Kunstmuseum overweegt uitbreiding met ‘Mondriaanpaviljoen’
Het Kunstmuseum Den Haag wil meer ruimte voor zijn Mondriaans. Daarom wordt de bouw van een Mondriaanpaviljoen op eigen terrein overwogen. Anderen stellen voor de Mondriaans te exposeren in de voormalige Amerikaanse ambassade.
Het idee lekte uit door een mail die directeur Benno Tempel stuurde aan Chris Mos, voormalig gemeenteambtenaar en oud-directielid van Ballast Nedam en Emile Gassler, accountant en belegger in vastgoed. Beide Hagenaars zetten zich in voor een Mondriaan Museum (MoMu) in de voormalige Amerikaanse ambassade aan het Lange Voorhout. Tempel is tegen een apart museum met Mondriaans omdat zo’n initiatief de positie van zijn eigen museum zou ondergraven.
‘Daar zien we geen haalbaar businessmodel in,’ schrijft Tempel in zijn reactie aan Mos en Gassler. ‘Het zou onvoldoende bezoek opleveren en het zal de positie van het Kunstmuseum ernstig verzwakken. We zouden veel minder bruiklenen kunnen laten uitgaan, en daardoor ook minder bruiklenen ontvangen. Tentoonstellingen als die van Monet en Rothko zouden dan in de toekomst niet meer in Den Haag georganiseerd kunnen worden en daarmee voor Nederland verloren gaan. Onze verantwoordelijkheid op dat vlak is te groot om dat te kunnen opgeven voor een apart Mondriaan Museum.’ Tempel zet zich wel al lang in voor een Escher Museum in het ambassadegebouw.
Nu te weinig ruimte
Desgevraagd legt Tempel uit waarom hij kansen ziet voor een paviljoen naast zijn museum. “Laat ik vooropstellen dat het nu niet meer is dan een idee. Door corona zijn we toch in een andere wereld terechtgekomen, we moeten afwachten hoe men straks tegenover meer toerisme in deze stad staat. Maar het is wel zo dat we qua ruimte in het museum tegen grenzen aanlopen. We zouden meer kunstwerken willen laten zien uit onze eigen collecties die nu nog in de kelder staan. Dan heb ik het niet alleen over Mondriaan, maar bijvoorbeeld ook over onze Picasso’s en Monets; vergeet niet dat wij na het Rijksmuseum de grootste kunstcollectie van het land hebben. Een Mondriaanpaviljoen kan daarvoor een oplossing zijn, bovendien neemt de belangstelling voor Mondriaans werk toe, merken we in het museum.”
Tempel heeft al een attractie op het oog die hij in het nieuwe paviljoen zou willen exposeren. “Het Parijse atelier van Mondriaan. Dat bestaat niet meer, maar er is wel een reconstructie. Die kunnen we nu niet kwijt, want hij is zes meter hoog.” Als mogelijke locatie heeft Tempel de ruimte achter de Schamhartvleugel (waar nu het GEM en het Fotomuseum zijn gehuisvest) voor ogen. “De architect van het gebouw, Berlage, had op die plek al rekening gehouden met een uitbreiding, een soort torens zijn het, maar die lijken me niet geschikt. Dan komen de Mondriaans weer in dezelfde soort zalen te hangen als vroeger in het museum. Die omgeving werd als te streng ervaren – de kunstenaars van De Stijl waren juist vitaal en brutaal – pas toen ze naar beneden verhuisden en in combinatie met De Stijl werden geëxposeerd, kwam het werk goed tot zijn recht.”
Een ander plan: Mondriaan in de ambassade
Chris Mos en Emile Gassler laten zich door het idee voorlopig niet door uit het veld slaan. Zij zien een Mondriaan Museum in de voormalige ambassade van de Amerikaans-Hongaarse architect Marcel Breuer als een unieke kans. Mos: “Mondriaan behoort met Rembrandt, Vermeer en Van Gogh tot de vier internationaal bekendste kunstenaars van Nederland. Zo iemand verdient een eigen museum, bovendien past hij beter bij de architectuur van Breuer dan Escher. Het werk in het Escher Museum bestaat vooral uit fotokopieën, elke gemeente met een goed fotokopieerapparaat in huis kan iets met Escher beginnen.” Benno Tempel bestrijdt dat. “Er hangen daar geen fotokopieën. Dat is echt een misplaatste opmerking.” Omdat werken op papier niet permanent geëxposeerd kunnen worden, toont het museum soms ook hoogwaardige reproducties.
Interieur van de voormalige Amerikaanse ambassade. | Foto: DHC
Ook Emile Gassler zet hoog in. “Ik denk dat je met een Mondriaan Museum binnen de kortste keren op 500.000 bezoekers zit en dat is níét het plafond.” Dat zouden overigens meer bezoekers zijn dan het Kunstmuseum nu trekt en het is een aantal dat te hoog is voor het ambassadegebouw. Het tweetal gaat binnenkort politieke partijen benaderen om steun te verwerven voor het Mondriaan Museum.
Wilt u meer Haags nieuws lezen? Koop dan iedere donderdag de krant DHC. Klik hier voor alle verkooppunten. U kunt ook een (proef)abonnement nemen. U ontvangt DHC dan 10 weken voor slechts 10 euro.
