Politieke crisis: coalitiebreuk dreigt over kwestie-De Mos
De kans is groot dat de Haagse coalitie klapt. De VVD wil niet verder zonder serieuze gesprekken met Hart voor Den Haag over toetreding tot het college. GroenLinks en de PvdA zijn daar vooralsnog niet toe bereid.
De ontslagverklaringen van VVD-wethouders Anne Mulder en Kavita Parbhudayal liggen volgens ingewijden klaar, het is menens in het IJspaleis. Aan het begin van woensdagavond staat nog het zoveelste crisisberaad gepland in de hoop de boel toch nog bij elkaar te houden. Maar de irritaties lopen hoog op. “Het is een puinhoop,” vat een coalitiebron samen. “Partijbelangen worden boven het belang van de stad gezet.”
Deze donderdag vergadert de gemeenteraad over het advies dat oud-minister Bruno Bruins (VVD), die optrad als ‘gespreksleider’, vorige week publiceerde. Hij suggereert om de komende tijd twee ‘wegen tegelijk te bewandelen’. De ene is ‘bouwen aan vertrouwen’, de andere: ‘verkennende gesprekken voeren over deelname van Hart voor Den Haag aan de coalitie en het college van B en W’. Dat laatste is het breekpunt in de coalitie van D66, VVD, GroenLinks, PvdA en CDA.
Deur dicht
Al ruim twee maanden gaat het over de vraag hoe het verder moet in de Haagse gemeentepolitiek nu Richard de Mos en Rachid Guernaoui, oud-wethouders namens Hart voor Den Haag, volledig zijn vrijgesproken van onder andere corruptieverdenkingen. Al die tijd is de coalitie daar al verdeeld over. De Mos wil aanschuiven bij het huidige college; niemand hoeft weg, maar zijn partij moet erbij. De VVD wil daar graag over praten en daar staat het CDA op zijn beurt voor open. Ook D66 zet de deur op een kier. De partij wil praten, op voorwaarde dat de hele coalitie meedoet. Maar dat is voor PvdA en GroenLinks uitgesloten.
Meteen nadat Bruins zijn advies presenteerde, verklaarden de linkse partijen dat zij niet zouden bewegen. ‘Den Haag is niet gebaat bij de vierde onderhandeling in vijf jaar tijd,’ schreef GroenLinks-voorman Maarten De Vuyst. ‘De PvdA zal een rechtse coalitie niet aan een meerderheid helpen,’ meldde fractievoorzitter Janneke Holman. Daarmee maakten zij de sfeer er niet beter op.
Partijbelangen worden boven het belang van de stad gezet
Afgelopen weekend zette de VVD de boel nog verder op scherp. Via de media kwam naar buiten dat de liberalen bereid waren de coalitie op te blazen als er geen gesprekken met Hart voor Den Haag zouden komen. Aanvankelijk dachten de coalitiepartners dat er sprake was van bluf. Maar het is de liberale fractie menens, met fractievoorzitter Lotte van Basten Batenburg voorop. Dat bleek wel tijdens een coalitieoverleg op dinsdagochtend. Het was een van vele crisisoverleggen, zowel binnen de coalitie als binnen de fracties. D66 is namelijk nog altijd diep verdeeld. Maandag en dinsdag vergaderden zij urenlang, nog altijd is het standpunt onduidelijk. Dat wordt waarschijnlijk pas deze donderdag vlak voor het raadsdebat bepaald.
Ontsnapping voor coalitie?
De grote vraag is nu of er nog een ontsnapping mogelijk is, of dat beide kampen zich te diep hebben ingegraven. Links zal wellicht toch willen ‘praten’ zolang het maar niet over de samenstelling van het college gaat. Dan gaat de blik weer naar de VVD; nemen zij er genoegen mee? Die kans lijkt klein.
Hoofdrolspeler Richard de Mos ziet het allemaal gebeuren. “De coalitie hoeft niet te klappen, van ons hoeft niemand weg. Sommige partijen moeten leren dat het niet over hen gaat of over het pluche, maar over de stad.”
Als er geen beweging komt richting gesprekken met de coalitie deze zomer, dan is De Mos andermaal duidelijk: “Dan wordt het een loopgravenoorlog. Jammer, maar het is wel zo.” Vanwege het debat komt de burgemeester eerder terug uit Bogota. “Hopelijk mist hij zijn vlucht niet,” zegt een oppositielid. “Dan is het circus compleet.”
Meer Haagse verhalen? Koop de papieren editie van Den Haag Centraal bij een van onze verkooppunten of neem een (proef)abonnement. U ontvangt de krant dan tien weken voor slechts 10 euro.
