Richard de Mos, Hart voor Den Haag: ‘Als wij terugkeren in het stadsbestuur, gaan wij bijten’
Zij trekken de kar en moeten zoveel mogelijk stemmen binnenhalen. In aanloop naar de verkiezingen interviewt DHC de lijsttrekkers. In deel 14 (slot): Richard de Mos (45), Hart voor Den Haag/Groep de Mos.
U had oorspronkelijk als slogan ‘zet ons op 23’, wat als u 23 zetels haalt?
Richard de Mos: “Betaalbaar wonen staat op één, twee en drie. En dan moeten we het echt over bevolkingsgroei hebben.”
Dus bevolkingsgroei bespreekbaar maken?
“Dat zou al enorme winst zijn, want veel partijen vinden dat heel eng. In tegenstelling tot de PVV vinden wij wél dat we moeten bouwen, maar niet voor de aanwas van migranten – behalve arbeidsmigranten, die mogen hier zijn. Een politieke keuze trouwens, die niet de onze is geweest. Voor hen moeten we huisvesting zoeken daar waar ze werken. Dat betekent dat we een robbertje gaan vechten met het Westland. Als ze daar niet meewerken, moeten we misschien een stukje Westland annexeren om die huisvesting zelf te regelen. Daarmee voorkom je verkeersbewegingen en het helpt tegen overbewoning in de wijken die echt op omvallen staan, zoals Transvaal, Rustenburg-Oostbroek. En wat ons betreft wordt de wettelijke taakstelling voor de opvang van statushouders geschrapt.”
Maar dat is aan het rijk.
“Ja, maar als stad hebben we nog nooit gezegd: Wij kunnen ze niet meer opvangen, wij hebben ons absorptievermogen bereikt. Begin nou eens met dat signaal: SOS, we hebben woningnood! Dan zeggen wij: Hagenaars eerst, zowel allochtoon als autochtoon. De overbewoning is een groot probleem. Lokaal kunnen we bijvoorbeeld de voorrangsverklaring voor statushouders laten vervallen en juist voorrang geven aan mensen met een economische of maatschappelijke verbondenheid aan Den Haag.”
U wilt een variatie op de Rotterdamwet, waarin staat dat kansarme mensen geweerd kunnen worden uit een wijk.
“Het gaat om vier wijken in Zuidwest, dat waren heerlijke volkswijkjes, mijn opa en oma hebben er gewoond. Nu wonen er voornamelijk mensen die in de bijstand zitten. Mensen gaan er zeven jaar eerder dood, daar kan ik zo boos om worden! Winkelcentra vallen om, want mensen hebben geen koopkracht. Die wijken moeten we een reddingsboei toewerpen. Zorg nou dat daar sterke schouders komen.”
Statushouders? Gaan we niet opvangen. Boetes innen? Doen we niet meer. De omgevingswet invoeren? Je kan m’n rug op.
Waar moeten de ‘kansarmen’ dan naartoe?
Richard de Mos: “Er blijven 41 wijken over. Dus ja, sociale huur in betere wijken moet bespreekbaar worden. We moeten die mensen toch helpen? De Turkse bakker in Moerwijk zegt tegen mij: ‘Ik heb geen klanten meer, want mensen kunnen geen brood betalen.’ Ik heb niks tegen kansarme mensen, maar als je alleen die mensen bij elkaar zet, blijft het kansarm.”
Met sociale huur in betere wijken zal bijvoorbeeld de VVD het niet eens zijn.
“De VVD geeft wijken als Moerwijk op. Is dat fair? Neem die mensen serieus. We zullen ook moeten bouwen in de betere wijken, maar het begint met het stoppen van de instroom.”
U noemt in het verkiezingsprogramma specifiek Duindorp, Scheveningen en de Rivierenbuurt als plekken die ontzien moeten worden, vanwege de sociale samenhang. Is dat niet juist segregatie?
“Daar willen we een voorrangsverklaring voor mensen uit de wijk. Duindorpers hebben een community die werkt, het touwtje hangt er nog uit de brievenbus. Dus het moet maatwerk zijn. Je moet kijken wat een wijk kan hebben en wat die wil.”
U wilt de wettelijke taken van het rijk niet uitvoeren zonder extra geld. Hoe ziet dat er in de praktijk uit?
“Dat is een motie die door de Vereniging van Nederlandse Gemeenten is aangenomen: geen geld, geen taken. Als je dat zegt, maar je doet niks, zegt het rijk: ‘Lachen, ze hebben geblaft maar ze hebben niet gebeten.’ Als wij terugkeren in het stadsbestuur, gaan wij bijten. Dan zeggen we: Statushouders? Gaan we niet opvangen. Boetes innen? Doen we niet meer. De omgevingswet invoeren? Je kan m’n rug op. Gespecialiseerde jeugdzorg? Gaan we teruggeven aan jullie.”
Maar de gemeente heeft een wettelijke zorgplicht.
“Het rijk ook. Dankzij het rijk komen we miljoenen tekort. Zoek het uit en trek het in je eigen begroting maar recht, zeggen zij. Dan moeten we bezuinigen of de lasten verhogen, en waarschijnlijk allebei.”
Met elkaar wat gunnen kom je veel verder in de politiek dan een wedstrijdje ver plassen.
En dan komt er een kind dat zorg nodig heeft, maar het geld is op. Wat dan?
Richard de Mos: “Dan gaan we het gevecht aan met het rijk. Dat kind moet geholpen worden, dus er zijn eerst andere dingen die we stoppen. Maar we moeten ook zelf slagen maken. Veel geld wordt nu stukgeslagen op bureaucratie in de jeugdzorg. Het moet efficiënter.”
Hoe kijkt u naar de huidige politieke situatie in Den Haag?
“Hartstikke gezellig. Er zit één rakker bij, dat is D66, de uitsluitingspartij. Stelletje genuanceerde pijpenrokers. Kijk, we snappen dat er een zaak speelt, daar lopen we niet voor weg. Als wij de grootste worden en wij gaan formeren, kijken we naar hoeveel zetels we hebben en of ik en Rachid (Guernaoui, red.) wethouder kunnen worden. Dan gaan we met partijen in gesprek. En ik hoop ook D66 aan tafel te zien. Maar eerst is het woord aan de kiezer.”
Snapt u wel dat partijen er moeite mee hebben dat de rechtszaak tegen u en Guernaoui nog boven de markt hangt?
“Dat snap ik, maar dan ga je erover praten met elkaar. Dat is volwassen.”
Heeft u overwogen om een stap terug te doen?
“Nee, want ik vind niet dat ik iets fout heb gedaan. Ik heb wel gedacht: is dit het allemaal wel waard? Maar kijk, mensen stemmen vaak op een landelijk merk. Hier stemmen ze op mij. Ik heb een groot verantwoordelijkheidsgevoel naar al die mensen die vertrouwen in mij hebben.”
Wat zou uw ideale coalitie zijn?
“Die heb ik niet. We willen met iedereen die de stad mooier wil maken samenwerken. Dus we sluiten niemand op voorhand uit, de deur staat wagenwijd open. Kijk naar het feit dat GroenLinks in de coalitie twee wethouders heeft, dat hebben wij ze gegund. Met elkaar wat gunnen kom je veel verder in de politiek dan een wedstrijdje ver plassen.”
Wat heeft u geleerd van besturen?
“Dat het hartstikke leuk is. Ik zou het nu ook helemaal hetzelfde doen. Mensen die leuke ideeën voor de stad hebben, daar moet de deur wagenwijd voor openstaan. Heb ik daarin iets verkeerd gedaan? Ik vind van niet.”
Met hoeveel zetels bent u blij?
“Vijftien.”
Met hoeveel zetels bent u tevreden?
“Nou, twaalf.”
Wilt u meer lezen over Haagse politiek, achtergronden en cultuur? Neem een (proef)abonnement op de onafhankelijke weekkrant Den Haag Centraal. Of koop de krant bij één van onze verkooppunten.