Renovatie Binnenhof weer duurder: 719 miljoen euro
Opnieuw zijn de kosten van de renovatie van het Binnenhof opgelopen. De teller staat nu op 718,9 miljoen euro; dat is vijftig procent duurder dan de oorspronkelijke raming.
Demissionair staatssecretaris Raymond Knops (CDA, Binnenlandse Zaken) meldt in de zesde rapportage over het project een reeks tegenvallers. De Tweede Kamer debatteert woensdag over de kwestie. Er was al besloten het zomerreces te onderbreken in verband met de coronasituatie.
De grootste ‘boosdoener’ is de veiligheid. Aangescherpte eisen kosten 127 miljoen euro extra. Verder noemt Knops als redenen ‘marktspanning’ (hogere bouwkosten), ‘extra eisen duurzaamheid’ (13,9 miljoen) en ‘onvoorziene technische uitvoeringsrisico’s’. Onder die laatste noemer valt onder meer de verwijdering van asbest. Op dit moment is niet exact bekend hoe veel van dat materiaal zich nog in het uitgestrekte complex bevindt. Onderzoek daarnaar is nog niet gedaan omdat het Rijksvastgoedbedrijf (RVB) de ‘gebruikers’ niet wilde storen.
Achterstallig onderhoud
De eigenlijke werkzaamheden beginnen in oktober en gaan 5,5 jaar duren. Gerenoveerd worden het Binnenhof (behalve de Ridderzaal en de Grafelijke Zalen), de voormalige ministeries van Koloniën en Justitie en de in 1992 voltooide nieuwbouw, die grofweg ligt tussen de Hofplaats en het Plein. In al die gebouwdelen is sprake van achterstallig onderhoud en verouderde technische en it-voorzieningen. De afgelopen jaren heeft zich een reeks van conflicten voorgedaan met betrokken architecten en met vooral de Tweede Kamer. Daarnaast zorgde de stikstofcrisis voor een jaar uitstel. In 2015 werden de kosten geraamd op 455 miljoen euro. Eind 2020 waren die opgelopen tot 562,1 miljoen en nu wordt de 700 miljoen ruim gepasseerd.
Voor de meeste plannen loopt nu een vergunningstraject bij de gemeente. Eén later toegevoegd project moet nog worden uitgewerkt en dat is de publieksingang op de Hofplaats.
De toekomstige publieksingang van de Tweede Kamer. | Tekening: Rijksvastgoedbedrijf
Daar komt een verdiept gebouwde cirkelvormige entree. Op de tekeningen is de Grondwetsbank verdwenen; onduidelijk is wat daarmee gaat gebeuren.
Reeks verhuizingen
Van het totale bedrag van 718,9 miljoen euro gaat 111 miljoen op aan de tijdelijke huisvesting. De Tweede Kamer verhuist naar het gebouw Bezuidenhoutseweg 67 (het oude BuZa). De Kamer moet eind augustus over zijn. De Eerste Kamer verkast naar het oude Hoge Raad-complex aan het Lange Voorhout en de Kazernestraat; de verhuizing wordt nog deze maand afgerond, verwacht Knops. Maar de verhuizing van het ministerie van Algemene Zaken (AZ, de staf van de premier) stagneert. Pas een paar maanden geleden bleek wat het RVB exact van plan is: de bouw van een fors tijdelijk kantoor (vier tot vijf bouwlagen) in de tuin van het Catshuis. Buurtbewoners en verschillende partijen in de gemeenteraad maken bezwaar tegen deze aantasting van de historische buitenplaats. Knops hoopt dat AZ eind dit jaar kan verhuizen. Onduidelijk is of de ministerraad straks wekelijks gaat vergaderen op het Catshuis. Knops maakt melding van ‘nog te analyseren aandachtspunten rond de beveiliging’ die ‘gecompliceerd’ zijn. Er worden ook alternatieven onderzocht.
Late onheilstijding
Knops stuurde zijn financiële onheilstijding vrijdag naar de Kamer, de laatste dag voor het zomerreces van het parlement. Tactiek of niet, dat maakt al niet meer uit omdat de Kamer er toch op korte termijn over wil spreken. Knops belooft overigens meer openheid, transparantie en sturing in het hele proces. Hij neemt een recent advies over van oud-minister Johan Remkes over de aansturing en verantwoording (‘governance’) van het project. Daarin staat onder meer: ‘Het is uiteraard essentieel dat veranderingen in de risico’s met effect op voortgang zo snel mogelijk in zowel het ambtelijk als bestuurlijk circuit worden gemeld’.
[Dit stuk is op 10 juli om 20.44 uur aangepast. Toegevoegd is een passage over de aankondiging dat de Kamer al op woensdag 14 juli over de oplopende kosten van de Binnenhof-renovatie debatteert.]
