Tour de France voor vrouwen naar Den Haag

Het is een bijzonder gezicht maandagochtend op de wielerbaan van Trias naast De Uithof. Sportwethouder Hilbert Bredemeijer (CDA, sport) hangt uit een auto, die door zijn persvoorlichter wordt bestuurd. Achter hem rijden rensters van KEK hun rondjes. Druk vlaggend geeft de wethouder het startsein om de koers te laten vertrekken. Alles uiteraard op film en foto vastgelegd.

Bredemeijer moet zich even Christian Prudhomme, directeur van de Société du Tour de France, gewaand hebben. De Fransman heeft dit al vaker gedaan, bij de start van de Ronde van Frankrijk. Dat de Haagse sportwethouder zijn voorbeeld volgt, is niet vreemd. Het is Den Haag namelijk gelukt om volgend jaar finishplaats van de eerste etappe in de ‘Tour de France Femmes’ te worden. Waar de meet zal liggen, is nog niet bekend.

Het is voor het eerst dat de vrouwentour Frankrijk verlaat. Nederland is drie dagen lang het decor. Nog niet alles staat vast, want in oktober wordt door organisator ASO het parkoers bekendgemaakt. Wat wel duidelijk is, is dat de wielerronde op 12 augustus 2024 in Rotterdam start met een rit naar Den Haag. Een dag later is er een etappe van Dordrecht naar Rotterdam, waarna ’s middags in de havenstad nog een tijdrit volgt. Mogelijk is op de derde dag het Limburgse Valkenburg de startplaats, voordat het peloton richting Frankrijk gaat.

Uitdaging in hoogseizoen

Den Haag staat dus voor een uitdaging, want organiseer maar eens een wielerkoers midden in het toeristische hoogseizoen. Er zullen wegen moeten worden afgesloten en de finishlocatie is dus nog lang niet zeker. De boulevard van Scheveningen, waar precies vijftig jaar geleden Joop Zoetemelk de proloog won, is uitgesloten. Ook het Spui of voor het Vredespaleis is mede door de tramrails en het ruimtegebrek geen optie. En het spreekt voor zich dat de Binckhorst uit oogpunt van public relations ook niet het imago van Den Haag in het buitenland zal opvijzelen. Bovendien heeft de gemeente de laatste jaren diverse grote toegangswegen versmald. Denk aan de Segbroeklaan, Laan van Meerdervoort en Erasmusweg. Ook rotondes helpen niet mee. Misschien is een finish op de President Kennedylaan nabij het World Forum The Hague nog wel de beste oplossing.

De Tour de France Femmes zal Den Haag zo’n 1,5 miljoen euro kosten. “Maar we krijgen daar ook iets voor terug,” zegt Bredemeijer. “We verwachten veel toeschouwers en de beelden van Den Haag gaan de hele wereld over. Je hoeft niet over de boulevard te fietsen om mooie beelden van de Pier te krijgen.”

Dat Den Haag in beeld was voor deze wielerkoers komt doordat Rotterdam in de race is om een deel van de mannelijke Tour de France te organiseren. De residentie lift mee met de havenstad en hoopt ook de mannen ooit weer binnen haar gemeentegrenzen te halen. De start in 2025 of 2026 in Nederland lijkt vrijwel uitgesloten, misschien in 2027, maar de Tour de France Femmes gaat volgend jaar in ieder geval door. Dat het peloton Den Haag, Rotterdam en Dordrecht aandoet is niet toevallig. De drie steden vormen een cluster als Centrum voor Topsport en Onderwijs. Grote talenten in bepaalde sporten verhuizen naar deze steden, waar de nationale selecties gehuisvest zijn, om zich verder te ontwikkelen. Zo is Den Haag het episch centrum voor zeilen en beachvolleybal.

Drie keer

Drie keer eerder ontving Den Haag de Tour de France. Op 30 juni en 1 juli in 1973 dus toen de proloog en de start van de eerste etappe op de Boulevard plaatsvonden. Dat was niet de eerste keer, want dat was op 8 juli 1954. Na de start in Amsterdam trok het peloton via de Scheveningse Boulevard naar het Belgische Brasschaat, waar toen de finish lag. Op 30 juni 1978 was Den Haag opnieuw doorkomstplaats voor een etappe die in Leiden begon. Wie onder anderen op het De Savornin Lohmanplein of de Groen van Prinstererlaan ging kijken, zag geen gele trui. Die was niet uitgereikt omdat de uitslag van de proloog, een dag eerder, geschrapt was. Het regende toen zo hard dat de Franse organisatie de regie overnam en besloot om, halverwege de proloog, de uitslag op het spekgladde parkoers om veiligheidsredenen ongeldig te verklaren.

De vrouwelijke variant van de Tour de France bestaat al sinds 1984, maar kende lange tijd een onregelmatig bestaan. Tot 2009 werd de koers dan weer wel en dan weer niet georganiseerd. Dat kwam mede omdat de belangstelling van sponsoren en televisie niet bijster groot was. Maar dat neemt niet weg dat er op de flanken van de Alpen wel heroïsche strijd werd geleverd. Legendarisch is het duel in 1992 tussen Leontien van Moorsel en haar eeuwige rivaal Jeannie Longo. De twee waren bepaald geen vriendinnen en gunden elkaar de zege niet. Toen de koers helemaal van de kalender verdween, heeft vooral Marianne Vos zich voor een terugkeer ingezet.

Mien van Bree

De Tour de France Femmes wordt ook een eerbetoon aan Mien van Bree, die van 1915 en 1984 leefde en een pionier van het vrouwenwielrennen was. De Loosduinse, dochter van tuinder, kon in Nederland niet koersen omdat de Nederlandse Wielerunie geen fietswedstrijden voor vrouwen toestond. Ze week daarom uit naar België en fietste een indrukwekkend palmares bij elkaar. Zo werd ze in 1938 en 1939 (officieus) wereldkampioen en won ze ook twee keer de Europese titel. In 2015, in haar honderdste geboortejaar, eerde de gemeente Den Haag haar met het Mien van Bree-fietspad in Houtwijk. Een jaar later verscheen het boek ‘Mien  – een vergeten geschiedenis’ van Mariska Tjoelker.

Mien van Bree.

Bredemeijer, maandag: “Van Bree fietste in een tijd dat vrouwenwielrennen niet zo vanzelfsprekend was. Met het binnenhalen van de Tour de Femmes laten we zien dat voor ons mannen en vrouwen gelijk zijn. Bovendien is Den Haag steeds meer een fietsstad. Een op de tien inwoners springt regelmatig op de fiets.”