Gemeentelijk huishoudboekje klopt, maar steeds meer risico’s
Den Haag doet het financieel goed, maar de begroting staat zwaar onder druk door de stijgende kosten van de zorg. Dat is de boodschap van wethouder Rachid Guernaoui (Groep de Mos, financiën), die eerder deze week de jaarrekening over 2018 presenteerde.
Den Haag gaf in dat jaar 2,4 miljard euro uit. Er bleef 8,5 miljoen euro over, maar na een ‘verrekening’ resteert netto een ‘klein tekort’ van 6,9 miljoen euro. “We hebben dus goed geraamd. Uiteindelijk hebben we net iets meer uitgegeven dan er binnenkwam om onderbesteding te voorkomen,” aldus Guernaoui. Hij verwees daarmee naar de jaren waarin er geld op de plank bleef liggen, bijvoorbeeld doordat er verkeersprojecten vertraagd raakten.
Ouderenzorg
Het grootste risico voor de finaciële huishouding van de gemeente vormen de jeugd- en ouderenzorg. Daar is vorig jaar een tekort ontstaan van 22 miljoen euro, terwijl er al eerder 11 miljoen euro extra naartoe was gegaan. “Dit is het gevolg van landelijk beleid, waar alle gemeenten mee te maken hebben,” zegt Guernaoui.
Ik moet vooral zorgen voor de boekhouding.
Hij doelt daarmee onder meer op de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), die in 2015 regelde dat de gemeenten de thuiszorg onder zich kregen. Maar omdat het tegelijk een bezuinigingsmaatregel was, worstelen de meeste steden sindsdien met oplopende kosten. Guernaoui: “Dit kan zo niet doorgaan. Daarom nemen we deel aan een lobby in de richting van minister Hugo de Jonge (CDA, welzijn, red.). Dit moet worden opgelost.” De stad gaf vorig jaar 543 miljoen euro uit aan zorg en gezondheid.
Daarnaast dreigt er een lagere uitkering uit het Gemeentefonds (nu: 810 miljoen euro), omdat het rijk in het totaal minder uitgeeft. Daardoor daalt automatisch de uitkering, die de belangrijkste bron van inkomsten is voor de stad. Ten slotte is er ook een risico dat Guernaoui wél zelf in de hand heeft: de gemeentelijke organisatie kostte 4,3 miljoen meer dan was geraamd.
Parkeerinkomsten
Er waren in 2018 ook meevallers. Er bleef 7 miljoen over op de bijstand. De totale uitgaven daarvoor beliepen 623 miljoen euro, de grootste post op de gemeentebegroting. Een opvallende melkkoe blijkt de sector parkeren te zijn. De opbrengsten vielen 9,5 miljoen euro hoger uit dan geraamd. Dit is opmerkelijk omdat voorheen altijd is gezegd dat de parkeeropbrengsten alleen dienden om het systeem zelf (automaten, controle en administratie) te betalen. Bovendien is Groep de Mos, de partij van Guernaoui, geen fan van (het uitbreiden van) betaald parkeren.
Maar Guernaoui zit er niet mee. “Ik moet vooral zorgen voor de boekhouding. En ik laat zien dat dit geld naar de algemene middelen gaat en dus de stad ten goede komt,” zegt hij. De verhoogde opbrengst is onder meer een gevolg van de inzet van camera-auto’s bij de controle.
Kritiek op jaarrekening
De oppositie in de gemeenteraad heeft stevige kritiek op het financiële beleid van B en W. De Haagse Stadspartij vindt het niet acceptabel dat de gemeentelijke organisatie te veel kost. “We zijn net bekomen van de schrik over onjuiste betalingen van 2,5 miljoen euro. En dan worden we nu weer geconfronteerd met de grote tekorten bij de gemeentelijke overhead.
Als het college dit gat niet als de wiedeweerga dicht, komt de hulp voor onze kinderen in gevaar.
Dit roept de vraag op of het college wel voldoende in control is,” zegt fractievoorzitter Joris Wijsmuller. Zijn collega Pieter Grinwis (ChristenUnie) maakt zich vooral zorgen over de jeugdzorg en de Wmo. “Het tekort van 16 miljoen euro op Wmo-voorzieningen is echt groot. En bij de jeugdzorg zien we in iets mindere mate een vergelijkbaar beeld met een tekort van uiteindelijk ruim 8 miljoen euro. Hoog tijd dat het college luid op de deur bonst bij het kabinet.”
Ook de PvdA luidt daarover de noodklok. Fractievoorzitter Martijn Balster: “Als het college dit gat niet als de wiedeweerga dicht, komt de hulp voor onze kinderen in gevaar. Zij worden in deze jaarcijfers kind van de rekening.” De Partij voor de Dieren vindt dat er veel te weinig geld gaat naar klimaatmaatregelen. Fractievoorzitter Robert Barker: “Den Haag gaat op de oude voet verder en zet maar mondjesmaat in op verbetering van het klimaat en het groen. Om het klimaatprobleem op tijd op te lossen is een fundamenteel andere aanpak nodig.”