Tien jaar Ciconia: spelen tegen de klippen op

Het regende felicitaties, zaterdag in de Nieuwe Kerk, en terecht. Het Ciconia Consort en zijn dirigent en artistiek leider Dick van Gasteren musiceren alweer tien jaar op hoog niveau, in en buiten Den Haag. Vijf cd’s zagen in die periode het licht. Burgemeester Jan van Zanen bedankte het ensemble, ‘dat is vernoemd naar ons wapendier’, voor zijn doorzettingsvermogen. “En net als de ooievaar brengt u geschenken.”

Van Zanen refereerde aan de financieel gezien moeilijke periode waarin het gezelschap ontstond en aan corona. Wijselijk liet hij de forse problemen die zich hebben voorgedaan tussen Ciconia en de gemeente buiten beschouwing. Voor de volledigheid: Ciconia heeft via verschillende gewonnen procedures – één ervan bij de bestuursrechter – het college van B en W gedwongen alsnog subsidie te geven. De rechter oordeelde dat een afwijzende beoordeling van Ciconia ‘onvoldoende inzichtelijk’ was. Daarbij speelde ook een rol dat het landelijke Fonds Podiumkunsten de subsidieaanvraag van het orkest wél honoreerde.

Spaanse Nachten

Maar zaterdag ging het daar dus niet over, want het was feest en het ensemble speelde tegen de klippen op. Zoals gebruikelijk was er een landenthema: ‘Spaanse Nachten’. Ciconia opende met een merkwaardig stuk van Boccherini, waarin de componist het avondlijke Madrid bezingt. Van Gasteren legde telkens uit wat we gingen horen, bijvoorbeeld een avondgebed of een langs marcherend tamboerkorps. De dirigent heeft over deze sfeervolle miniatuurtjes zelfs een boekje samengesteld.

De hoofdmoot voor de pauze bestond uit ‘Nocturnal Dances of Don Juan Quixote’ (1986) voor strijkorkest en cello van de Finse componist Aulis Sallinen. Een humoristisch stuk door de mix van de figuren Don Juan en Don Quichot, maar ritmisch extreem moeilijk. Van Gasteren loodste het orkest en de virtuoze solist Pieter Wispelwey met strakke hand door de partituur. Na de pauze het feest der herkenning: het beroemde ‘Strijkkwartet in F’ van Ravel in een bewerking voor strijkorkest van Rudolph Barshai. Het kwartet werd een symfonie, zonder dat de lichtheid en lenigheid verloren gingen. De twee contrabassen zorgden voor extra kracht in de diepte wat zorgde voor nog meer dynamiek.

Ciconia is intussen ook alweer met andere dingen bezig. Recent verscheen de cd ‘Slavic Rhapsody’ met muziek van Dvořák, Janáček, Suk, Martinů en Smetana. In mei staat een serie concerten op het programma onder de titel ‘Metamorfosen’. Hierin wordt een verband gelegd tussen muziek en de kunst van Escher, met onder meer werken van Richard Strauss en Rudolf Escher, een neef van de graficus.

• ‘Spaanse Nachten’, gehoord 18 februari Nieuwe Kerk, nog in Den Bosch (19 maart), Utrecht (22 maart), Zutphen (24 maart) en Alkmaar (28 maart).
• Concertlezing over Boccherini’s ‘Madrileense nachten’, vrijdag 10 maart, 20.00 uur, Theater Branoul; meer informatie: klik hier.