Formatie kan beginnen: Hans Wiegel geeft stokje door aan Edith Schippers
Na twee weken verkennen onder leiding van VVD-coryfee Hans Wiegel gaan Groep de Mos, D66, VVD en GroenLinks het over de inhoud hebben. Oud-minister Edith Schippers (VVD) wordt de formateur.
Twee weken aftasten en biertjes drinken blijkt te hebben gewerkt. Verkiezingswinnaars Groep de Mos, VVD en GroenLinks gaan samen met D66 inhoudelijk praten over een mogelijke coalitie. Dat maakte verkenner Hans Wiegel dinsdagmiddag bekend in de Haagse raadzaal. Twee weken lang werkte hij aan het bereiken van ‘onderlinge chemie’. Wiegel: “Er is witte rook.”
De vier zijn het alvast eens geworden over de vier belangrijkste ‘uitdagingen’ voor de stad: duurzaamheid, groei van de stad tegenover leefbaarheid, ‘iedereen doet mee’ en mobiliteit. Wiegel heeft ook al met de partijen afgesproken dat – als het tot een college komt – ieder twee wethouders zal leveren.
Edith Schippers is een kordate vrouw
De volgende fase wordt begeleid door Edith Schippers, oud-minister van Volksgezondheid en eveneens VVD-coryfee. Zij krijgt de titel ‘formateur’. Richard de Mos zei erover: “Zij is een kordate vrouw en we verwachten dat zij goed leiding zal geven aan het proces. Ze gaat zowel over de inhoud als over de invulling van de wethoudersposten. Met de aantekening dat de onderhandelingen pas net begonnen zijn.”
Verkenner Wiegel is volgens De Mos en consorten ‘cum laude’ geslaagd. “Door zijn unieke stijl heeft hij de grote vier partijen nader tot elkaar gebracht,” zei De Mos zelf voor hij de VVD’er een ‘Haags overlevingspakket’ aanbood met onder meer hopjes en een poffer. “Mag ik dat wel aannemen?”, vroeg Wiegel. Het antwoord, “bij Groep de Mos doen we daar nooit zo moeilijk over,” kon rekenen op hartelijk gelach in de zaal.
Verveeld
De uitkomst van twee weken verkennen is voor niemand in en rond het Haagse stadhuis echt een verrassing. Een ingewijde zegt: “Je zag Wiegel tijdens de gesprekken soms zelfs heel erg verveeld kijken. Voor hem was het duidelijk dat dit het ging worden, alleen moesten de onderhandelaars er nog aan wennen.” Wel was er volgens Richard de Mos echt ‘tijd nodig om uit de campagnemodus te komen’.
De VVD-coryfee gaf bij de start van zijn verkenning al aan dat er een ‘afspiegelingscollege’ moest komen, wat hem betreft. Dus een verzameling van partijen die het goed hadden gedaan bij de verkiezingen. Zo gezegd, zo gedaan.
Wiegel heeft in de formatie verschillende gesprekken gevoerd. Zowel met de grote vier, als met de kleinere partijen. “Vrijwel alle partijen vonden het logisch om de verkenning met Groep de Mos, D66, GroenLinks en de VVD te starten.”
Integriteit
Volgens de vier en Wiegel moet het volgende college ‘stabiel en ambitieus’ zijn. Om ervoor te zorgen dat ook de kleinere partijen invloed hebben, zullen ze ervoor ‘openstaan’ om het collegeakkoord niet helemaal dicht te timmeren. Alle partijen is ook gevraagd om belangrijke punten schriftelijk mee te geven aan de onderhandelaars.
Door zijn unieke stijl heeft Hans Wiegel de grote vier partijen nader tot elkaar gebracht.
Een belangrijk speerpunt voor het nieuwe bestuur wordt ‘integriteit’. Wiegel: “De waarde van integriteit moet betekenis krijgen in het handelen van de partijen. En hierop zullen ze aanspreekbaar zijn.” Dit laat ook zien dat er in de twee weken echt nader tot elkaar is gekomen. Met name GroenLinks en D66 hadden vragen over de partijfinanciën van Groep de Mos. Hij is meer dan eens beschuldigd van cliëntelisme. Robert van Asten (D66-lijsttrekker): “Dat staat er niet geheel los van. Het was een manier om dit op tafel te krijgen.”
Woensdagochtend zal Edith Schippers de onderhandelaars en de media ontvangen. “Dan gaan we de agenda’s trekken!”