Vrijwilligers slaan alarm over subsidieregeling, raad wil opheldering
Haagse vrijwilligersorganisaties slaan alarm over de nieuwe subsidieregeling. Die maakt hun financiering onzeker en onkosten van vrijwilligers worden niet langer vergoed. Waarschijnlijk zal de gemeenteraad de wethouder vandaag dwingen tot uitstel.
In brandbrieven aan de raad vragen ruim twintig organisaties om opschorting van de subsidieregeling, die bepaalt hoe de pot van 5,7 miljoen euro subsidie jaarlijks wordt verdeeld. De nieuwe regels bedreigen het voortbestaan van vrijwilligersorganisaties, zegt Peter Heskes, voorzitter van de Alliantie Financiële Ondersteuning. “De kans bestaat dat zij plots geen subsidie meer krijgen en activiteiten moeten beperken, of helemaal stoppen. Die risico’s zijn onvoldoende afgewogen.”
De nieuwe regeling volgt na het oordeel van de Rekenkamer dat de Haagse subsidieverdeling wel wat eerlijker en transparanter mag. Voortaan moeten vrijwilligersorganisaties jaarlijks wedijveren om financiële steun via een aanbestedingsprocedure. Daarbij geeft de gemeente wel punten voor ‘flexibele’ vrijwilligers, die zich lenen voor kortlopende hulp of ‘ad hoc-klussen’, maar niet voor vaste hulptroepen.
Dit levert ongezonde concurrentie op
Schuldhulpinitiatieven en buddyprojecten dreigen zo subsidie mis te lopen, waarschuwt Heskes. “Onze vrijwilligers gaan een langdurige relatie aan met een klant. Zij zijn een jaar tot drie jaar bezig om een gezin uit de financiële problemen te helpen.” Überhaupt vinden de organisaties het aanbesteden van vrijwilligerswerk frappant. “Dat levert ongezonde concurrentie op,” zegt Elly Spoelstra, voorzitter van Platform Zorgvrijwilligers Den Haag.
Misschien wel de grootste grief betreft de onkostenvergoeding. Volgens de nieuwe regeling wordt geen subsidie meer verstrekt voor reiskosten of trainingen van vrijwilligers. Geld voor een borrel of een symbolisch bedankje is er evenmin. “De gemeente vindt dat vrijwilligerswerk niets moet kosten,” aldus Heskes. Hij vreest dat vrijwilligers zullen afhaken, omdat ze het geld niet kunnen missen of zich niet gewaardeerd voelen. “Reiskosten mogen geen belemmering zijn voor iemand die belangeloos anderen wil helpen.”
Onaangename verrassing
De subsidieregeling kwam eind mei als een onaangename verrassing, want tot hun ergernis zijn de vrijwilligersorganisaties niet door de gemeente betrokken. “Het maatschappelijk middenveld bestaat uit brave, meegaande mensen,” schetst Spoelstra. “Die heeft de gemeente nu tegen zich in het harnas gejaagd.” Het college van B en W heeft de regeling ook niet voorgelegd aan de gemeenteraad.
Die gaat alsnog ingrijpen. Vandaag zullen moties oproepen om de inbreng van vrijwilligersorganisaties serieus te nemen en de regeling een jaar uit te stellen. “Het is onbegrijpelijk dat zij pas ná het collegebesluit zijn geïnformeerd,” stelt raadslid Janice Roopram van Hart voor Den Haag/Groep de Mos.
Deze organisaties kun je niet als een soort onderaannemers behandelen
“We hebben een open en gelijk speelveld gecreëerd,” verdedigde wethouder Kavita Parbhudayal (VVD, zorg) het besluit vorige week in de raadzaal. Volgens haar hebben kleinere en nieuwe initiatieven voortaan meer kans op subsidie. Ze verwacht niet ‘dat allerlei organisaties nu tussen wal en schip zullen vallen’.
Maar het buitensluiten van de organisaties kan de wethouder duur komen te staan. Ook coalitiepartij CDA vindt de gang van zaken onfatsoenlijk. “Deze partners geven al jaren handen en voeten aan het vrijwilligerswerk in de stad,” zegt fractievertegenwoordiger Astrid Frey. “Die kun je niet als een soort onderaannemers behandelen.”
Halsoverkop
Opschorten, zoals een deel van de raad wil, gaat echter niet zomaar. Vorig jaar is namelijk een ‘subsidiekader’ vastgesteld dat bepaalt dat alle regelingen uiterlijk in 2022 ingaan. Komt er geen uitstel, dan zullen vrijwilligersorganisaties halsoverkop hun aanbesteding op orde moeten maken.
“Ze staan onder grote druk,” zegt Spoelstra. “Al die organisaties lopen tegen de datum van 1 januari aan. Of ze dan wat subsidie krijgen, weten ze niet. Maar intussen hebben ze wel verplichtingen, zoals huur en personeel.”
