Bushokje als hamburgertent, kan dat zomaar?
Een abri met een auto ondersteboven op het dak, een bushokje dat is verbouwd tot mini-McDonald’s. De oppositie in de gemeenteraad vindt dat paal en perk moet worden gesteld aan deze ‘reclame-uitwassen’
Voor wie het nog niet weet, de Amerikaanse hamburgergigant zit op Scheveningen. Toch vond McDonald’s het nodig om een bushokje op de Badhuisweg extra aan te kleden. Aan de buitenkant kleeft een meer dan manshoge bak frites, in de abri staan als bankjes twee uitvergrote bakjes mayonaise. “Ik vind dit een nieuwe stap in de ongewenste vercommercialisering van de openbare ruimte,” zegt fractievoorzitter Robert Barker van de Partij voor de Dieren. “De abri’s hebben een vaste plek voor reclame-uitingen. Dit soort nieuwe 3D-toevoegingen nemen ruimte in en zitten op drukke momenten mogelijk in de weg.” Barker heeft samen met de HSP en de SP een reeks schriftelijke vragen gesteld aan het college van B en W.
Het verschijnsel van de uitbundige 3D-reclames op de abri’s is betrekkelijk nieuw. Eerder werd bijvoorbeeld een halte in de Rijnstraat volledig uitgedost als promotiestand voor de chocoversnapering KitKat. Op het Spui verscheen op een abri, gewijd aan Disney Parijs, een dakopbouw. En Netflix maakte bij de eerdergenoemde halte in Scheveningen reclame voor een actiefilm door een ‘dummy-abri’ te laten plaatsen met een auto ondersteboven op het dak. Op schermen in de abri werden filmfragmenten vertoond.
‘Spectaculars’
Wie bedenkt dat allemaal? Deze categorie reclame heeft een naam: ‘spectaculars’. Het bedrijf Global Nederland, onderdeel van een internationaal opererend reclamebedrijf, biedt ze aan. ‘The sky is the limit,’ heet het op de site van het bedrijf. Global verhuurt de reclameruimte op de Haagse abri’s.
Ooit viel dat allemaal onder het Franse bedrijf Publex, maar dat doet in Den Haag alleen nog de losse reclameborden (mupi’s). De Metropoolregio MRDH heeft de productie en exploitatie van de abri’s in 2012 weggehaald bij Publex en verdeeld over een aantal bedrijven. Dat betekende ook meteen het einde voor de speciaal voor Den Haag ontworpen abri met de blauwe boogdakjes. Ze werden vervangen door de exemplaren met het glazen dak.
Glimlach in bushokje
Global heeft nog niet gehoord over de kritiek van de oppositiepartijen. Dave Janssen, die over de spectaculars gaat: “Wij krijgen juist vooral positieve reacties. De spectaculars zorgen voor een glimlach.” Global vraagt er geen aparte vergunning voor aan, zegt Janssen. “Maar we overleggen wel met de HTM om te toetsen of een reclame-uiting de veiligheid niet in gevaar brengt.”
De HTM lijkt er weinig moeite mee te hebben. Sterker nog, het bedrijf bestelde zelf ook 3D-uitingen, voor de ‘Bikini-lijn’, de tramlijn naar het strand. Op haltes verschenen onder meer een grote strandbal en een opblaasflamingo. Toch zegt de HTM kritisch te zijn. “Wij toetsen hoe de reclame-uiting zich verhoudt tot onze reizigers. Die mogen er geen hinder van ondervinden als ze wachten op bus of tram,” aldus een woordvoerder van het vervoerbedrijf.
HSP, SP en Partij voor de Dieren zitten er duidelijk minder luchtig in. “Het college komt als het goed is binnenkort met nieuw reclamebeleid,” zegt Lesley Arp, fractievoorzitter van de SP. “Het lijkt me belangrijk dat 3D-reclame hierin wordt meegenomen. Maar wat mij betreft, stellen we hier sowieso paal en perk aan. Ik vind het toch absurd dat we bijna een half miljoen euro pompen in het verbeteren van de uitstraling van de Spuistraat en de Vlamingstraat, terwijl we rond de halte Centrum een kermis van schreeuwerige commercie toestaan. Onze binnenstad wordt er echt niet aantrekkelijker op als de reclame steeds opdringeriger wordt.”
Lichtbakken
De drie partijen hebben gezamenlijk vijftien vragen opgesteld voor B en W. Voor een deel draaien die om de afwezigheid van een vergunningplicht voor reclames die buiten de gebruikelijke lichtbakken gaan. De partijen vinden dat die er wel moet komen. Ze verzetten zich tegen een verdere ‘vercommercialisering van de openbare ruimte’. ‘Onze publieke ruimte behoort toe aan onze inwoners en niet aan grote bedrijven,’ schrijven ze.
Een ander aspect is dat sommige reclames inhoudelijk gezien in strijd zijn met gemeentelijk beleid op andere terreinen. “We willen als gemeente het oprukken van het fastfood aan banden leggen,” zegt Robert Barker. “Dan is het zeer onwenselijk dat er op een van de drukste plekken in de badplaats een bushalte bijna volledig is overgenomen door een fastfoodketen.”
Onze redactie biedt u dit verhaal uit de Den Haag Centraal van donderdag 11 augustus 2022 gratis aan. Wilt u meer Haags nieuws lezen? Klik hier voor alle verkooppunten. U kunt ook een (proef)abonnement nemen. U ontvangt DHC 10 weken voor slechts 10 euro.