Opvang Oekraïners in Den Haag: oude kloosters en hotels bieden soelaas
Nederland, ook Den Haag, ontvangt Oekraïense vluchtelingen met open armen. Maar hoe en waar huisvesten we ze? Bijvoorbeeld in een voormalig klooster.
De oorlog in Oekraïne bracht een vluchtelingestroom op gang die ook aan Den Haag niet voorbijgaat. Als stad van Vrede en Recht kan er geen discussie zijn over een Haagse bijdrage aan hun opvang, meent het college van B en W. Dat staat daarin niet alleen; Oekraïense vluchtelingen worden in Nederland met open armen ontvangen.
Maar waar láten we ze, helemaal nu de druk extra hoog is doordat de opvang voor reguliere asielzoekers al overvol zit? Judith Oudshoorn, voormalig gemeenteraadslid en nu locatiemanager namens de gemeente Den Haag, vertelt dat toen duidelijk werd dat er Oekraïners deze kant op zouden komen, er op het stadhuis direct ambtenaren zijn vrijgemaakt. “Voor de korte termijn lukt het meestal wel mensen in een hotel onder te brengen, Haagse hoteliers zijn daartoe zeer bereid. Maar er zijn ook opvangplekken voor daarna nodig. Het is immers niet duidelijk hoelang de mensen hier blijven. Plekken om de vluchtelingen onder te brengen worden sindsdien met man en macht gezocht.” Graag maakt Oudshoorn van de gelegenheid gebruik te melden dat er nog altijd opvanglocaties nodig zijn. “Dus: is er bij jou in de buurt een pand waarvan je denkt dat het geschikt is te maken: meld het!”
Goede harten
Recent resulteerde de zoektocht in een rapportage van het college aan de gemeenteraad over de plekken die tot nu toe zijn gevonden (zie kader). Oudshoorn: “Het is steeds een afweging of het praktisch mogelijk is. Kan het technisch? Hoe zit het met brandveiligheid? De kosten spelen ook een rol, we werken immers met gemeenschapsgeld.”
Als er gemeenschappelijk wordt gekookt, is het zaak rekening te houden met voedselallergieën. Zo zijn er veel meer puzzelstukjes te leggen.
Overigens komen hierbij ook volop goede harten om de hoek kijken: er zijn pandeigenaren die het om niet doen, gas- en lichtrekeningen voor hun rekening nemen, genoegen nemen met een schappelijke huur of met andere tegemoetkomingen over de brug komen. In het ene geval is het makkelijker om de opvang praktisch mogelijk te maken dan in het andere geval. In het voormalige hotel voor expats van Shell aan de Carel van Bylandtlaan bijvoorbeeld, waren minder aanpassingen nodig dan in een pand dat dienstdeed als school. Shell betaalt bovendien de gas-, water- en elektriciteitsrekening.
Vluchtelingen in het Sint Jansklooster
Een andere locatie waar Oekraïners tijdelijk wonen, is het voormalig Sint Jansklooster aan de Treublaan, vlak bij het De Savornin Lohmanplein. Het pand, ooit in bezit van de congregatie van Priesters van het Heilige Hart van Jezus en behorend bij het voormalige St. Janscollege, gaat tegen de vlakte. Het maakt plaats voor een, aldus projectontwikkelaar Geste, ‘woon-zorgconcept’. De kloostertuin blijft behouden ‘en is straks vanaf de Treublaan te bezichtigen door de passant. Deze kijkt door een glazen volume, waar zich de gezamenlijke woonkamer bevindt, richting de groene oase’, luidt de wervende tekst.
[Tekst gaat verder onder afbeelding.]
St. Jansklooster. | Foto: Robert van Stuijvenberg
Maar zover is het nog niet. Er wonen nu vluchtelingen – de voormalige kapel doet dienst als spreekruimte. Oudshoorn vertelt dat het klooster in anderhalve maand tijd geschikt is gemaakt voor de opvang van 85 Oekraïners, waar vroeger paters hun thuis hadden. Concreet moet dan worden gedacht aan extra kookmogelijkheden, het plaatsen van een soort festivaldouches en -toiletten en het creëren van extra slaapmogelijkheden. Waar eerst één paters verbleef, slapen nu drie Oekraïense vluchtelingen. Die komen soms rechtstreeks uit Oekraïne, soms verbleven ze eerder bij een gastgezin – een situatie die geregeld voor zowel Oekraïners als gastgezinnen toch lastig blijkt te zijn.
Puzzel
Overigens is het nog geen sinecure om geschikte groepen vluchtelingen bij elkaar te krijgen, vertelt Oudshoorn. Mensen moeten het langere tijd met elkaar uithouden. “Het is bijvoorbeeld niet handig om mensen met een kattenallergie te huisvesten bij mensen die met poezen op de vlucht zijn geslagen. Als er gemeenschappelijk wordt gekookt, is het zaak rekening te houden met voedselallergieën. Zo zijn er veel meer puzzelstukjes te leggen.”
*
Organisatie opvang Oekraïense vluchtelingen
De Broodfabriek in Rijswijk is het centrum van waaruit Oekraïense vluchtelingen over de regio worden verspreid. In het evenementencomplex in de Plaspoelpolder, dat in contact staat met het Landelijk Centrum Vluchtelingspreiding, worden vluchtelingen geregistreerd en als het nodig is krijgen ze medische of psychosociale hulp. Vervolgens worden ze doorverwezen naar opvanglocaties. Het rijk verzocht elke veiligheidsregio ten minste tweeduizend Oekraïners op te vangen.
B en W stuurden recent een stuk aan de gemeenteraad waarin de opvanglocaties worden opgesomd. Dat zijn:
- Koolwitjelaan (groepslocatie huisvesting statushouders);
- Keizerstraat (voormalig Empire Hotel);
- Juliana van Stolberglaan (voormalig Koninklijk Conservatorium);
- Treublaan (voormalig Sint Jansklooster);
- Steenhouwersgaarde (Gulden Huis, voormalig verzorgingstehuis);
- Hennegras (voormalige school);
- Carel van Bylandtlaan (voormalig hotel van Shell).
In elke locatie is een spreekuur voor vragen over onderwijs, dagbesteding en werk. Extra aandacht is er voor signalen van uitbuiting en mensenhandel. Omwonenden worden steeds tijdig op de hoogte gebracht. Tot op heden zorgde de opvang van Oekraïense vluchtelingen nog nergens voor problemen.
Onze redactie biedt u dit verhaal uit de Architectuurbijlage van donderdag 9 juni 2022 gratis aan. Wilt u meer lezen over Haagse architectuur? Klik hier voor alle verkooppunten. U kunt ook een (proef)abonnement nemen. U ontvangt DHC 10 weken voor slechts 10 euro.
