Onderzoeksteam Oekraïne in opbouw in Den Haag
Het Europese openbaar ministerie Eurojust in Den Haag wordt het centrum van vervolging van oorlogsmisdaden in Oekraïne.
Vrijdag zijn daarover in de Oekraïense stad Lviv nadere afspraken gemaakt. Het ‘Joint Investigation Team’ (JIT), dat al in oprichting is, krijgt de volledige steun van de Verenigde Staten. Met dat land is een overeenkomst gesloten zodat het JIT makkelijker kan samenwerken met de Amerikaanse autoriteiten en diensten. Alle betrokken landen, waaronder behalve Oraïne zelf, Polen, Litouwen, Estland, Letland, Slowakije en Roemenië sturen officieren van justitie naar Den Haag. Het JIT, gevestigd in het Eurojust hoofdkwartier aan de Johan de Wittlaan, werkt nauw samen met het eveneens in Den Haag gevestigde Internationaal Strafhof. Uiteindelijk wordt bij het JIT ook het International Centre for the Prosecution of the Crime of Aggression in Ukraine ondergebracht.
Tegen Rusland
Al deze juridische actie is in de eerste plaats gericht tegen Rusland, dat Oekraïne een jaar geleden binnenviel. “Het is […] is een signaal aan de wereld dat zij die achter deze invasie zitten onze gezamenlijke waarden van een vrije en democratische samenleving niet zullen ondermijnen,” zei de Amerikaanse minister van justitie Merrick B. Garland bij de ondertekening van de overeenkomst. Volgens Eurojust-president Ladislav Hamran is de overeenkomst een uiting van de wens om ‘gerechtigheid te laten overwinnen en grenzen te overstijgen’. De Amerikanen formeerden eerder al een compleet onderzoeksteam (‘War Crimes Accountability Team’) om oorlogsmisdaden te onderzoeken. Dat vestigt permanent een onderzoeksrechter in Den Haag bij het JIT. Het JIT maakt gebruik van een nieuwe database (CICED) om onderzoekgegevens in op te slaan. Het team wordt gefinancierd door de Europese Unie.
In Lviv werd vrijdag ook de Dialogue Group on Accountability for Ukraine gelanceerd. Dat is een internationaal overlegorgaan waarin alle juridische initiatieven en procedures worden gecoördineerd. Er doen 45 landen aan mee. “Het is ontzettend goed dat er zoveel steun is vanuit de internationale gemeenschap om tot waarheidsvinding en gerechtigheid te komen voor Oekraïne,” aldus minister van buitenlandse zaken Wopke Hoekstra, vrijdag in Lviv.
