Elfde episode ‘Bekijk het Mauritshuis met je oren’: Joya Mooi eert Afrikaanse mannen

Amsterdam, zeventiende eeuw. Twee mannen zitten even aan het water bij het Waterlooplein. Dan staan ze op en verplaatsen zich naar het atelier van Rembrandt, elders in de hoofdstad. Ze raken daar meteen onder indruk: ‘Struck by the light / That you showed at the place / Commissioned prints on the walls / That’s my taste.’

Het tafereel wordt verteld (lees: gezongen) door Joya Mooi. De Amsterdamse zangeres kroop in de hoofden van de twee heren die schitteren in het schilderij ‘Twee Afrikaanse Mannen’ (1661) van Rembrandt, te zien in het Mauritshuis. De afgebeelde mannen krijgen door het lied van Mooi een eigen verhaal. “Ik wil met mijn song het leven van deze mannen vieren,” aldus Joya Mooi. “Het was mijn taak om in de hoofden van de mannen te kruipen en hun verhaal te vertellen.”

Het nummer begint mysterieus. De eerste klanken doen zelfs denken aan het intro van U2’s popklassieker ‘The Unforgettable Fire’, maar al snel ontwikkelt ‘Black Horses’ zich tot een song die die jazz-, pop- en hiphopinvloeden combineert. Deze kruisbestuiving zorgt er volgens het Haagse museum voor dat ‘je bij Black Horses het Amsterdam van de zeventiende eeuw binnenstapt en je meekijkt door de ogen van deze vooralsnog anonieme mannen’.

Joya Mooi

Met Black Horses is Joya Mooi de elfde artiest die in opdracht van het Mauritshuis een nummer wijdt aan een werk uit de vaste collectie van het museum. Eerder deden onder anderen Merol, Jett Rebel, Eefje de Visser en Harrie Jekkers mee aan de serie ‘Bekijk het Mauritshuis met je oren’. Zo eerde de Voorburgse zangeres Eefje de Visser de godin van de vruchtbaarheid. Haar nummer ‘Cybele’ is gebaseerd op ‘Krans van vruchten rond een voorstelling met Cybele die geschenken ontvangt van personificaties van de vier jaargetijden’, een samenwerking tussen Jan Brueghel en Hendrik van Balen. De serie werd in november 2019 geopend door zanger Spinvis. Zijn liedje ‘Parel’ is geïnspireerd op het vermaarde ‘Meisje met de parel’ van Vermeer.

De Amsterdamse Joya Mooi (die een Zuid-Afrikaanse vader en Nederlandse moeder heeft) koos bewust voor ‘Twee Afrikaanse Mannen’. “Bij het zien van het schilderij wist ik het zeker: dit is dé keuze. Ik kwam erachter dat er al vrije zwarte Amsterdammers leefden in de zeventiende eeuw. In mijn stad. Iedereen heeft zijn eigen verhaal. Gek dat zij dat nog niet hadden.” Rembrandt, krijgt in het nummer geen stem, maar is dit keer juist de figurant.

[Tekst gaat verder onder afbeelding.]

‘Twee Afrikaanse Mannen’ van Rembrandt (1661). | Afbeelding: Mauritshuis

Volgens Mooi ging het schrijven van Black Horses haar verrassend gemakkelijk af. “Ik heb het niet vaak dat het zo snel tot me komt. Maar ik kon gewoon niet wachten om in de hoofden van de twee mannen op het schilderij te kruipen,” aldus de singer-songwriter.

Rembrandt

Het schilderij van Rembrandt uit 1661 is bijzonder omdat hij de twee mannen portretteert als de hoofdrolspelers. Dat was uitzonderlijk, want normaal werden Afrikanen afgebeeld als bijfiguren: als tot slaafgemaakten of figuranten in een Bijbelse scène. Waarschijnlijk waren dit vrije mannen die in Amsterdam woonden. Misschien hebben ze als matroos gewerkt of in dienst van een handelscompagnie. Het lijkt ook alsof ze elkaar goed kennen. Er wordt gespeculeerd over wie zij zouden kunnen zijn, maar tot nu toe zijn hun namen niet bekend.

‘Black Horses’ van Joya Mooi is vanaf nu te beluisteren op Spotify en de videoclip is te zien op de site van het Mauritshuis.

Onze redactie biedt dit verhaal uit de Den Haag Centraal (DHC) van donderdag 30 maart 2023 gratis aan. Wilt u meer Haags nieuws lezen? Koop dan de papieren editie van de krant Den Haag Centraal. Klik hier voor alle verkooppunten. U kunt ook een (proef)abonnement nemen. U ontvangt DHC 10 weken voor slechts 10 euro.