Ontdekkingstochten langs bunkers en natuur in de duinen

Wandelen langs de restanten van de Duitse Atlantikwall in de waterleidingduinen. Dat kan binnen afzienbare tijd. Dunea en bunkerexperts werken aan een excursieprogramma.

Door

Duinwaterbedrijf Dunea en de Stichting Atlantikwall Museum Scheveningen hebben hiertoe vrijdag 10 mei een samenwerkingsovereenkomst ondertekend. “We willen het erfgoed in de duinen beter beleefbaar maken,” zei Dunea-directeur Wim Drossaert op de bijeenkomst in een kantoor bij de watertoren.

Tegelijk wees hij op de belangen van de drinkwatervoorziening, de natuur en de veiligheid. Het duingebied en de bunkers zomaar openstellen gaat niet. Eén van de beperkingen is bijvoorbeeld de aanwezigheid van vleermuizen in de bunkers en de gangenstelsels. “Het zal daarom gaan om een beperkt aantal excursies met een gecontroleerde aanmelding,” aldus Drossaert.

“De samenwerking moet recht doen aan de betekenis van dit erfgoed uit de oorlog en aan het belang van de natuur,” zei ook Gustaaf Boissevain, voorzitter van de stichting.

Kustbatterij omvatte 79 bunkers

Voorafgaand aan de ondertekening was er vrijdagmorgen een korte excursie naar het grote bunkercomplex boven het strand en een meer landinwaarts gelegen pantsermuur en bunker. “We zien hier een grote kustbatterij,” legde Leo Pronk van het Atlantikwall Museum uit. “De grote bunker met verschillende niveau’s was de ‘Leitstand’, de vuurgeleidingspost. Van hieruit werd met apparatuur bepaald hoe de kanonnen moesten worden gericht.”

Maar ís er ooit geschoten? Pronk: “Nee, niet echt. Hoogstens om te oefenen. De invasie kwam uiteindelijk niet hier, maar in Normandië.”

Antitank-muur voert tot Clingendael

Om een indruk te geven van het fanatisme van de Duitse bunkerbouwers: alleen al de ‘Batterie Scheveningen-Nord omvatte 79 grotere en kleinere bunkers, die met elkaar waren verbonden door gangen en loopgraven. De tocht voerde vrijdag ook naar de (verboden) zone in de duinen waar de ‘hoofdader’ van Dunea onde de grond ligt.

Vroeger was dat een groot, open kanaal. “Dat kanaal maakte óók deel uit van de Duitse verdedigingslinie, evenals hogere duintoppen,” legde bunkerexpert Henk Ambachtsheer uit. “Daar tussenin bevond zich een betonnen antitank-muur met kazematten, die er grotendeels nog is. Hij loopt helemaal door naar Clingendael, waar nog steeds een groot stuk van de tangracht te vinden is.”

Duinwachter Leo Loijenga en Peter Pronk van het Atlantikwall Museum bij een kazemat in de duinen. | Foto: DHC

Volgens Peter Pronk is de overeenkomst met Dunea een grote stap vooruit voor het Atlantikwall Museum. “We hadden al de grote bunker aan de Badhuisweg, zes bunkers in Kijkduin en een bunker bij het Duitse ‘schijnvliegveld’ Ockenburgh die we zo nu en dan kunnen openstellen. Daar komen nu de ‘Seeziel-Batterie Scheveingen-Nord’ en de andere verdedigingswerken in de duinen bij.” Den Haag telde ooit 1200 Duitse bunkers en andere vestingwerken; daar zijn er nog 700 van over en die worden nu beschermd.

Meer informatie: www.atlantikwallmuseum.nl

                        

Standaardportret
Bekijk meer van