Lale, Froukje en Gershwin en de terugkeer van Crossing Border

Er waren subsidieperikelen en er was Covid-19. Allemaal vergeten vrijdag en zaterdag op en bij de podia van het uitverkochte Crossing Border.

Veel kreeg door die voorgeschiedenis een bijzonder lading, zoals het optreden zaterdag van zangeres Froukje, vertolker van een nieuwe soort Nederlandstalige rock. Ze sloot af met het ogenschijnlijk vrolijke ‘Ik wil dansen’. ‘Moet ik huilen om te schrijven, verschuilen om te blijven / Vanavond moet ik dansen, vanavond moet ik dansen.’ Dat fijne gevoel – eindelijk weer een festival! – heerste in Korzo aan de Prinsestraat, dit jaar het hoofdpodium van het festival. Gekozen wordt voortaan voor een opzet met meerdere kleinere podia, zei directeur Michel Behre.

Froukje in actie. | Foto: Twitter

Even later stond de Amsterdamse stadsdichter Gershwin Bonevacia op het podium. Geen gedoe over identiteit, gender of white privilege, gelukkig, maar gewoon gevoelige poëzie, voorgedragen in een milde ‘spoken word’-stijl. Schitterend was het ‘Gedicht voor mijn ongeboren zoon’, een tekst over de vader die hij zou willen zijn en over alles wat hij zou willen vertellen en zelf zou willen leren. ‘Ik vertel je verhalen over superkrachten, die diep in je onbewuste schuilen. / Ik hoop dat je mij alles kan vertellen. Ik leer je dat mannen ook huilen’.

The Mauretanian over onschuld

Helemaal geen zware kost dan? Natuurlijk wel. Op de zolder van Korzo interviewde Remco van Rijn Mohamedou Ould Slahi, beter bekende als The Mauritanian (boek en film). Waarom zat hij eigenlijk in Dubai en niet in The Hague? Lukte niet, want als je eenmaal in Guantanamo Bay hebt vastgezeten, ook als je onschuldig bent, blijf je de rest van je leven als ‘verdacht en gevaarlijk’ uit computers rollen.

“Het is fascisme,” zei hij. “De VS bellen en ik word door mijn eigen regering gekidnapt. Mijn moeder bleef maar eten naar de gevangenis brengen, terwijl ik allang was afgevoerd. Niemand hoorde iets. Ik werd gemarteld met koud water. Zelfs als ik wat had willen zeggen, lukte dat niet door de verlammende onderkoeling. Een vrouwelijke sergeant heeft me toen gered.” Hij zat uiteindelijk van 2002 tot 2016 vast. Eén van de vele slachtoffers van de ‘war on terror’.

Lale Gül op Crossing Border

Eerder die zaterdag – er was ook een dagprogramma – interviewde Ronit Palache Lale Gül in Pepijn. Een kleine zaal, maar merkwaardig genoeg niet uitverkocht. En dat terwijl het een uiterst levendig gesprek was. Gül, die in haar boek ‘Ik ga leven’ drastisch afrekent met haar Turks-islamitische opvoeding, bleek een goede spreekster. Door een bepaalde laconieke toon was ze ook humoristisch. Van kritiek trekt ze zich niets aan, zei ze. “Abdelkader Benali vond mijn boek ‘tenenkrommend’. Nou, ik heb jouw boeken ook niet op een stapel liggen thuis, zeg ik dan.”

Ronit Palache (rechts) interviewt Lale Gül. | Foto: Jurriaan Brobbel

Haar verhaal nu was één groot pleidooi voor goed, niet-religieus gedomieerd, onderwijs. Ze was een ‘boekenwurm’, vertelde ze, een ‘nerd’. De hele bibliotheek van Bos en Lommer las ze leeg. Totdat ze niets meer ‘gemeenschappelijk’ had met haar eenvoudige ouders (‘Khomeini met een kut’, noemt ze haar moeder in haar boek). Ze werkt aan een tweede boek en voor het eerste zou ze wel eens de NS-publieksprijs kunnen winnen. Er zijn heel wat mensen, ook in de ‘woke’-hoek, die zouden willen dat dit authentieke geluid verstomt. Maar dat zit er voorlopig niet in.

Richard Powers (rechts) in de Oud-Katholieke Kerk. | Foto: Atlas

Powers over ‘Verwilderd’

Later op de avond gingen we in het barokke decor van de Oud-Katholieke kerk flink de diepte in met de Amerikaanse schrijver Richard Powers. Chris Keulemans sprak met hem over zijn boek ‘Bewilderment/Verwilderd’. Een vader en zijn autistische (?) zoon verkennen daarin de kosmos en ontdekken een planeet met leven. Maar dat leven is al talloze malen uitgestorven en telkens weer opnieuw ontstaan. “Een van de dingen die ik wil zeggen,” aldus Powers, “is dat denken en voelen niet in strijd met elkaar zijn.” Later stroomde iedereen weer terug richting Korzo, waar het festival nog even voortduurde.

• Crossing Border, bijgewoond zaterdagmiddag en -avond.

Wilt u meer Haags nieuws lezen? Koop dan de krant Den Haag Centraal bij een van onze verkooppunten. Of neem een (proef)abonnement.