Huisarts Güven Yildiz: ‘De overheid heeft gefaald voor wijken als de Schilderswijk’

Officiële informatie over het coronavirus dringt nauwelijks door in achterstandswijken, desinformatie daarentegen juist wel. Huisarts Güven Yildiz laat het er niet bij zitten. “De juiste informatie moet bij de juiste mensen terechtkomen.”

Door

Güven Yildiz vertelt over een 31-jarige vrouw, een patiënte uit haar praktijk. “Zij verloor in een paar maanden tijd twee ooms, broers van haar vader. Het waren gezonde vijftigers. Beiden overleden aan corona. Toch wil ze nog steeds géén vaccin en is ook überhaupt niet overtuigd van het bestaan van corona. In zo’n geval denk ik: wat moeten we nou nog meer doen om mensen te overtuigen?” Toch laat Yildiz het er niet bij zitten. De Turks-Koerdische huisarts is nog elke dag met engelengeduld bezig twijfelende patiënten te overreden tóch een prik te nemen: “Want elke vaccinatie draagt bij. Een paar procenten extra kan in de huidige situatie een groot verschil maken.”

Yildiz is de oprichter van het bloeiende Gezondheidscentrum Vijfhoek aan het Vaillantplein in hartje Schilderswijk. De drieduizend patiënten (er is een patiëntenstop – er is echt geen ruimte meer om mensen van dienst te zijn) hebben vrijwel zonder uitzondering een migratieachtergrond. Ze zijn heel vaak van Turkse komaf, minder vaak Marokkaans-Nederlands en verder zijn alle nationaliteiten die de stad Den Haag rijk is, vertegenwoordigd in het patiëntenbestand. Autochtone patiënten zijn een uitzondering.

Güven Yildiz als landelijk gezicht

Yildiz groeide het afgelopen jaar uit tot een van de landelijke gezichten van de huidige coronapandemie. Ze schoof onder meer aan bij het zaterdagse radioprogramma ‘Kopspijkers’ en verscheen op tv bij de talkshows ‘Op1’ en ‘M’. Het ging dan steeds over de lage vaccinatiegraad in wijken als de Schilderswijk. Bij ‘M’ riep Yildiz kijkers op uitnodiging van presentatrice Margriet van der Linden in het Turks op toch vooral een prik te nemen. In dezelfde uitzending richtte een Urker huisarts zich tot haar patiënten: net als in achterstandswijken blijft de vaccinatiegraad in het vissersdorp sterk achter.

[Tekst gaat verder onder afbeelding.]

Güven Yildiz. | Foto: Eveline van Egdom

De publieke optredens bleven op het ministerie van Volksgezondheid van CDA-minister Hugo de Jonge niet onopgemerkt: in de zomer werd Yildiz benaderd door ambtenaren om in een groepje met andere professionals mee te denken over hoe het beleid beter kan. Ze deed toen haar zegje, zoals ze altijd klaarstaat als er geholpen kan worden. “Wat ermee gedaan is? Ik heb eerlijk gezegd geen idee. Het gaat allemaal zo traag. Ik hoorde al lange tijd niets meer.”

Persoonlijk uitgenodigd

De Haagse huisarts sprong voor het eerst in het oog toen bekend werd dat haar praktijk in een van de eerste prikronden in februari alle 150 patiënten opbelde die in aanmerking kwamen voor een prik met AstraZeneca – vaccinaties die werden uitgevoerd door huisartsen. Ze werden persoonlijk uitgenodigd en voorgelicht. “De instructie was de mensen een brief te sturen. Ik wist meteen: dat gaat hier niet werken. Mensen lezen het niet, snappen het niet, vertrouwen het niet, gooien de brief ongeopend weg.”

Dit terwijl een hoge vaccinatiegraad in wijken als de Schilderswijk extra belangrijk is. De gezondheid van mensen daar is gemiddeld immers al niet optimaal, getuige de aanzienlijk lagere levensverwachting. Die is vaak toe te schrijven aan veelvoorkomende ziekten als obesitas, diabetes en hart- en vaatziekten. De kans op het krijgen van corona is dan groter, net als de mogelijkheid eraan te bezwijken.

 

Ik zeg niet dat het gemakkelijk is, maar er zou zo veel meer kunnen worden gedaan.
Güven Yildiz

 

De analyse van Yildiz is helder: de overheid bereikt haar patiëntenpopulatie nauwelijks tot misschien wel helemaal niet. Nepnieuws daarentegen tiert welig. Een ingewikkelde cocktail van opvattingen en complottheorieën is het resultaat.

Yildiz: “Er is sowieso een algemeen wantrouwen tegenover de overheid en de farmaceutische industrie. Dan wordt gezegd: normaal doen ze tien jaar over het ontwikkelen van een vaccin, maar nu was het er van de ene dag op de andere: hoe kan dat nou? En de overheid die iets gratis weggeeft: dat is toch raar, dat kan toch niet kloppen? Verder is er veel angst: het vaccin zou onvruchtbaar en impotent maken, of andere vervelende bijwerkingen hebben. Ook hoor je veel over een chip die geïnjecteerd zou worden waarmee iedereen in de gaten kan worden gehouden.”

Juiste informatie

De overheid zou volgens Yildiz veel meer kúnnen en móéten doen aan het ontkrachten van desinformatie – de genoemde voorbeelden zijn allemaal met feiten te weerleggen.

Yildiz: “Mensen in deze wijken kijken niet naar de persconferenties of de Nederlandse talkshows. Ik zeg niet dat het makkelijk is, maar er zou wel veel meer kunnen worden gedaan. Dan denk ik vooral aan het bereiken van minderjarigen en jongvolwassenen. Bij de generaties daarvóór is er vaak nog het probleem van de taal, maar dat geldt voor de jongeren niet. Het is belangrijk dat zij hun ouders in hun eigen taal uitleggen wat er aan de hand is. Taal is zó belangrijk, alleen in je moedertaal is het mogelijk echt emoties en gevoelens over te brengen.”

 

Een brief? Ik wist meteen: dat gaat in de Schilderswijk niet werken.
Güven Yildiz

 

“Daarbij moet de overheid er de nadruk op leggen dat je een vaccin niet alleen voor jezelf neemt, maar juist voor je ouders, grootouders en de rest van je omgeving. Dat moet je dan doen via de kanalen waar zij gebruik van maken en in de taal die zij spreken. Mondjesmaat is het wel gedaan via moskeeën, met prikbussen, met een enkele influencer, in de buurthuizen. Maar het is niet genoeg. Ik vind dat de overheid als het om deze groep gaat, heeft gefaald. De juiste informatie moet bij de juiste mensen terechtkomen.”

Elkaar helpen

Wie denkt dat Güven Yildiz moedeloos is geworden, vergist zich. Ze gelooft erg in de kracht van het gezamenlijke. “We moeten elkaar helpen. De overheid, de mensen zelf, hulpverleners: we moeten elkaar proberen te vinden. Dat het nu niet goed is gegaan, wil niet zeggen dat dat straks weer het geval is. Dit is vast niet de laatste pandemie waar we mee te maken krijgen. Er zijn tal van lessen te trekken. Zoals laatst met dat vliegtuig dat uit Zuid-Afrika op Schiphol aankwam: het is toch ongelofelijk dat er geen draaiboek klaarlag wat te doen? Als het gaat om het bereiken van mensen in wijken als deze, zijn er ook duidelijke lessen te trekken. Dat moet de volgende keer beter en daar kunnen we ons nu al op voorbereiden.”

Onze redactie biedt u dit verhaal uit de Den Haag Centraal van donderdag 23 december 2021 gratis aan. Wilt u meer Haags nieuws lezen? Klik hier voor alle verkooppunten. U kunt ook een (proef)abonnement nemen. U ontvangt DHC 10 weken voor slechts 10 euro.

Standaardportret
Bekijk meer van