Markt wil eigen baas zijn, maar stadhuis remt af
Hoe verder met de Haagse Markt? Er ligt een voorstel tot ‘verzelfstandiging’, maar zoals altijd aan de Herman Costerstraat is niet iedereen het met elkaar eens. En de wethouder trapt op de rem.
Eén ding staat als een paal boven water: er moet iets gebeuren om de Haagse Markt aan de Herman Costerstraat te redden. De bezoekcijfers lopen al jaren terug. Bezochten rond de eeuwwisseling per marktdag nog ruim dertigduizend mensen het kleurrijke terrein tussen de Schilderswijk en Transvaal, nu zijn dat er nog maar amper negenduizend. Dat ondergraaft de levensvatbaarheid van de markt, die met 532 vaste kramen onder vaste daken een van grootste is in zijn soort in Europa. Er moet iets gebeuren, maar over wat dan precies, lopen de meningen uiteen.
“De markt moet aantrekkelijker en bekender worden. Dat vereist een commerciëlere aanpak en daar is de gemeente niet goed in. En de gemeente heeft ook geen visie op de markt. Dus moet de markt worden verzelfstandigd,” zegt Leen van Popering van de vereniging Nieuw Koopmans Belang (NKB). Ook de belangenvereniging CVAH steunt deze visie. Gezamenlijk lieten zij het rapport ‘Toekomst van de Haagse Markt’ opstellen over een mogelijke verzelfstandiging en de conclusie daarvan is: doen!
Huur
In de huidige situatie is de stad eigenaar van het marktterrein en van de vaste units die daarop in lange rijen staan. De kooplieden huren hun plek van de gemeente. Dat moet anders, is de conclusie van het rapport, ook al omdat er twee gemeentelijke afdelingen zijn die zich met de markt bemoeien. De markt moet, volgens het rapport, in handen komen van een ‘coöperatie’ van kooplieden. Deze heeft een eigen directie en staf en is verantwoording schuldig aan een ‘algemene ledenvergadering’.
Tot de voorwaarden behoren afspraken over het langdurig gratis gebruik van het terrein, dat eigendom blijft van de gemeente. De kramen (units) moeten tegen ‘boekwaarde’ worden verkocht aan de kooplieden of aan hen in erfpacht worden uitgegeven. Twee andere verenigingen, Vetra en SHMO, zijn tegen erfpacht en staan daarom niet geheel achter het rapport. Maar er zijn ook kooplieden die liever niet te veel verandering willen.
Haarelastieken
Maandagmiddag, tegen het scheiden van de markt, is het gezellig tussen de kramen. Kinderen proberen hun moeders te verleiden een pakje haarelastieken te kopen. Een jongetje heeft wel zin in patat. Gesprekjes met een paar ondernemers leren dat er steun is voor een verzelfstandiging, maar dat er ook twijfels zijn.
Ik wil liever dat we zelf de baas zijn. Want dat toezicht van de gemeente stelt eigenlijk weinig voor.
Sidney Cools van Cools Haarmode is al voorzichtig aan het opruimen. Te snel mag niet, want wie een plek huurt, moet op marktdagen tot vijf uur openblijven. “Die regels zijn goed en het controleren ervan ook,” zegt Cools. “Maar dat kunnen we ook als we zelfstandig zijn. Ik wil liever dat we zelf de baas zijn. Want dat toezicht van de gemeente stelt eigenlijk weinig voor. Er wordt veel gedoogd, bijvoorbeeld het onderhands doorschuiven van units. En er zou worden gelet op de branchering. Mooi niet, want er is veel te veel mode nu.” Dat laatste klopt. Ruim meer dan de helft van de plekken wordt ingenomen door kledinghandelaren.
Ook Fouad Lamay jr. van Fouad Stoffen is voorstander van een verzelfstandiging. “Wij huren twee units, dat is 1360 euro per maand. Dan zou ik de ruimte liever kopen. En er moet echt meer worden gedaan aan reclame. Ook moeten de parkeerkosten van de garage fors omlaag. Je zult zien, man, dan stroomt het publiek weer toe. Ze moeten mij om advies vragen. Ik weet hoe het zit.”
Heike van de fraaie kraam The Best of Nature (koffie, thee en sigaren) is er nog niet van overtuigd dat de kooplieden het met een eigen corporatie allemaal beter kunnen. “Je kunt wel kritiek hebben op de gemeente, maar wat krijg je ervoor terug als je alles gaat veranderen? De gemeente is trouwens wel streng. Als het regent, is het zinloos om de boel tot vijf uur open te houden. Dat mag wel wat soepeler.”
Alle opties
Lang vond ook de gemeente dat verzelfstandiging de voorkeur genoot en vooral dat scenario moest worden onderzocht. Maar wethouder Hilbert Bredemeijer (CDA, buitenruimte) is daarvan teruggekomen gezien de risico’s en meningsverschillen. In januari rapporteerde hij erover aan de gemeenteraad. Het zetten van een volgende stap is ‘op dit moment niet mogelijk’, schrijft hij. De wethouder wil nu eerst dat toch alle opties worden onderzocht. Dat wil zeggen: naast die van verzelfstandiging (twee varianten) ook die van het handhaven van de bestaande situatie, maar wel met meer aandacht voor commercie en innovatie.
De gemeente is trouwens wel streng. Als het regent, is het zinloos om de boel tot vijf uur open te houden. Dat mag wel wat soepeler.
Maar er is meer. De coronaperiode hakte erin voor de markt, die tijdelijk dicht moest en in juni 2020 met restricties weer open mocht. De gemeente sprong bij, bekostigde maatregelen en schold marktgeld kwijt. Bij elkaar kostte dat de schatkist in 2020 en 2021 4,4 miljoen euro. Bredemeijer hierover in zijn brief: ‘Vanuit diverse ondernemers zijn geluiden gekomen dat de inzet van de gemeente om de markt open te houden en de bijbehorende steunmaatregelen een belangrijke aanleiding zijn om nog eens kritisch naar een mogelijke verzelfstandiging te kijken. De genomen maatregelen doen hen realiseren dat in deze onzekere tijden de verbinding met de gemeente van groot belang is.’
Toekomst Haagse Markt
De raadscommissie leefomgeving vergaderde deze donderdag over de toekomst van de Haagse Markt. Gezien de vele meningsverschillen is een snel besluit vrijwel uitgesloten. Maar Leen van Popering en in elk geval de belangenverenigingen NKB en CVAH willen wel vaart maken. Zij presenteerden hun rapport dinsdagavond in ’t Goude Hooft. Van Popering: “Er is eerder met de gemeente afgesproken dat we de voorkeursvariant, verzelfstandiging dus, zouden uitwerken. Dat hebben we gedaan, maar in de tussentijd is de wethouder van mening veranderd en wil hij ook andere mogelijkheden onderzoeken. Zo schiet het niet op, natuurlijk. Wij leggen in elk geval nu onze visie voor aan de gemeenteraad.”
Onze redactie biedt u dit verhaal uit de Den Haag Centraal van donderdag 12 mei 2022 gratis aan. Wilt u meer Haags nieuws lezen? Klik hier voor alle verkooppunten. U kunt ook een (proef)abonnement nemen. U ontvangt DHC 10 weken voor slechts 10 euro.
