis van vertrouwen. Het college werkt als één team. Als er dan zúlke verschillen van opvatting zijn en die ook nog eens in de raadzaal worden uitgevochten… Dat moet je echt willen voorkomen.”
De Legoland-commotie verbleekt bij de wethoudersaffaire van vorig jaar.
“Uiteindelijk was Legoland gewoon stadhuisgedoe. Deze affaire is heel anders, de stad zelf heeft er ook echt last van. De imagoschade is groot.”
Hoe heeft u de dag van de politie-invallen ervaren?
“Als een onwerkelijke dag. We kregen die ochtend van de burgemeester te horen dat de rijksrecherche een fractiekamer en wethouderkamers aan het doorzoeken was. Toen was ik wel even uit het lood geslagen.”
Tegen de avond was Hart voor Den Haag/Groep de Mos uit de coalitie gezet. Dat ging wel erg gretig, vindt die partij.
“Ik kan het me wel voorstellen dat ze dat zo hebben ervaren. Ik heb fijn met Richard de Mos samengewerkt. De coalitie was ook best een goed team, met spirit. Voor hen persoonlijk vind ik het sneu dat ze in de euforie van de snelle groei zichzelf een beetje hebben verloren en blijkbaar dingen hebben gedaan die over de grens gingen. Nou is iedereen onschuldig tot hij door de rechter veroordeeld is, maar de zaak heeft wel het hele aanzien van de stad en het stadsbestuur zwaar beschadigd. Het is nogal wat dat wethouders worden verdacht van schending ambtsgeheim, corruptie en lidmaatschap van een criminele organisatie.”
Ik denk dat aan meerdere kanten duidelijk was dat de positie van Pauline Krikke onhoudbaar was.
Het werd een politiek feit toen de rest van de coalitie, met de VVD als grootste partij, de samenwerking niet wilde voortzetten.
“Draai het om. Stel, we hadden gezegd: de samenwerking bevalt goed, we gaan lekker door en het proces wachten we af, ook al duurt het misschien twee jaar. Dat was slechter voor de stad geweest. Nu hebben we laten zien dat integer bestuur boven alles gaat.”
Hebt u De Mos en Rachid Guernaoui sindsdien nog gesproken?
“Ja, in het begin wat vaker. Ik heb van Rachid nog een sms’je gekregen toen bekend werd dat ik wegging. We zijn geen vreemden voor elkaar geworden.”
Nemen ze u dingen kwalijk?
“Nou ja, dát gesprek hebben we nooit gevoerd. Ik hoor het wel of dat zo is.”
Dezelfde week vertrok burgemeester Pauline Krikke (VVD) vanwege het vreugdevurenrapport. Hebt u haar geadviseerd om op te stappen?
“Ik denk dat aan meerdere kanten duidelijk was dat haar positie onhoudbaar was.”
Was u één van die ‘kanten’?
“We hebben er contact over gehad. Ze heeft zelf een afweging gemaakt. Over de uitkomst daarvan ben ik niet geïnformeerd vóór ze het naar buiten bracht via Instagram.”
U hebt haar gezegd dat haar positie onhoudbaar was geworden?
“Ik denk dat dat een onvermijdelijke conclusie is.”
Ik heb niet gesolliciteerd bij Staatsbosbeheer om na één jaar weer weg te gaan.
Zelf overleefde Revis verhitte debatten zonder kleurscheuren. Vaak wist hij de angel eruit te halen door op onderkoelde toon zijn repliek te serveren. Soms met humor, waar nodig met wat meel in de mond, maar vooral ter zake. Raadsleden onderschrijven dat het moeilijk vat krijgen is op de wethouder.
‘Teflon-Revis’, zeggen wij weleens. Hoe werkt uw afweermechanisme?
Revis: “Ik vind de debatten leuk om te doen. Ik maak contact met de raadsleden, voel hoe de sfeer is. Tegelijk zorg ik ervoor dat ik stukken zelf heb gelezen en vooraf heb doorgevraagd bij mijn ambtenaren. Dan is het goed te doen om de vragen van de raad op een open en transparante manier te beantwoorden. In het begin was het best lastig. Ik heb veel geleerd van het Internationaal Park (mislukt plan voor de Scheveningse Bosjes, red.). Dat bleek niemand te willen, dus heb ik het plan ingetrokken. Sindsdien heb ik een steeds betere band met de raad opgebouwd. We hebben een bijzondere raad en je moet een beetje van ze houden om met ze overweg te kunnen.”
Toch krijgt u steevast kritiek. Zo vindt de oppositie dat u aan de leiband van grote projectontwikkelaars loopt.
“Het is goed dat de raad kritisch kijkt wanneer er met gemeenschapsgeld wordt gebouwd in de stad. Marktpartijen hebben andere belangen. Maar wil je als overheid wat bereiken, dan moet je met ze samenwerken. Dat is de afgelopen twintig jaar ongelofelijk goed gelukt. Kijk naar dit stadhuis, naar Amare of naar het Koningin Julianaplein, waar een fantastisch gebouw komt te staan.”
In de onderhandelingen met marktpartijen verdwijnen vaak de sociale huurwoningen. Moet dat niet anders?
“Als je heel strikt in de leer bent en alleen met woningbouw meewerkt als er dertig procent sociale huur komt, hebben we straks drie huizen gebouwd waarvan één corporatiewoning. Bij mij zit het glas meestal halfvol. Ik wil graag dat er wat gebeurt in de stad.”
Maar wordt er niet té veel meegedacht met marktpartijen? Een topambtenaar moest dit jaar vertrekken vanwege ‘niet transparant’ gedrag.
“Twee jaar geleden is geconstateerd dat de ‘checks and balances’ beter moeten. Dat kun je niet toeschrijven aan één persoon. Het rapport over de ambtenaar constateert dat er geen onrechtmatige betalingen zijn gedaan. Ook van een heleboel andere beschuldigingen is juist níet vastgesteld dat ze zijn gebeurd. Maar tussen de regels door lees je een sfeer waarvan ik denk: dat moeten we niet willen.”
Kon deze ambtenaar niet zo opereren, omdat hij rugdekking had van wethouders zoals u?
“Je mag hopen dat iedere ambtenaar rugdekking heeft van het college. Ook zijn opvolger sturen wij naar ontwikkelaars met de opdracht: los dit probleem op. Dat is rol die bij de functie hoort.”
In feite geeft u deze ambtenaar gelijk met zijn verweer dat hij slechts zijn werk deed.
“Ik ga verder niet in op deze zaak. Maar even serieus: álle directeuren stedelijke ontwikkeling in Nederland hebben de opdracht om bij onenigheid met een marktpartij te kijken hoe de zaak kan worden vlot getrokken. Ik tel mijn zegeningen, want het Amare-project zelf heeft geen last gehad van deze integriteitskwestie.”
Ik heb veel geleerd van het Internationaal Park. Dat bleek niemand te willen, dus heb ik het plan ingetrokken.
Na twaalf jaar IJspaleis verruilt Boudewijn Revis de stad voor de natuur. In oktober begint hij als directeur terreinbeheer en ontwikkeling bij Staatsbosbeheer. Een verrassing voor de buitenwacht, maar zelf vindt hij het geen gekke overstap. “Staatsbosbeheer bezit zeven procent van Nederland, hè. Dat is achtentwintig keer Den Haag. Het is een enorme klus om dat te beheren.”
Stel, ze bellen u over een jaar voor een ministerspost of staatssecretariaat in het volgende kabinet. Zegt u dan automatische ‘nee’?
“Het zou gek zijn als ik ‘ja’ zou zeggen. Ik heb niet gesolliciteerd bij Staatsbosbeheer om na één jaar weer weg te gaan.”
De redactie van Den Haag Centraal biedt u dit artikel uit de krant van 17 september 2020 gratis aan. Wilt u meer lezen over de Haagse gemeenteraadspolitiek? Koop dan iedere donderdag de krant DHC. Klik hier voor alle verkooppunten. U kunt ook een (proef)abonnement nemen. U ontvangt DHC 10 weken voor slechts 10 euro.
