Voorstel voor meer openheid: ‘Den Haag doet te geheimzinnig’
Vier partijen in de Haagse gemeenteraad komen met een voorstel voor meer openbaarheid. “We kunnen nu onze controlerende taak niet goed uitoefenen.”
B en W nemen te vaak hun toevlucht tot het vertrouwelijk verklaren van stukken. Bovendien leeft de gemeente de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) gebrekkig na. Daar moet wat aan veranderen, vinden de Partij voor de Dieren (PvdD), de HSP, de PvdA en het CDA in de Haagse gemeenteraad. Zij kwamen deze week met een ‘Initiatiefnota openbaarheid’.
“Het huidige Wob-beleid dateert van 2016 en is wat ons betreft achterhaald. Wij willen dat het wordt aangepast aan de eisen van de tijd,” zegt Robert Barker (PvdD), die we op veilige afstand spreken in het Atrium van het stadhuis, samen met mede-indieners Joris Wijsmuller (HSP) en Bülent Aydin (PvdA).
“Geheimhouding is de vijand van het openbaar bestuur. Daarom moeten wij er heel scherp op zijn. Het is soms nodig, ja. Maar dan moet je het uitleggen. Vaak kunnen stukken later alsnog openbaar worden gemaakt, maar gebeurt dat niet,” stelt Wijsmuller. Aydin constateert dat stukken nu vaak ‘op de automatische piloot op rood gaan’ (vertrouwelijke stukken worden op rood papier afgedrukt, red.). “Soms kunnen wij in een vergadering onze controlerende taak niet goed uitoefenen, omdat we ergens niet over mogen praten.”
‘Initiatiefnota openbaarheid’
Deze zorgen hebben geleid tot de ‘Initiatiefnota openbaarheid’ die de vier partijen woensdag hebben ingediend. De meeste concrete voorstellen hebben betrekking op de Wob. Wie nu een beroep wil doen op die wet – zoals de media inclusief deze krant geregeld doen – is verplicht een brief te sturen en krijgt ook weer (soms na lang wachten) een brief terug. Dat moet voortaan allemaal digitaal kunnen.
Geheimhouding is de vijand van het openbaar bestuur. Daarom moeten wij er heel scherp op zijn.
Daarnaast willen de partijen dat de gemeente op haar site ‘inzichtelijk’ maakt welke Wob-verzoeken zijn ingediend en in welk stadium de procedures zich bevinden. Amsterdam, Rotterdam en Utrecht doen dat ook. Een ander voorstel is richtlijnen op te stellen ‘om te bepalen welke mate van vertrouwelijkheid informatie krijgt’. B en W zouden voortaan ook in het openbaar moeten motiveren waarom geheimhouding wordt opgelegd.
Onderzoek
Barker en de anderen zeggen met nadruk dat de kwestie rond de vertrokken topambtenaar van de Dienst Stedelijke Ontwikkeling (DSO) niet de directe aanleiding is voor het initiatiefvoorstel. En ook niet de affaire rond de afgetreden wethouders Guernaoui en De Mos. Wel constateren de raadsleden dat er de laatste jaren steeds vaker geheimhouding wordt opgelegd. Ze noemen de Lego-affaire (de besluitvorming rond de bouw van het Lego Discovery Centre) en de problematisch verlopende bouw van het cultuurcomplex Amare.
De Rekenkamer Den Haag werkt nog aan een onderzoek naar de geheimhouding. “We hopen,” zegt Barker, “dat beide stukken, het rapport van de Rekenkamer én ons voorstel, bijdragen aan een nieuw beleid rond openbaarheid.”
Verder lezen? Het volledige artikel staat donderdag 21 mei in de papieren krant Den Haag Centraal. Klik hier voor de verkooppunten. U kunt ook een (proef)abonnement nemen.