Oranjehotel gaat in september open
Het Nationaal Monument Oranjehotel opent in september zijn deuren. Vanaf dan is het complex rond ‘doodencel 601’ zes dagen per week geopend.
Dat heeft de Stichting Oranjehotel onlangs bekendgemaakt. De afgelopen jaren zijn de zogeheten ‘cellenbarakken’ gerestaureerd en als het ware losgekoppeld van de Penitentiaire Inrichting Haaglanden, in de volksmond de Scheveningse strafgevangenis; in de oorlog raakte de bijnaam ‘Oranjehotel’ in zwang. Aanvankelijk zou het herinneringscentrum opengaan in mei, maar dan zijn de werkzaamheden nog niet afgerond.
Het Oranjehotel bestaat uit de barakken met de cellen, expositieruimten en een buiten gelegen herdenkingsplein. “In de cellengangen beseft de bezoeker straks hoe kwetsbaar vrijheid is en hoe willekeurig het lot kan toeslaan op het moment dat een goed functionerende rechtsstaat ontbreekt. Aan de hand van persoonlijke verhalen over angst, hoop, geloof en vaderlandsliefde geven we de gevangenen een gezicht. Hun verhaal wordt verteld in een audioroute, die een extra laag vormt bij de vaste presentatie,” aldus woordvoerder Hans Gramberg.
In totaal hebben er tussen 1940 en 1945 ruim 25.000 Nederlanders vastgezeten.Onder hen waren vele bekenden.
De ingang bevindt zich in de grote gevangenismuur langs de Van Alkemadelaan, ter hoogte van de hoek van de Stevinstraat. Aan de overkant van de Van Alkemadelaan wordt een ‘duinmonument’ gemaakt. Dit verwijst naar de fusilladeplaats op de Waalsdorpervlakte.
Verzetsstrijders
De uit de 19de eeuw daterende gevangenis speelde vanaf 1940 een centrale rol in het Duitse onderdrukkingsapparaat. Vooral verzetsstrijders en andere (vermeende) tegenstanders van de bezetter werden er vastgezet.
Gramberg: “In totaal hebben er tussen 1940 en 1945 ruim 25.000 Nederlanders vastgezeten. Onder hen waren vele bekenden, zoals Erik Hazelhoff Roelfzema, de Leidse hoogleraar Cleveringa, de geestelijke Titus Brandsma en de militair George Maduro. Velen werden van hieruit naar concentratiekampen versleept. Voor 250 gevangenen betekende het Oranjehotel het einde. Zij werden op de nabijgelegen Waalsdorpervlakte gefusilleerd. Dichter Jan Campert herdacht de eerste slachtoffers in zijn beroemde ‘Lied der achttien dooden’.”
Het ministerie van Justitie heeft overwogen de vervallen barakken, die een eeuw geleden verrezen als noodgebouwen, te slopen. De Stichting Oranjehotel wist dat met een intensieve lobby te voorkomen. Vanaf 2010 is gewerkt aan het verbouwingsplan en fondsenwerving. Het herinneringscentrum draait met een kleine professionele staf en een grote groep vrijwilligers. Er wordt intensief samenwerkt met het Haags Historisch Museum en het Museon.
Opening Oranjehotel op 7 september
Bij de opening op 7 september verschijnt het boek ‘Het Oranjehotel. Een Duitse gevangenis in Scheveningen’ van historicus Bas von Benda-Beckmann.