Jubileumsymposium Vrienden van Den Haag: ‘Buitenruimte is een verhaal, een stad is nooit af’

Hoe moet het verder met het historisch centrum van Den Haag? De jubilerende Vrienden van Den Haag wijdden er een symposium aan onder de titel ‘Haags centrum: groots en groen’.

Door

Er staat veel op stapel in het oude stadscentrum: van de verbouwing van het Binnenhof en het Haags Historisch Museum, de herbestemming van de voormalige Amerikaanse ambassade en de plannen voor het vrijgekomen Staalbankiers-complex tot de herinrichting van de Hofplaats en het Spuiplein. Kans op ontstening en kansen voor vergroening. Want bomen zijn longen.

In Den Haag werd de slogan ‘Groene stad aan zee’ al lang geleden ingeruild voor die van ‘Stad van vrede en recht’. Klimaatverandering, biodiversiteit, en met groen om je heen word je rustig in je hoofd, zo is wetenschappelijk vastgesteld. Ondertussen dreigt in Den Haag, bijvoorbeeld, de vereiste kapvergunning voor bomen in de eigen achtertuin te verdwijnen. In de stad gaan jaarlijks min of meer ongemerkt zo’n vier- tot zesduizend bomen tegen de vlakte, zo zei Clara Visser van Bomenstichting Den Haag zaterdag tijdens het Vrienden van Den Haag-symposium ‘Haags centrum: groots en groen’ in WEST. Het gaat vaak om oude bomen met veel blaadjes. Zeker, er komt een boompje voor terug, ‘maar een oude boom levert evenveel milieudiensten op als vierhonderd jonge bomen bij elkaar’.

Jubilerende Vrienden van Den Haag

De jubilerende Vrienden van Den Haag (50 jaar) ruimden een substantieel deel van de symposiumtijd in voor toelichting op en discussie over het plan ‘Haagse lanen’, een intussen door de gemeenteraad aangenomen plan op instigatie van raadslid en symposiumlid Det Regts (VVD). De kern: verander het hart van de binnenstad in een groene long van lommerrijke bomenlanen – grofweg vanaf het Haagse Bos en de Koekamp via de Vijverberg richting het Spui. Een kans om de binnenstad onderling te verbinden.

Regts: “Stelt u zich eens voor dat we al het huidige steen verwijderen, twee dubbele rijen van lange bomen planten met op de grond, van plint tot plint, hetzelfde waterdoorlatende grind als op de Vijverberg. Wat zien wij dan? De Haagse Tuilerieën. Een prachtig wandelgebied met eventueel een enkele kiosk of een beeld aan het einde van een zichtlijn.” In Den Haag is Parijs nooit ver weg.

Frits Wester bij Vrienden van Den Haag

Prachtplan. Meteen doen. Geen wanklank, zo betuigden ook de andere symposiumleden Tjeerd Vrij (Haags Historisch Museum), Anneloes van Boxtel (Rijksvastgoedbedrijf), Lisette Nijs (directeur Projecten Stedelijke Ontwikkeling Den Haag), Jeroen Oosterwal (Bewoners rondom het Plein)  en – na de pauze – Clara Visser (Boomstichting Den Haag) getriggerd. Allen in het gelid gehouden door discussieleider Frits Wester.

Niettemin zal realisatie van dat plan weerbarstig blijken. Openhartchirurgie, werd gezegd, kijkend naar de kabelspaghetti ondergronds. En in de stenen jungle van het stadscentrum buitelen vele belanghebbenden over elkaar heen in de strijd om directe voorrang: bewoners, autoverkeer, (fat)fietsers, (deel)scooters, middenstanders & hun bevoorraders, winkelend publiek, flaneerders, hulpdiensten, trams. Het kruispunt Grote Marktstraat/Spui laat dat zien: het meest ‘Indiase’ plein van Nederland. En overleeft het thema groen een tijdspanne van pakweg vijftig jaar?

Ferme stadsbouwmeester

Op het symposium klonk ook de roep om het inzicht van een ferme stadsbouwmeester. Die zou zich dan ook meteen kunnen buigen over het Staal-complex, het 25.000 vierkante meter verkamerd kantoorgebied achter de ingang van het voormalige Staalbankiers. Het Kinderboekenmuseum zou er komen, maar dat vertrekt naar Utrecht. Moet het niettemin een culturele bestemming krijgen, want in het Museumkwartier? Moet het een voorzieningencomplex worden voor bewoners en kinderen? Voor de politiek? Op het symposium deed het gerucht de ronde dat Rijksvastgoedbeheer het pand wil opkopen.

“De buitenruimte is een verhaal. Een stad is nooit af en stedenbouw is vakmanschap. En dat wordt te weinig onderkend,” zo besloot landschapsarchitect en gelegenheidssamenvatter Adriaan Geuze het symposium. “En bedenk ook dat de stad Den Haag het nationale centrum is van politieke macht en democratie, dus een nationaal hart pal náást de Haagse massacultuur van de Grote Marktstraat. Eigenlijk is de binnenstad niet eens van de Hagenaar alléén, maar van heel Nederland.” Den Haag als huiskamer van Nederland. Laat dat eens inwerken.

Chagrijnige houding

Rotterdam heeft zich uitgeroepen tot Nationaal Park in een poging de stad tien keer zo groen te krijgen. Nationaal Park Den Haag? Zou dat kunnen lukken? “In Den Haag is er weinig debat over de openbare ruimte,” legde Geuze de vinger op de zere plek. “In de Maasstad lukt ook zeker niet alles, alleen gaat het daar minder vaak mis. Om dat op die manier te benaderen is misschien ook een beetje Rotterdams, maar ik proef in Den Haag vaak een wat chagrijnige houding.”

Meer informatie op de website van de Vrienden van Den Haag.

Meer Haagse verhalen? Koop de papieren editie van Den Haag Centraal bij een van onze verkooppunten of neem een (proef)abonnement. U ontvangt de krant dan tien weken voor slechts 10 euro.

 

Standaardportret
Bekijk meer van