Einde museum COMM in zicht door dure directeur

Het COMM Museum voor Communicatie verkeert in financiële nood. Er is de afgelopen jaren erg veel geld uitgegeven aan en door directeur Tobias Walraven. Een toekomst als zalencentrum ligt in het verschiet.

Doordat het museum maar weinig bezoekers trekt – 23.000 in 2018 – ligt er nu een plan voor het sluiten van de museumzalen en het afstoten van de collectie. Daarover is in elk geval overleg gevoerd met het Instituut voor Beeld en Geluid in Hilversum en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. De wereldberoemde ‘postwaarden’-collectie met circa één miljoen postzegels, waaronder de legendarische ‘Blauwe Mauritius’, is vorig jaar al overgedragen aan het Nationaal Archief.

Ook de uiterst zeldzame postzegel ‘Blauwe Mauritius’ is overgedragen aan het Nationaal Archief. | Foto: Wiki Media

Negen museummedewerkers worden waarschijnlijk nog dit jaar ontslagen. COMM gaat dan door als zalencentrum voor vooral de communicatie-sector, waaruit Walraven afkomstig is. Walraven is ook bekend als voormalige eigenaar van de wildwaterbaan Dutch Waterdreams bij Zoetermeer. De attractie ging in 2016 failliet.

Onthulling misstanden

De journalistieke website Follow the Money (FtM) onthulde vrijdag (18 januari) een groot aantal misstanden bij COMM. Zo zou Tobias Walraven in 2016 255.000 euro verdienen. Dat is ruim meer dan de directeuren van het Rijksmuseum en het Gemeentemuseum Den Haag en ook meer dan de ‘Balkenendenorm’.

Aan de publiciteitscampagne rond de heropening in november 2017 werd het exorbitante bedrag van negen ton gespendeerd. Daarvan ging 3,5 ton naar drie eigen bv’s van Walraven. De raad van toezicht (RVT), waarvan de leden in tegenstelling tot bij andere musea een fikse vergoeding kregen, liet Walraven zijn gang gaan. Totdat hij zijn vrouw de opdracht toespeelde voor het maken van een fotokunstwerk.

Kosten: 70.000 euro. Dat vond de raad uiteindelijk te gortig. De opdracht werd geannuleerd, maar mevrouw Walraven kreeg nog wel 15.000 euro voor de al gemaakte kosten.

COMM-directeur Tobias Walraven. | Foto LinkedIn

Onder leiding van Walraven werd het museum in 2016-2017 ingrijpend verbouwd. De collectie kreeg een nieuwe opstelling. Ook werden er zalen ingericht voor de verhuur. De operatie kostte ruim 11 miljoen euro. Dat was een bedrag dat het museum, dat altijd al inteerde op de eigen middelen (er is een oud fonds), eigenlijk niet kon dragen.

Gebouwen verkocht

Om aan geld te komen verkocht Walraven het gebouwencomplex – dat veel groter is dan vanaf de Zeestraat zichtbaar is – voor 5,8 miljoen euro aan een makelaar. Volgens het kadaster zijn de gebouwen nu eigendom van de Stichting Administratiekantoor Seastreet. Dit is een juridisch vehikel dat bestaat uit een brievenbus in een kantorencomplex op Schiphol.

Bestuurder is de Voorschotense jurist H.A. van Wijlen, die volgens de ‘Panama Papers’ (data over wereldwijde belastingontwijking) ook verbonden is aan een consultantsfirma op de Maagdeneilanden. Op hetzelfde adres op de luchthaven staan nog zes andere bedrijfjes geregistreerd.

Op de site van het museum verscheen vrijdag de volgende mededeling: ‘Op vrijdag 18 januari 2019 verscheen een artikel van internetplatform ‘Follow the Money’. In dit artikel wordt een beeld geschetst van ons museum waarin directie en Raad van Toezicht zich niet herkennen. Wij nemen dan ook nadrukkelijk afstand van de inhoud van het artikel’.

‘Niet geïnteresseerd in museumfunctie’

Bronnen rond het museum zeggen niet alle details van het FtM-stuk te kunnen bevestigen, maar stellen wel dat Walraven ‘eigengereid’ te werk ging en ‘niets van musea weet’. “Het was na zijn komst in 2016 al snel duidelijk dat hij niet in de museale functie was geïnteresseerd. Hij luisterde ook niet naar de museum-medewerkers,” zegt een betrokkene die niet met zijn naam in de krant wil.

Den Haag Centraal heeft de heer Walraven verschillende keren om inlichtingen en een reactie verzocht, zonder resultaat. Een woordvoerder van het museum weigerde vragen te beantwoorden.