Schaap en geit in strijd tegen stijgende zeespiegel Kijkduin (foto’s)
Oprukkende exoten als de duizendknoop leken het duingebied bij Kijkduin in rap tempo te overwoekeren, zodat het zand niet meer kon verstuiven. Kuddes geiten en schapen bieden nu soelaas.
Ze deden al vaker werk voor overheden: bermen begrazen en jonge boompjes op de heide wegeten, zodat de oorspronkelijkheid van het landschap gewaarborgd blijft. Nu worden het Schoonebeker heideschaap, het Drentse heideschaap en de Hollandse landgeit ingezet in de strijd tegen de stijgende zeespiegel. Op Kijkduin zorgen deze inheemse grazers er sinds dit voorjaar voor dat ook de duinen hun open karakter behouden. Dat is niet alleen belangrijk omdat onze duinen door de Europese Unie zijn aangemerkt als bijzonder natuurgebied (Natura 2000), maar vooral omdat onze duinen als zeewering dienen en dus met de zeespiegel moeten meegroeien.
“Onze duinen voldoen, ze zijn op hoogte conform de norm. Dat willen we graag zo houden,” zegt Miriam Roseleur, coördinator team onderhoud keringen Hoogheemraadschap Delfland. “Als je in de duinen de begroeiing te veel haar gang laat gaan, is er geen ruimte voor het zand om te verstuiven. Dat is nodig om de duinen te laten groeien. De duindoorn en de duizendknoop zijn soorten die heel snel overwoekeren. De duizendknoop is een exoot die ooit in Nederland terechtgekomen is als tuinplantje en zich daarna in de natuur heeft verspreid.”
“Door het verwijderen van deze planten ontstaat een gevarieerd duin met een hoge biodiversiteit en belevingswaarde. De duinen worden hierdoor opener en dynamischer. Struiken kunnen ook machinaal verwijderd worden, maar met gravers verdruk je de planten die je wel nodig hebt, zoals helmgras. Geiten en schapen gaan veel zorgvuldiger te werk. Ze beschadigen niet de duinen, maar er vindt ook geen vergrassing plaats. Op Kijkduin doen ze hun werk goed. Ze hebben al behoorlijk wat duizendknoop weggegeten. We zien veel kale plekken.”
Geiten van Duinboerderij Willemshove
De schapen komen van de schaapskudde Grazend Populair uit het Westland, de geiten zijn afkomstig van Duinboerderij Willemshoeve, een zorgboerderij in Monster. Iedere dag gaat een professionele herder met een aantal bewoners van de zorginstelling op pad om de dieren naar een nieuw gebied te leiden.
Door het verwijderen van deze planten ontstaat een gevarieerd duin met een hoge biodiversiteit en belevingswaarde.
Roseleur: “De zeereep is afgezet in rasters, vakken die we laten begrazen. De herder brengt de veertien schapen en veertien geiten samen met de hulpherders van de ene plek naar de andere.”
“Het doel van de inzet van geiten en schapen door Delfland als waterschap is een robuuste, stevige zeewering. Veiligheid staat voorop. Wij zijn verantwoordelijk voor alle keringen en de duinen zijn een belangrijke kering. Maar dat we op deze manier ook iets voor de maatschappij kunnen betekenen en we de mensen van de zorgboerderij een waardevolle dagbesteding kunnen bieden, is natuurlijk mooi meegenomen.”
Uitgestorven
“Heel vroeger was begrazing al de methode om een landschap intact te houden,” vertelt Roseleur. “ Nu is dat iets wat weer terugkomt. De Hollandse landgeit had je alleen nog maar op Texel en was bijna uitgestorven. Door middel van een fokprogramma is hij nu weer terug in het landschap. Dit soort werk is wel aan die geit besteed. Hij kan zich goed bewegen in dit soort gebieden. Het zijn niet voor niets inheemse geiten.”
Wilt u meer weten over de krant Den Haag Centraal? Kijk hier voor een (proef)abonnement en meldt u zich hier aan voor onze wekelijkse nieuwsbrief.