Haagse formatie hangt van blokkades aan elkaar
Het wil niet vlotten met de Haagse formatie. De hakken staan nog steeds in het zand en inhoudelijke onderhandelingen zijn voorlopig toekomstmuziek.
Welke nee wordt als eerste een ja? Daarom draait het nu in de Haagse formatie. In – en vooral rond – het IJspaleis wordt veel gepraat. Maar het lijkt erop dat de formatie in een patstelling is beland, met aan drie kanten partijen die een bepaalde optie blokkeren. Tot nu toe helpen koppen koffie en glazen wijn daar niks bij.
De D66-verkenners lieten eind vorige week in een summiere brief aan de gemeenteraad weten dat de politieke partijen van Den Haag het grotendeels eens zijn over de grootste uitdagingen voor de stad. Maar wie met wie moet regeren, daar zijn ze het alles behalve over eens. Na de eerste ronde individuele gesprekken stelden zij daarom voor om deze week verder te praten met ‘clusters’ van partijen om ‘een aantal varianten’ verder te onderzoeken. Welke gesprekken dat zijn, wordt niet bekendgemaakt. Want, ‘dat zou de broedende kip maar verstoren’.
Toch bleef het deze week niet stil. HSP, SP en Partij voor de Dieren grapten op Twitter dat ze niet waren uitgenodigd en dus maar hun eigen clustergesprek aan het voeren waren. Inmiddels is duidelijk dat ook Denk en ChristenUnie/SGP geen vervolguitnodiging kregen. Nur Icar, partijleider van Denk, spreekt van een ‘schaduwformatie’. Maar uit wie wel of geen uitnodiging kreeg, kan volgens de verkenners geen conclusie worden getrokken. Die kan immers nog komen. Officieel weten we dus niks over hoe de formatie ervoor staat. Maar uit verschillende achtergrondgesprekken komt toch een duidelijk beeld naar voren: de formatie hangt van blokkades aan elkaar.
Sleutelpositie
De eerste blokkade is van het CDA. Een van de varianten die op tafel lag, was ‘centrum links’. Dat zou een coalitie zijn van D66, GroenLinks, PvdA, Partij voor de Dieren, CDA en Denk. En hoewel de partij zelf niks wil zeggen over de verkenning, lijkt het erop dat het CDA tegen deze combinatie voorlopig nee heeft gezegd. Dat blijkt, naast de achtergrondgesprekken, uit het feit dat de Partij voor de Dieren en Denk nog niet zijn uitgenodigd voor een clustergesprek. De eerste sleutelpositie is dus voor de christendemocraten.
Tot nu toe helpen koppen koffie en glazen wijn niets
Uit de eerste ronde gesprekken, met de informateurs van Hart voor Den Haag, putten linkse partijen nog hoop voor de zevenpartijenvariant ‘over links’, met in plaats van het CDA twee eenmansfracties (HSP en SP). Maar ook die optie lijkt van tafel omdat deze ‘te instabiel’ zou zijn.
Formatie
Dat ‘centrumlinks’ er niet in zit, betekent voorlopig alle ballen op het prolongeren van de huidige coalitie van D66 (8 zetels), VVD (7), GroenLinks (5), CDA (3) en PvdA (3). Maar ook die variant stuit op blokkades. Deze combinatie had vóór de laatste verkiezingen 24 zetels in de gemeenteraad. Maar doordat D66 twee zetels won, is nu in principe een van de driezetelpartijen niet meer nodig voor een meerderheid. Zo komt het dat de VVD de tweede blokkade opwerpt. Zij wil namelijk door in de huidige coalitie, maar dan zonder de PvdA. Daar staat tegenover dat GroenLinks blijkens gesprekken in de wandelgangen juist niet zónder de PvdA in de huidige coalitie wil stappen. Sleutelposities twee en drie zijn voor de VVD en GroenLinks.
Van deze drie ‘sleutelfiguren’ lijkt de positie van GroenLinks het sterkst, omdat geen van de drie opties zonder hen mogelijk is. Maar de vraag blijft: wie zegt er het eerste toch ja? En wat weet die partij in ruil voor zo’n ja inhoudelijk binnen te halen? Want de inhoud, daar is het nog altijd nauwelijks over gegaan.
Toevoeging 2 mei, 15.55:
Op 30 april heeft Robert Barker via Twitter laten weten dat hij opnieuw met de D66 verkenners heeft gesproken.
Gisteren heeft @PvdDDenHaag weer met de verkenners gesproken. Volgende week wordt een verslag van dit en de andere overleggen gepubliceerd. De inzet van de #pvdd is om te komen tot een groene koerswijziging. #raad070 https://t.co/Sqc2B2TAwt
— Robert Barker (@RNBarker) April 30, 2022
Hart voor Den Haag heeft opnieuw een debat aangevraagd over de formatie. Dat wordt waarschijnlijk volgende week ingepland.
Onze redactie biedt u dit verhaal uit de Den Haag Centraal van vrijdag 29 april 2022 gratis aan. Wilt u meer Haags nieuws lezen? Klik hier voor alle verkooppunten. U kunt ook een (proef)abonnement nemen. U ontvangt DHC 10 weken voor slechts 10 euro.