Bredius had toch gelijk: een Rembrandt!
De laatste experts hebben het laatste woord. En dus heeft Museum Bredius met ‘De oprichting van Jezus aan het kruis’ een echte Rembrandt in huis.
Een olieverfschets van Christus aan het kruis uit de collectie van Museum Bredius is van Rembrandt. Tóch van Rembrandt. Onderzoeker Jeroen Giltaij, voormalig hoofdconservator van Museum Boijmans Van Beuningen in Rotterdam, maakte dat deze donderdagmorgen bekend in het museum aan de Lange Vijverberg. “Nu het schilderij is schoongemaakt en onderzocht, zijn het ‘handschrift’ van Rembrandt, zijn materiaalgebruik en verfbehandeling duidelijk herkenbaar.”
Ook het Rijksmuseum in Amsterdam, waar het paneel is onderzocht, zegt dat wat betreft het materiaalgebruik ‘niets een toeschrijving aan Rembrandt tegenspreekt’.
[Tekst gaat verder onder afbeelding.]
Rembrandt, ‘De oprichting van Jezus aan het kruis’. (Collectie Museum Bredius)
Verzamelaar Abraham Bredius kocht ‘De oprichting van Jezus aan het kruis’, een paneel van bescheiden omvang, in 1921. Hij was ervan overtuigd dat het een Rembrandt was. Maar veel latere onderzoekers wezen deze toeschrijving af. De schets zou van de hand van een navolger zijn. Zo staat hij officieel ook nog steeds te boek, onder meer in het register van het RKD. Hierbij speelde een rol dat het paneel vervuild was en dat er later retouches waren uitgevoerd. Maar nu het weer ‘naakt’ te zien is, blijkt Bredius het dus bij het rechte eind te hebben gehad.
Geen kopie
Toch blijven er wel bijzondere aspecten. Er is wel gesuggereerd dat de schets een voorstudie was voor ‘De oprichting van Jezus aan het kruis’ die Rembrandt in 1633 schilderde. Dit paneel was onderdeel van een lijdensserie die de kunstenaar maakte in opdracht van stadhouder Frederik Hendrik. Deze schilderijen hangen nu in de Alte Pinakothek in München.
Maar de meeste experts, ook Bredius, dateerden het juist later. Dendrochronologisch wijst uit dat dat klopt: het paneel stamt uit 1634 en is gebruikt tussen 1642 en 1645. Giltaij: “Met de schets greep Rembrandt dus terug op het schilderij dat hij zo’n tien jaar eerder schilderde. Het is geen kopie, want er zijn veel verschillen.”
Het Grote Rembrandt Boek
Giltaij onthult zijn ontdekking in een nieuwe publicatie: ‘Het Grote Rembrandt Boek. Alle 684 schilderijen’, dat in het Museum Bredius werd gepresenteerd. Het museum toont de olieverfschets tegelijk met een presentatie van alle Amsterdamse onderzoeken naar het schilderij en het onderzoek van restaurator Johanneke Verhave van Restauratie Atelier Rotterdam.
‘Rembrandt ontdekt in Museum Bredius’, t/m zondag 15 januari, Museum Bredius (Lange Vijverberg).
Onze redactie biedt dit verhaal uit de Den Haag Centraal (DHC) van donderdag 03 november gratis aan. Wilt u meer Haags nieuws lezen? Koop dan de papieren editie van de krant Den Haag Centraal. Klik hier voor alle verkooppunten. U kunt ook een (proef)abonnement nemen. U ontvangt DHC 10 weken voor slechts 10 euro.
