Prinsjesdag 2020: geen rijtoer, maar toch feest op Noordeinde

Niet de Ridderzaal is dinsdag (Prinsjesdag) het decor van de Troonrede, maar de Grote of St. Jacobskerk. Dat betekent in feite dat het ‘andere Den Haag’ naar het echte Den Haag komt. De leden van beide Kamers en het kabinet begeven zich om 12.00 uur van Binnenhof naar het  Kerkplein, historisch gezien het religieuze hart van het oude dorp Die Haghe.

Bij de kerk staat een militaire erewacht met vaandel. Dat is het enige militaire ceremonieel van de dag. Koning Willem-Alexander en koningin Máxima vertrekken om 13.10 uur per auto van paleis Noordeinde naar de Grote Kerk. Om 13.25 spreekt de koning daar de Troonrede uit. Delen van de binnenstad worden afgesloten; het gebied rond de kerk zelfs met ‘hekken en schermen’. ‘Wij roepen de mensen daarom op de viering van Prinsjesdag via de televisie te volgen en niet naar Den Haag te komen,’ aldus een mededeling van burgemeester Jan van Zanen.

Prinsjesdag 2020: serieuze les in geschiedenis 

Voor Thijs van Leeuwen, expert op het gebied van het militair ceremonieel, is het even slikken. “Er is weinig te beleven, heel jammer. Er staat een erewacht van de vier onderdelen van de krijgsmacht bij de kerk met het vaandel van de Koninklijke Marine. Daar is ook een van de militaire orkesten of een selectie van blazers om het Wilhelmus te spelen.” Jan Goossensen, oud-hoofdredacteur van het blad Kerk in Den Haag, is positiever over de sobere Prinsjesdag. ‘Niks frivole hoedjesparade; Prinsjesdag 2020 wordt een serieuze les in geschiedenis,’ schreef hij onlangs.

Detail van het Jan de Bakkerraam. Foto: WikiMedia/Roel Wijnants Fotografie

Hij verwijst daarmee naar het historische decor van de Grote Kerk. Hoog boven de parlementariërs gloeit dinsdag het gedenkraam op voor Jan de Bakker. Dat was de eerste ‘ketter’ in de noordelijke Nederlanden, die in 1525 in Den Haag zijn einde vond op de brandstapel. ‘Een krachtig vermaan om de godsdienstvrijheid te bewaken,’ aldus Goossensen. En zo zijn er nog veel meer bijzondere zaken in de kerk, variërend van de rijk versierde preekstoel met verwijzing naar de Tien Geboden tot de wapenschilden van de Ridders van het Gulden Vlies die in 1456 in de kerk bijeenkwamen.

Meer ruimte dan in Ridderzaal

Voorzitter Jan Anthonie Bruijn van de Eerste Kamer, die de verenigde vergadering van de Staten-Generaal voorzit, heeft besloten uit te wijken naar de kerk omdat daar meer ruimte is dan in de Ridderzaal. “In de Grote Kerk is het voor de aanwezigen mogelijk 1,5 meter afstand te houden,” zei hij daar eerder over.

Desalniettemin is het aantal aanwezigen, 250, slecht een kwart van de omvang van het normale ‘publiek’. De kerk wordt tijdelijk veranderd in een soort Ridderzaal. Het podium met de twee vergulde tronen wordt er opgesteld. Ook het ‘rostrum’, de voorzitterstafel, verhuist naar het bedehuis. Wat wel hetzelfde blijft: de aanbieding van de Miljoenennota, om 15.00 uur in de vergaderzaal van de Tweede Kamer. Door deze decorwisseling verhuist ook de gebruikelijke interreligieuze gebedsdienst op de ochtend van Prinsjesdag. Deze niet openbaar toegankelijke viering wordt gehouden in de andere ‘Jacob’, de St. Jacobuskerk aan de Parkstraat. De dienst, die om 10.30 uur begint, wordt wel op de tv uitgezonden.

Klein Prinsjesdag op Noordeinde  

Net als vorig jaar staan Noordeinde, Hoogstraat, Heulstraat en Plaats in het teken van ‘Royal September’. Er zijn allerlei activiteiten in de winkels en galeries. Op Prinsjesdag wordt er een schepje bovenop gedaan. Er rijdt een Gouden Koets met spraakzame koetsier en ‘strak hygiëneprotocol’. Vertrekpunt: het beeld van Willem van Oranje.

Het Noordeinde in feesttooi.

De troonrede kan wordt via speakers live worden beluisterd en bij de Ierse pub O’Casey’s ook bekeken. Er lopen koninklijke gastvrouwen rond die wijzen op activiteiten, zoals je laten fotograferen als het koninklijk paar met behulp van een ‘cut out-bord’

Toch ook Prinsjesfestival

De coronamaatregelen treffen ook het Prinsjesfestival, dat dit jaar veel kleiner is dan gebruikelijk. Het publieksprogramma op zaterdag gaat wél door, met onder meer het Prinsjesontbijt, de ‘Hatwalk’ (hoedjesshow) op het Lange Voorhout (10.00 uur) en de ‘Hat Stroll’ (wandeling) vanaf 12.30 uur. Op zondag, maandag en dinsdag is er in Diligentia het PrinsjesCabaret en op dinsdagavond het Prinsjesdagconcert van het Residentieorkest in het Zuiderstrandtheater (19.00 uur en 21.00 uur).

Wilt u meer Haags nieuws lezen? Koop dan op donderdag DHC. Klik hier voor alle verkooppunten. U kunt ook een (proef)abonnement nemen. U ontvangt de krant 10 weken voor slechts 10 euro.