Raad grijpt naar zwaarste middel om bouw Amare te onderzoeken
Het is vrijwel zeker dat er volgend jaar een raadsenquête wordt gehouden naar de bouw van het kostbare cultuurcomplex Amare. Dat lijkt de enige manier om alle informatie boven tafel te krijgen.
Een brede commissie uit de gemeenteraad (SP, GroenLinks, HSP, Hart voor Den Haag, VVD, CDA en D66) concludeert unaniem dat er een raadsenquête naar het miljoenenproject Amare moet worden ingesteld. Dat is het zwaarste wapen uit het arsenaal dat een gemeenteraad heeft om iets te onderzoeken. In Den Haag is dit instrument, dat het mogelijk maakt personen onder ede te horen, nog niet eerder gebruikt.
Fractievoorzitter van GroenLinks Mariëlle Vavier, die de commissie leidde, zegt blij te zijn met het unanieme karakter van het advies. “We hebben er de tijd voor genomen. We hebben ons uitgebreid laten adviseren. En vervolgens zijn we het eens geworden. Amare verdient het dat rookgordijnen verdwijnen. Daarom moeten we goed onderzoeken hoe het project precies is gelopen en wat we daarvan kunnen leren. Ook onze eigen rol als raad nemen we onder de loep. Zijn we zelf wel altijd scherp genoeg geweest?”
Lering
Het lering trekken weegt volgens de commissie vooral zwaar omdat Den Haag nog veel grote bouwprojecten heeft lopen. Dit zijn onder meer de vernieuwing van de Binckhorst, sloop en nieuwbouw in Zuidwest en het CID (woningbouw bij de stations). Duidelijkheid over wat misging of beter kon bij het cultuurcentrum zou bij toekomstige projecten kunnen helpen. Het gaat dan bijvoorbeeld om de keuze van contractvormen en de gevolgen daarvan, het risicomanagement en de manier waarop de stad erbij wordt betrokken. Daarbij verdienen de Hagenaars volgens de commissie simpelweg ‘transparantie’ over het cultuurpaleis. Ook ‘organisatiecultuur en leiderschap’ binnen de gemeente worden nadrukkelijk bij het onderzoek betrokken.
Het advies van de commissie heeft het karakter van een raadsvoorstel. Dat moet nog worden besproken door de raad als geheel. Maar gezien de brede samenstelling van de commissie en het unanieme advies, is het vrijwel zeker dat de enquête er komt.
Vervolgvragen Amare
Vorig jaar al publiceerde de Rekenkamer Den Haag een rapport over Amare. Maar dat besloeg slechts een beperkte periode (vanaf 2014) en concentreerde zich vooral op de informatievoorziening van het college van B en W aan de gemeenteraad. Het riep bij de gemeenteraad veel vervolgvragen op. Daarom werd de commissie ingesteld om vast te stellen wat er nog meer onderzocht zou moeten worden en wat een onderzoek Den Haag zou opleveren. Ook is bekeken welke documenten nodig zijn, hoeveel een enquête gaat kosten en hoelang zo’n onderzoek zou duren.
Amare verdient het dat rookgordijnen verdwijnen.
Er zijn twee hoofdvragen geformuleerd die de basis vormen voor een eventueel vervolgtraject. De eerste concentreert zich op hoe de ontwikkeling van het Spuikwartier en de voorgeschiedenis past in de verschillende beleidskaders van de gemeente Den Haag. De tweede gaat over de rol van de betrokkenen in het verloop van het project, waaronder het college van B en W, de ambtelijke organisatie en de gemeenteraad.
Onder ede
De laatste vraag zorgt ervoor dat volgens de commissie een raadsenquête nodig is omdat andere opties als een onderzoek door het college, een vervolgonderzoek door de rekenkamer of een raadsonderzoek afvallen. Om de rol van personen te onderzoeken is volgens de commissie de mogelijkheid nodig om ze onder ede te kunnen horen. Ook wil de commissie dat de geheimhouding op documenten over Amare wordt opgeheven.
De voorgestelde raadsenquête moet een periode van vijftien jaar onderzoeken. Van het begin van de collegeperiode in 2006 (toen de eerste plannen voor herhuisvesting van de culturele instellingen op het Spuiplein aan de orde waren) tot 1 juli 2021 (de oplevering van het gebouw). De kosten van het vooronderzoek liggen tussen de twee ton en de een miljoen euro. Daarom is er een Europese aanbesteding nodig, die enige maanden duurt. Wegens de verkiezingen in maart en dus de wisselende samenstelling van de gemeenteraad, adviseert de commissie om de raadsenquête pas na de stembusgang te laten beginnen. Het onderzoek zal al snel tussen de negen en twaalf maanden duren.
‘Alle documenten’ over Amare
De commissie heeft zich laten adviseren door het Rotterdamse onderzoeksbureau Policy Research Corporation. Dat concludeert in een 158 pagina’s tellend rapport dat een raadsenquête het beste middel is om antwoord te krijgen op de vele vragen die leven. Er wordt expliciet verwezen naar de ervaringen van de Rekenkamer Den Haag. Toen deze onderzoek deed naar Spuiforum/Amare ‘is reeds gebleken dat het verkrijgen van vertrouwelijke stukken van het college moeizaam verloopt’.
Volgens het onderzoeksbureau moeten op tafel komen: ‘contracten met de projectontwikkelaar/aannemer, contracten met de hoofdhuurder en contracten tussen hoofdhuurder en onderhuurders, alle relevante voorbereidende documenten en adviezen die hebben geleid tot deze contracten, formele en informele afspraken tussen betrokken actoren, alle relevante documenten die hebben geleid tot de programma’s van eisen, de aanbesteding, het contractmanagement, het projectmanagement, de projectwijzigingen, de package-deal, de oplevering, de verdeling van onderhoudskosten en de bedrijfsplannen’.
B en W zijn verplicht de opgevraagde documenten te verstrekken.
Wilt u meer Haags nieuws lezen? Koop dan de krant Den Haag Centraal bij een van onze verkooppunten. Of neem een (proef)abonnement.
