Column Jan Pronk: ‘Weinig boter bij de vis in coalitieakkoord’
Oud-VVD raadslid en bestuurskundige Jan Pronk schrijft een column voor de DHC-podcast ‘Wegwijs in het IJspaleis’ over de formatie. Deze week: eerlijk zijn over keuzes.
Dinsdagavond worden zeven van de acht zittende wethouders opnieuw beëdigd. De nieuwe coalitiegenoten gaven aan dat, hoewel dezelfde partijen nog vier jaar met elkaar doorgaan, er echt een frisse start wordt gemaakt. Weliswaar wisselen sommigen van portefeuille, maar enige nieuwkomer is de partijleider van GroenLinks Marielle Vavier. Hoe dezelfde samenstelling van partijen met nagenoeg dezelfde personen een nieuwe samenwerking met andere cultuur moet opleveren, gaan we de komende periode zien.
Uit de zak kloppen
Vorige week bespraken we de eerste onderdelen van het akkoord: de gemeentefinanciën met de forse lastenverzwaringen. Formateur Donner gaf eerder aan dat dit nodig is om de gemeente financieel niet door het ijs te laten zakken. Nadere bestudering leert dat dit helemaal niet klopt. Het zogenaamde budgettaire kader – wat er gebeurt met de financiën als de gemeente geen nieuw beleid maakt, maar doorgaat op de oude voet – laat zien dat de financiën tot en met 2026 opgeteld resulteren in een forse plus van 100 miljoen euro.
Omdat de politieke partijen allemaal verschillende wensen hebben, en ambities om nieuw beleid te maken geld kosten, is de keuze gemaakt de lasten fors te verhogen om die wensen te betalen. Matiging van de eigen ambities om de burger in deze absurd dure tijden meer eigen middelen over te laten houden en dus niet meer geld uit de zak te kloppen, is voor de nieuwe coalitie blijkbaar geen overweging geweest.
Matiging van de eigen ambities om de burger in deze absurd dure tijden meer eigen middelen over te laten houden, is blijkbaar geen overweging geweest
Wat krijgt de stad zoal terug voor die hogere lasten? De cultuursector komt er goed uit: onder andere twee nieuwe bibliotheken in Moerwijk en het Benoordenhout en de verplaatsing van het Escher-museum naar de Amerikaanse ambassade. Jaarlijkse kosten bedragen zo’n drie miljoen euro. Door sommige partijen werd bij de presentatie van het akkoord hoog opgegeven over veiligheid. Ondermijning stevig aanpakken, probleemgebieden integraal aanvliegen en de ronkende teksten over betere inzet van BOA’s en de noodzaak van meer agenten. Goede plannen, maar dan het budget: structureel slechts iets meer dan 2,5 miljoen euro.
Vergelijk die met de hogere uitgaven aan cultuur. Er komt bovendien geen BOA bij in de komende jaren. En zicht op meer agenten, weliswaar een taak voor de politie en niet de gemeente, is er niet. Exemplarisch voor het coalitieakkoord. Grote woorden en lange teksten, maar weinig boter bij de vis als we de plannen goed ontleden.
Vrijheid gunnen
Wat nog meer opvalt: veel aandacht voor diversiteit en inclusie. Iedereen in de stad moet zich welkom voelen en zichzelf mogen zijn, moet de eigen identiteit en geschiedenis kunnen beleven en daar aandacht voor vragen. Verder wordt discriminatie fors aangepakt. Goede zaken. Integratie krijgt echter weinig aandacht, terwijl daar grote noodzaak toe is.
Met veel nieuwkomers in de stad had het niet misstaan nog eens stevig te benoemen dat vrijheid wederkerig werkt. Jezelf mogen zijn en de vrijheid hebben te geloven en te leven zoals je wilt, betekent onverkort ook de ander die vrijheid gunnen. Bijvoorbeeld om niet te geloven, of om op mensen van hetzelfde geslacht te vallen, en om kritiek te leveren op welke overtuiging, levensbeschouwing of religie dan ook.
Jezelf mogen zijn en de vrijheid hebben te geloven en te leven zoals je wilt, betekent onverkort ook de ander die vrijheid gunnen
De stad van vrede en recht heeft naast veel rechten voor burgers, oud en nieuw, ook iets te eisen van burgers, zogezegd de plichten van de burger. Nieuwe, frisse ideeën over integratie kunnen juist in combinatie met aandacht voor diversiteit en inclusie een wenkend perspectief bieden voor onze stad. Jammer dat maar één kant van het verhaal wordt benadrukt.
Volgende week kijken we verder naar duurzaamheid en de buitenruimte: hoe verblijf je prettig in de stad en hoe houden we dat zo in de toekomst? Eens zien hoe de balans in de plannen daar uitpakt!
Deze column is geschreven door Jan Pronk, bestuurskundige en voormalig raadslid van de VVD. Hij doet dit in het kader van de podcast ‘Wegwijs in het IJspaleis’ over de nasleep van de gemeenteraadsverkiezingen. Luister nu aflevering 2 van seizoen 2: ‘Streep eronder?’, waarin Pronk te gast is en we deze column bespreken. Vragen of opmerkingen? Mail naar podcast@denhaagcentraal.net.
