Wonen is delen op het KJ-plein
Op het KJ-plein voor station CS gaan twee imposante woontorens onderdak bieden aan de moderne stedeling voor wie autobezit minder van belang is dan een woonplek in het centrum. En treinforensen krijgen een smaakvollere entree van het station en een fietsenstalling mét plek.
Het zal weinig Hagenaars zijn ontgaan: al ruim een jaar gaapt er een diepe bouwput op het Koningin Julianaplein (KJ-plein) voor station Den Haag Centraal (CS). Uit de wirwar van metaal en beton die door de kijkgaten van de omheining is te zien, verrijst straks een bouwwerk dat de aanblik van de Haagse skyline ingrijpend zal veranderen. Pal voor het station komen twee woontorens van 90 meter hoog, verbonden door lagere tussenbouw die opvallend veel ruimte biedt aan collectieve daktuinen en ander groen.
“Het wooncomplex is voor een gemêleerd publiek,” zegt René de Wit, de ontwikkelaar van Synchroon die het project samen Anvest realiseert. In het – nog naamloze – gebouw komen bijna 400 appartementen, variërend in formaat (47 tot 200 vierkante meter) en segment (koop, huur en sociale huur).
De begane grond biedt een golvende doorgang naar het station en ruimte voor commerciële ondernemingen als een koffiezaak of een wasserette – of beide ineen. “Door de verdichting komt de oude wasserette terug in de stad, maar dan vaak in een nieuwe variant met een koffiebar erbij.”
Het is zomaar een idee, maar wel een die past in de filosofie van de nieuwbouw op het KJ-plein. De moderne stedeling, legt De Wit uit, is bereid kleiner te wonen en meer voorzieningen (auto, wasmachine, tuin) te delen. op deze verstedelijkingstrend is het bouwproject ontworpen.
“Ons plan is zonder parkeerplaatsen, is bedoeld voor stedelingen die veel gebruikmaken van de fiets, het openbaar vervoer of een deelauto. Er komen voorzieningen om te delen. Bewoners kunnen bijvoorbeeld een kookstudio reserveren als ze veel gasten over de vloer krijgen.”
‘Letters’
De hoogbouw op het stationsplein heeft een lange aanloop. Jarenlang zijn er plannen bedacht en weer van tafel geveegd om het betonnen aanzicht van het station te verfraaien. In 2010 presenteerde toparchitect Rem Koolhaas tekeningen voor een imposant, M-vormig kantorencomplex.
De gemeenteraad stemde in met de prijzige bouw van wat de oppositie smalend de ‘M van Marnix’ noemde, naar destijds verantwoordelijk wethouder Marnix Norder (PvdA). Maar die blies het project uiteindelijk af – de financiële risico’s bleken te groot.
In de jaren daarop zag zijn opvolger Boudewijn Revis (VVD) nog twee ‘letters’ sneuvelen: zowel een U-vormig blok als een L-achtig bouwwerk wist niet te overtuigen. Ook de huidige bouwplannen zijn niet onomstreden.
Vraag het bewoners van New Babylon, die vrezen voor hun uitzicht en voor inkijk. “In een stad is dat nooit helemaal te voorkomen,” zegt ontwikkelaar De Wit. “Maar in het ontwerp hebben we daar zo veel mogelijk rekening mee gehouden, bijvoorbeeld door te kiezen voor twee torens in plaats van een massief blok.”
Entree
Door zijn ligging is het KJ-project veel meer dan een wooncomplex: het wordt de entree van zowel de stad als haar belangrijkste treinstation. Met de hoge, golvende passages die onder het gebouw doorlopen, waarboven ‘Den Haag Centraal’ in kapitale letters staat, hebben de architecten een waardige entree willen scheppen.
Door de verdichting komt de oude wasserette terug in de stad, maar dan vaak in een nieuwe variant met een koffiebar erbij.
Een symbolisch detail: op het plafond komt de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens, de letters in de vorm van de wereldkaart. Op het plein voor de stationspoort komen een paviljoen in dezelfde golvende stijl en veel groen, dat een ‘natuurlijke’ aansluiting moet vormen op de Koekamp aan de overzijde van de Bezuidenhoutseweg. “Het is uniek dat voor een station zo veel groen ligt,” aldus De Wit. “Vanuit het station zie je het gelijk. Met de hoge plafonds benadrukken we die groene entree.”
Onder die stationspoort komt misschien wel de belangrijkste faciliteit van het bouwproject op het KJ-plein: de ondergronds fietsenstalling. Met plaats voor 8500 fietsen moet het een van de grootste stallingen ter wereld worden, waar treinforensen straks hun rijwiel parkeren en in één beweging doorlopen naar de stationshal.
Een scenario waar ongetwijfeld veel Hagenaars om verlegen zitten, al laat het nog even op zich wachten: de bouw is meermaals vertraagd, de fietsenstalling is op z’n vroegst dit najaar voltooid. Naar verwachting worden de woontorens medio 2021 opgeleverd.
Meer informatie: www.kjdenhaag.nl
