D66 ook in Den Haag de grootste, wethouder vertrekt naar Kamer
D66 is ook in Den Haag de grootste partij geworden bij de Kamerverkiezingen van woensdag. De PVV was in 2023 de grootste, maar moet nu D66 én GroenLinks-PvdA laten voorgaan.
Dat blijkt uit de voorlopige uitslag. Daarmee lijkt Den Haag in elk geval gedeeltelijk de landelijke uitslag te volgen, al is donderdagmiddag nog niet exact duidelijk wie landelijk groter wordt: D66 of de PVV, al lijkt D66 de race te winnen. De partij gaat in Den Haag van 8,3 naar 19,8 procent van het aantal uitgebrachte stemmen; de PVV daalt van 21,8 naar 15,7 procent. GroenLinks/PvdA daalt van 19,4 naar 16,4 procent, maar blijft daarmee dus de PVV voor. Twee jaar geleden was GroenLinks-PvdA ook de twee partij, maar kwam toen achter de PVV.
Andere grotere winnaars in Den Haag zijn het CDA (wint 4,9 procent), de VVD (wint 3 procent) en JA21 (wint 3,7 procent). Dé grote verliezer is Nieuw Sociaal Contract dat 0,3 procent haalde; dat is 8,2 procentpunt minder dan in 2023.
Van Asten naar Kamer
De uitslag heeft één directe consequentie voor het gemeentebestuur. D66-wethouder Robert van Asten (stedelijke ontwikkeling), door kennis en ervaring een centrale figuur binnen het college van B en W, vertrekt naar de Tweede Kamer. Dat wil zeggen dat D66 op korte termijn een vervangende wethouder moet leveren. Die zou op 12 november benoemd moeten worden. Van Asten is nummer veertien op de lijst en aangezien zijn partij hoogstwaarschijnlijk uitkomt op 26 zetels, is zijn overstap naar de Bezuidenhoutseweg (tijdelijke Tweede Kamer) zeker. Over zijn positie op de lijst zei hij eerder: “Een plek waar ik ongelooflijk trots op ben en die mij de kans geeft om onze idealen en oplossingen breed uit te dragen.”
Opkomst hoger
De opkomst in de stad was 69,5 procent (voorlopig getal); dat is 0,7 procentpunt hoger dan in 2023. Daarmee lijkt een trend gekeerd. Vele jaren daalde het opkomstpercentage. Zo ging in 2018 nog 75,8 procent van de kiesgerechtigden stemmen. In 2021 daalde de opkomst naar 71,95 procent.
Burgemeester Jan van Zanen is positief over de hogere opkomst. “Heel belangrijk dat die iets is gestegen, want elke stem telt en dit is het moment om je uit te spreken over welke richting het op moet gaan met ons land,” zei hij daar woensdagavond over.
Kiesraad
Op vrijdag 7 november komt de kiesraad als centraal stembureau samen om de definitieve uitslag bekend te maken. Tot woensdag 5 november 10.00 uur kan bij de kiesraad nog melding worden gemaakt van vermoedens van telfouten. Informatie daarover is hier te vinden. Na de zitting van het centraal stembureau is de definitieve uitslag van Den Haag hier te bekijken.
