Topambtenaar in DHC-podcast: ‘Niet altijd vertrouwen tussen ambtenaar en politici’
Tijdens de formatie komen vaak ambtenaren langs om informatie te geven. Hoe ze dat doen, kan het proces beïnvloeden. Topambtenaar Remko Slavenburg is te gast bij ‘Wegwijs in het IJspaleis’ om over de rol van ambtenaren te vertellen.
De onderhandelingen over een nieuw coalitieakkoord zijn eindelijk onderweg. De vijf partijen uit het huidige college van b en w zitten al bijna drie weken aan tafel om met elkaar te praten. Dit doen ze onder leiding van CDA-prominent Piet Hein Donner. Maar voordat er echt onderhandeld wordt, is het eerst een komen en gaan van ambtenaren. Op allerlei gebieden worden presentaties gegeven, zodat iedereen aan tafel weet hoe de stad ervoor staat. Van ervaren wethouder tot kersvers raadslid.
Tijd om eens te kijken naar de rol van de ambtenarij in de formatie. Dit doen we in de nieuwste aflevering van ‘Wegwijs in het IJspaleis’, de politieke podcast van Den Haag Centraal. “De politiek heeft macht, ambtenaren hebben invloed,” zo vat senior stedenbouwkundige Remko Slavenburg, gast van deze week, het samen. “Dat is denk ik iets anders. Je wordt veel om informatie gevraagd. Maar in de manier waarop je de informatie geeft, de nadrukken die je legt, daardoor kan je enigszins invloed uitoefenen op degenen die de besluiten nemen.”
Slavenburg is in Den Haag inhoudelijk verantwoordelijk voor het gebied tussen de drie stations waar de afgelopen jaren veel gebouwd is en waar ook de komende jaren veel staat te gebeuren. Hiervoor werkte hij ruim twintig jaar in Leiden, waar hij zeker zes formaties meemaakte.
Wantrouwen in ambtenarij
Soms is duidelijk dat de ambtenaren informatie geven die onderhandelaars niet per se willen horen, vertelt Slavenburg. “Er is niet altijd sprake van vertrouwen. Als er een nieuwe coalitie gevormd wordt met nieuwe wethouders en nieuwe partijen, dan willen die vaak een nieuwe koers in slaan. Vaak kijken zij naar ambtenaren als degenen die de lijn willen doorzetten.” En dat is logisch. “Als ambtenaar wil je het werk van de afgelopen jaren niet verloren laten gaan. Politici zijn juist bezig met nieuwe plannen, andere accenten, verkiezingsbeloftes inlossen.”
In de campagne, vertelt Slavenburg, zie je soms al dat partijen kritiek hebben op het ambtelijk apparaat. “Dan kan er vanaf het begin af aan spanning zitten tussen de politici en het ambtelijk apparaat.” Een manier om daarop in te spelen is om juist projecten te benoemen die in lijn zijn met de verkiezingsprogramma’s. Slavenburg benadrukt dat het aan de ontvanger ligt, hoeveel er met de input van ambtenaren gebeurt. “Wij zijn zender. Geen echte gesprekspartner.”
Meer weten? Luister nu de nieuwste aflevering van ‘Wegwijs in het IJspaleis’. Lees ook de column van Jan Pronk, die we bespreken in de aflevering.