VVD trekt stekker uit coalitie om De Mos, VVD-wethouders stappen op
Het stadhuis heeft zich opnieuw in een diepe politieke crisis gestort. De VVD stapte donderdagavond uit de coalitie, omdat de linkse partners een samenwerking met Hart voor Den Haag geen serieuze kans willen geven.
De liberalen trokken hun conclusies na een urenlang debat. “We kunnen niet doen alsof er niets is gebeurd,” zei VVD-fractievoorzitter Lotte van Basten Batenburg. “Dat is niet goed voor de verhoudingen, moreel onjuist en democratisch onkies.” Volgens haar weigeren GroenLinks en de PvdA ‘over hun eigen schaduw heen te springen’. VVD-wethouders Anne Mulder en Kavita Parbhudayal leggen per direct hun functie neer.
Aanleiding voor het debat was het advies van Bruno Bruins, die in de nasleep van de vrijspraak van Richard de Mos was aangesteld als gespreksleider. Behalve werken aan onderling vertrouwen, adviseerde hij verkennende gesprekken over coalitiedeelname van Hart voor Den Haag. GroenLinks en PvdA zagen dat niet zitten, waarna de VVD dreigde de stekker uit de samenwerking te trekken.
Crisisberaad
Na een week vol crisisberaad bleek de coalitie bij aanvang van het debat nog altijd niet op één lijn te zitten. Al na tien minuten werd op verzoek van D66 de vergadering geschorst. Fractievoorzitter Marieke van Doorn wilde met haar coalitiepartners een motie ‘finetunen’. Het was de eerste van vele schorsingen. Bij elkaar lag het debat uren stil.
Van ons had dit niet gehoeven. Maar ja, twee partijen wilden niet
Aanvankelijk leek Van Doorn een uitweg te hebben gevonden uit de politieke impasse. De coalitie, zo stelde haar motie, wilde met de gehele oppositie in gesprek, ‘in het bijzonder met Hart voor Den Haag’. Ook de VVD stond onder de motie vermeld, maar dat bleek een vergissing. Van Basten Batenburg kon niet zeggen of de liberalen het compromis zouden steunen.
Voor de oppositie was daarmee duidelijk dat de coalitie ten dode was opgeschreven. Alleen wilden de partijen dat zelf lang niet toegeven. GroenLinks en de PvdA wilden best het gesprek aangaan met De Mos, maar achtten coalitiedeelname ‘hoogst onwaarschijnlijk’. “Wij hechten veel aan de huidige coalitie,” aldus Janneke Holman (PvdA).
Advies Bruins
Pas aan het eind van de avond trok de VVD een streep. De partij diende een motie in om het Bruins’ advies op te volgen. GroenLinks en de PvdA steunden dat voorstel niet, waarna Van Baten Bastenburg de samenwerking stopzette. “Soms valt er niets te kiezen en kun je alleen doen wat juist is.”
Volgens De Mos hebben de linkse partijen het aan zichzelf te danken dan de coalitie is geklapt. “Van ons had het niet gehoeven,” zegt hij achteraf. “Wij wilden aanschuiven bij de coalitie. Maar ja, twee partijen wilden dat per se niet.” Hij is blij verrast door de opstelling van D66. Na lang weifelen stelt de partij zich open voor gesprekken over samenwerking. “Daar zit ruimte.”
De coalitie van D66, VVD, GroenLinks, PvdA en CDA was nog geen jaar onderweg. Vlak voor het zomerreces moet de gemeenteraad op zoek naar een nieuwe coalitie.
