Gemeente houdt miljoenen over, maar heeft toch grote geldzorgen
Na een onvoorspelbaar coronajaar hield de gemeente tientallen miljoenen over. Maar het financiële plaatje dat de wethouder schetst, is allesbehalve rooskleurig.
Na een buitengewoon grillig jaar heeft de gemeente 72 miljoen euro overgehouden, blijkt uit de jaarrekening. “Dat lijkt mooi, maar het zijn uitgestelde uitgaven,” licht wethouder Anne Mulder (VVD, financiën) toe in een gesprek met de pers. Veel investeringen hebben vertraging opgelopen, vaak vanwege corona. Evenementen en werkgelegenheidsprojecten lagen stil.
Ook waren sommige kosten lager dan begroot. Zo viel de terugloop van parkeerinkomsten mee, deden minder Hagenaars dan verwacht een beroep op de bijstand en betaalt het rijk de extra GGD-kosten. “Dan houd je geld over. Dat zie je bij bijna alle gemeenten.”
We bereiden ons voor op de crisis na de crisis
Het klinkt als een meevaller, maar schijn bedriegt. De zwarte cijfers, evenals de honderden miljoenen die de gemeente opstreek door de Eneco-verkoop, laten onverlet dat de gemeente in een precair parket zit. De provincie heeft Den Haag op ‘oranje’ gezet. “Het is een signaal dat onze begroting structureel niet op orde is,” zegt Mulder. “Daar maak ik me zorgen om.”
Vorig jaar deed het stadsbestuur een diepe greep in de spaarpot. De wethouder verwacht dat de grote klap nog komt als het coronavirus is beteugeld en de rijksoverheid de steunpakketten staakt. Hij voorziet een ‘golf in de bijstand’. “We bereiden ons voor op de crisis na de crisis.”
Anticyclisch
Dat geld op de plank is blijven liggen, stuit op onbegrip in de gemeenteraad. Zowel oppositie- als collegepartijen noemen het ‘doodzonde’ en ‘kwalijk’. Van de raad had het college van B en W juist de opdracht gekregen om ‘anticyclisch’ te investeren door bouwprojecten eerder dan gepland uit te voeren. Dit zou de lokale economie een zetje geven, was het idee. “Juist die projecten hebben vertraging opgelopen,” stelt Mulder. “We hebben het geprobeerd, maar het land lag gewoon stil.”
Terugkerend probleem zijn de hoge uitgaven aan jeugdhulp en ouderenzorg (Wmo). Wat dat betreft zijn de Haagse jaarverslagen een soort ‘Groundhog Day’, met telkens dezelfde boodschap: het rijk schiet tekort. “Op dit moment wordt gesproken over de compensatie voor het afgelopen coronajaar,” zegt Mulder. “Daarnaast vragen we het rijk om ook structureel over de brug te komen. Het is typisch een kwestie voor de kabinetsformatie.”
Zelfs als we die panden hebben verkocht, zijn onze reserves nog steeds te laag
Intussen hangt de herijking van het Gemeentefonds als een zwaard van Damocles boven het stadhuis. Vorig jaar kreeg de gemeente ruim 1,4 miljard euro uitgekeerd van het rijk. In de voorgenomen herverdeling van de koek – een zeer technisch discussiestuk – komen de grote steden er bekaaid af. Den Haag zou er 60 miljoen euro per jaar op achteruitgaan.
Vastgoed
Voor zijn corona-aanpak deed het college een beroep op de algemene reserves: 24 miljoen euro, de helft. Om de spaarpot aan te vullen, gaat de gemeente ‘overbodig’ vastgoed verkopen. Het college heeft een (vertrouwelijke) lijst opgesteld van panden die het wil afstoten. Daaronder zijn de ateliers op Clingendael, tot ontzetting van kunstenaars. De gemeente rekent op een opbrengst tot 30 miljoen euro. “We gaan daar vijf jaar over doen,” aldus de wethouder. “Maar zelfs als we die panden hebben verkocht, zijn onze reserves nog steeds te laag.”
Wilt u meer Haags nieuws lezen? Overweeg een (proef)abonnement op Den Haag Centraal. U ontvangt de krant 10 weken voor slechts 10 euro. Voor 90 euro per jaar kunt u DHC ook digitaal lezen.
