Demonstreren en bidden op 7 oktober
Eén drama, twee herdenkingen dinsdag 7 oktober in Den Haag. De een op de Koekamp tamelijk extreem, de ander bij het Vredespaleis bijna wanhopig vredelievend.
De spandoeken laten weinig ruimte voor twijfel. De demonstranten die dinsdag aan het einde van de middag samenkomen bij de Hofvijver steunen de Palestijnen, maar ook expliciet Hamas; de gesneuvelde strijders worden aangeduid als ‘martelaren’. Er zijn ongeveer honderd actievoerders aanwezig en om hen heen bijna evenveel politie.
Het oorspronkelijke plan, naar de Israëlische ambassade lopen aan de Johan de Wittlaan, gaat niet door. Burgemeester Jan van Zanen, zelf aanwezig bij het Vredespaleis, verbiedt het. Naar de Koekamp, de Laan van Reagan en Gorbatsjov, mag wel.
Gezichtsbedekking
Daar verloopt de demonstratie aanvankelijk vreedzaam. Dat verandert wanneer de politie aangeeft de demonstratie te zullen beëindigen en dat gezichtsbedekking af moet. Hierop ontstaat een korte schermutseling, waarbij één demonstrant wordt aangehouden. De groep wordt begeleid naar Den Haag CS. Hier gaan demonstranten in de hal op de grond zitten, totdat de politie optreedt.
Totaal anders
Totaal anders is de sfeer in de vroege avond bij het Vredespaleis. Ruim honderd mensen herdenken daar in de motregen, daartoe opgeroepen door de Raad van Kerken, de aanval van Hamas op Israël en al het geweld dat daarop volgde. Net als vorig jaar staan Joden, moslims en christenen hier zij aan zij. Behalve de burgemeester zijn ook politici aanwezig, zoals Eddy van Heijum (NSC) en Frans Timmermans (GL/PvdA).
De Haags rabbijn Marianne van Praag spreekt. “Het regent een beetje. Maar dat zijn de tranen van God, die denkt: wat maken mensen er een puinhoop van.” Ze wanhoopt soms, zegt ze. Maar: “There is a crack in everything, that’s how the light gets in,” citeert ze Leonard Cohen.
Ga in gesprek
De Joodse Hanneke Gelderblom van het platform Vrouwen voor Vrede hamert op het belang van dialoog. “In een gesprek heb je twee mensen nodig. Je moet iemand aan de tafel vragen. Daar begint het mee. Ga in gesprek.” Jongeren-imam Shamier Madhar betoogt dat de islam een religie van vrede is. “We moeten elkaar respecteren want we zijn geschapen door dezelfde god,” zegt hij. “We kunnen niet rechtvaardigheid eisen voor de één en zwijgen bij het leed van de ander.”
Pastoor Ad van der Helm van de interreligieuze Prinsjesdgviering legt vervolgens het programma als het ware stil. “Ga nu hier in gesprek met elkaar, het liefst met iemand die u nog niet kent.” Daarvóór wees hij op de lichtsymboliek uit het paasfeest in de rk-kerk. En even later wordt het vredesvuur ontstoken.
Het was dinsdag 7 oktober twee jaar geleden dat Hamas een grote verrassingsaanval uitvoerde op het zuiden van Israël waarbij ruim 1200 Israëliërs werden gedood. Ongeveer 250 mensen werden gegijzeld. Er zouden nu nog 26 levende gijzelaars zijn. Ook worden nog lichamen van dode gijzelaars vastgehouden. De Israëlische campagne tegen Hamas kostte tot nu toe naar schatting 68.000 Palestijnen het leven.
