Oproer in Bezuidenhout om ‘exorbitante’ erfpacht, raad onthutst
Het Bezuidenhout is overvallen door torenhoge erfpachtprijzen. Menige bewoner vreest de woonlasten straks niet meer te kunnen dragen. De gemeenteraad vindt de situatie onacceptabel.
Toen de postbode vorige maand bij 129 woningen in het Bezuidenhout aangetekende brieven langsbracht, brak er paniek uit. In de enveloppen zat het aanbod van de gemeente voor een nieuw erfpachtcontract. Bewoners konden hun ogen niet geloven. Ze moeten straks dertig, veertig, soms zelfs honderd keer zoveel canon (grondhuur) aan de gemeente betalen als nu.
“Dit heeft een gigantische impact,” vertelt buurtbewoonster Linda Holst, die het protest aanvoert, in een café midden in de wijk. Bijna alle bewoners hebben zich aangesloten bij de klacht. Omdat hun zeventig jaar oude erfpachtcontract binnenkort afloopt, heeft elke bewoner een voorstel voor een ‘heruitgifte’ van de gemeente gekregen. Daarin is de grondwaarde opnieuw vastgesteld. Dat die in zeventig jaar tijd sterk is gestegen en de nieuwe erfpacht dus flink hoger uitpakt, betwist niemand. “Maar deze prijzen zijn bizar,” zegt Holst.
Het is een rad van fortuin
De bewoners voelen zich overvallen. “Op een bewonersavond in februari spiegelde de gemeente ons een rekenvoorbeeld voor waarin de nieuwe canon tien keer hoger uitvalt,” vertelt Holst. Stevig, maar de bewoners konden het begrijpen. “Maar nu blijkt dat de kosten dertig keer over de kop gaan,” zegt bewoner Harry Scholten, die ook is aangeschoven. “Eigenlijk voelen we ons misleid.”
Prijsexplosie erfpacht
Oorzaak van de prijsexplosie zijn de grondtaxaties waarop de erfpacht is gebaseerd. Sinds de gemeente met drie andere taxatiebureaus werkt, vallen deze veel hoger uit dan een paar jaar terug, signaleerde deze krant al in september. De grond onder een flatje wordt tot wel vier keer hoger getaxeerd dan een jaar eerder. Sindsdien is het Haagse canonpercentage verhoogd van 0,9 naar 4 procent. Historisch gezien nog altijd laag, maar met de huidige hoge grondtaxaties pakt dit desastreus uit voor bewoners.
Het leidt tot excessen en onverklaarbare verschillen. Zo gaat de canon van een huiseigenaar in de Amalia van Solmsstraat van 84 euro naar 10.000 euro per jaar. En in de Bloemenbuurt schrok Wouter de Zwart zich een ongeluk toen hij een heruitgifte van zijn erfpacht aanvroeg. “Mijn buurman had een jaar eerder een taxatie van 22.000 euro gekregen, ik ontving een aanbod van 118.000 euro. Bij een identiek appartement kwam de taxateur een jaar later uit op 52.000 euro. Het is een rad van fortuin.”
Dit is gewoon shocking
De Zwart doet zijn verhaal als inspreker in de gemeenteraad, waar woensdag een intens commissiedebat is gevoerd over de erfpachtkwestie. De tribune zit vol bewoners uit met name het Bezuidenhout.
Menselijke maat
Alle aanwezige raadsleden zijn onthutst over de grondprijzen waarmee zij geconfronteerd worden. “Dit is gewoon shocking,” zegt Arjen Dubbelaar van Hart voor Den Haag. “Zulke exorbitante prijsstijgingen horen thuis in de wereld van huisjesmelkers en vastgoedcowboys, niet bij de gemeente,” aldus Judith Klokkenburg van de ChristenUnie/SGP. “De gemeente duwt haar eigen burgers de financiële afgrond in,” zegt Robert Barker van de Partij voor de Dieren. “Waar is de menselijke maat?” Ook de coalitiefracties vinden de situatie onacceptabel.
Maar wethouder Martijn Balster (PvdA, wonen) twijfelt niet aan de taxaties. “Ik begrijp het schrikeffect, maar hier zijn wel de spelregels gehanteerd. En aan de andere kant: bewoners hebben lange tijd heel weinig betaald voor hun grond. We zijn bereid iedereen individueel toe te lichten hoe de prijs tot stand is gekomen.” Als hij vervolgens over betalingsregelingen begint voor bewoners in geldnood, klinkt hoon op de tribune.
Ik kan waarschijnlijk niet in mijn huis blijven, maar ik krijg het ook niet verkocht
Wel belooft de wethouder een second opinion door een steekproef uit te voeren waarbij de grondwaarde van een tiental woningen opnieuw wordt getaxeerd. Ook de deadline – bewoners moeten vóór 1 juni ingaan op het aanbod, anders lopen ze een korting mis – wordt uitgesteld.
De raad is niet overtuigd. “Als de spelregels zo onredelijk uitpakken, moeten we die aanpassen,” vindt Chris Faddegon van de PVV. De bewoners van het Bezuidenhout hebben in overleg met experts al ideeën aangedragen.
Bewoners in spagaat
Veel bewoners in het Bezuidenhout vrezen voor grote financiële problemen. Neem Elma Niessen uit de Juliana van Stolberglaan. Ook haar canon gaat dertig keer over de kop. “Dat kan ik niet betalen,” vertelt ze in het café. Ze zit in een spagaat. “Ik kan waarschijnlijk niet in mijn huis blijven wonen, maar met deze erfpachtlast krijg ik het ook niet verkocht.” Erfpacht is ooit bedacht zodat meer mensen een huis kunnen kopen, memoreert Harry Scholten. “Nu is het een verdienmodel.”
De nood beperkt zich niet tot het Bezuidenhout. In Bohemen ontvangen dit jaar liefst duizend adressen een erfpachtvoorstel. “Na ons komen nog eens vijftienduizend Haagse huishoudens aan de beurt,” benadrukt Holst. Vandaar haar strijdvaardigheid, ook in de raadzaal. “Als het jullie niet lukt om de wethouder te bewegen,” houdt ze de raadsleden voor, “dan doen wij het via de rechter.”
Meer Haags nieuws? Koop de papieren editie van Den Haag Centraal bij een van onze verkooppunten of neem een (proef)abonnement. U ontvangt de krant dan tien weken voor slechts 10 euro.