Lezing door historicus Paul Gerretsen: Kerst in het licht van Rembrandt
Historicus Paul Gerretsen houdt zondag in de Centrale Bibliotheek een lezing over Rembrandt als schilder van bijbelse taferelen. Hij koppelt er een zeer persoonlijk verhaal aan.
Hij weet niet alleen veel van Rembrandt, hij schilderde er zelf ooit ‘een’. Paul Gerretsen, historicus en oud-rector van het VCL, is de aangewezen persoon om over het werk van de meesterschilder te spreken.
Gerretsen richt zich op de bijbelse taferelen van Rembrandt, met de nadruk op het kerstverhaal. “Wat is het geheim van Rembrandt? Waarom weet hij ons altijd te raken? Daar ga ik het over hebben. Ik wijs onder meer op het prachtige spel van licht en donker op zijn schilderijen,” vertelt hij.
Een bijna persoonlijke band met Rembrandt
Gerretsen heeft ook een bijna persoonlijke band met de meesterschilder. “Als twaalfjarig jongetje was ik zó onder de indruk van het iconische ‘Zelfportret met halsberg’ uit het Mauritshuis dat ik een poging waagde om het na te bootsen,” vertelt Gerretsen.
Kopie van de Rembrandt, geschilderd door Paul Gerretsen.
Hij maakte drie versies, waarvan hij er één wel geslaagd vond. “Die verhuisde in de loop der jaren met ons mee. Totdat het eind jaren negentig werd gestolen. De inbreker zag het door maanlicht beschenen portretje boven de schoorsteenmantel en dacht vermoedelijk: ‘Dit is de vangst van mijn leven: een echte Rembrandt!’.
Verdwenen werk
De Rembrandt van eigen hand zag Gerretsen nooit meer terug. “Ik troost me met de gedachte dat het mogelijk in een heel ver land in een museum hangt waar men nog een Rembrandt miste. Gelukkig hebben we nog enkele foto’s van het portretje.”
Bij de lezing, zondag, kunnen mensen vragen stellen. Maar Gerretsen heeft zelf ook een vraag. “Misschien heeft iemand mijn ‘Rembrandt’ ooit ergens gezien. Ik zou hem wel graag terug willen hebben.”
De echte is óók een kopie
Lang nadat Gerretsen in de ban raakte van het ‘Zelfportret met halsberg’ – een halsberg is overigens een hoog sluitend deel van een harnas – bleek dat de versie van het Mauritshuis géén originele Rembrandt is. Het echte werk hangt in het Germanisches Nationalmuseum in Neurenberg. Eerder dacht men dat het omgedraaid was: de Duitsers de kopie en ‘wij’ de echte.
Maar helaas. Een Duitse kunsthistoricus betoogde in 1991 dat ‘zij’ de echte hebben. Later infrarood-onderzoek bewees dat hij gelijk had. Sindsdien staat bij het Haagse schilderij ‘naar Rembrandt’. Voor Gerretsen maakt dat de aantrekkingskracht niet minder. Ook de kopie is een mooi schilderij, vindt hij.
‘Kerst in het licht van Rembrandt’, zondag 15 december, 14.00 uur, Centrale Bibliotheek (toegang gratis).
Wilt u meer lezen over kunst en cultuur in de Haagse regio? Koop dan donderdag de krant DHC. Klik hier voor alle verkooppunten. U kunt ook een (proef)abonnement nemen. U ontvangt DHC 10 weken voor slechts 10 euro.
