Jeugdtheater in buik van vuilniswagen: kijken en oordelen via afval
Jeugdtheater, jazeker, maar dan wel in de buik van een vuilniswagen, een authentieke ‘vuilkar’. Kijken en oordelen via afval.
De volle vuilkar uit de gelijknamige jeugdvoorstelling van theatergezelschap Schippers&VanGucht is van een iets ander type dan we in Nederland gewend zijn. “Een Scandinavisch model,” legt ‘vuilnisman’ Juup Luijten uit, “die zijn wat langer.” Ongeveer dertig kinderen kunnen er binnenin plaatsnemen, dat heet: staan. Als er enkele volwassenen bij zijn, daalt dat naar maximaal zo’n 25.
Het is vanbinnen een ratjetoe: er ligt afval opgetast in de buik. Zo ziet vergankelijkheid er dus uit. En dat spul komt stilaan tot leven, te beginnen met Wim, alias de vuilkar zelf: ‘Welkom in mijn stalen buik.’ De voorwerpen worden tot leven gewekt met behulp van videoprojecties. “Met die opnamen lichten we in 3D de verschillende voorwerpen uit, van brievenbus, fietsen, walnoten, koffertjes en jassen, tot speldjes, sokken en plastic. Kortom, alles wat mensen niet meer nodig zouden kunnen hebben.”
De rommeldingen in de XL afvalcontainer op wielen doen hun beklag – omdat ze zich afgedankt voelen. “Maar gaandeweg komen ze erachter dat ze wel degelijk zijn gezien, niet alleen door elkaar maar ook door de aanwezigen, en natuurlijk door Wim.” Eén van de afleggertjes zegt enigszins ‘beckettiaans’: ‘Om jou te zien moet ik mezelf zijn, maar mezelf ben ik niet zonder jou.’
Abdelkader Benali
Schrijver Abdelkader Benali heeft er in opdracht van Schippers&VanGucht een afgerond verhaal omheen gebouwd. Acteurs in levenden lijve komen er nauwelijks aan te pas. “De voorstelling is bevolkt met stemacteurs,” zegt Luijten, “veertien stemopnames vertegenwoordigen evenzovele karakters. Deze ‘stemmingmakers’ zijn naast Benali onder meer acteur Joep van der Geest en acteur-regisseur Annemarie Prins.”
Bezoekers vinden het superspannend, temeer daar het er in het begin stikdonker is
Inhoudelijk gaat de voorstelling niet per se over milieu en afval, licht Luijten toe, ‘eerder over hoe we kijken en oordelen over dat wat we zien’. “We willen publiek meenemen naar onbekende fascinaties en situaties, tot deelnemers maken en ze plaatsen in een object, in een installatie.”
De reacties op het mobiele theater zijn verrassend. “Bezoekers vinden het superspannend, temeer daar het er in het begin stikdonker is. Ze hebben geen enkel idee wat ze te wachten staat of wat ze mee gaan maken, en hebben er niet bij stilgestaan wat je in het binnenste van een vuilniswagen zoal ziet.” Kinderen zijn achteraf enthousiast. “Omdat het niet aan hun verwachting heeft voldaan – en dat is in dit geval positief.”
Prachtberoep
Vuil ophalen, achter een immer vuile, stinkende, lawaaiige vrachtwagen sjokken, hoe voelt dat? “Ik ben theatermaker en acteur, al speel ik in dit stuk geen echte rol. Ik zorg voor de bediening van de vuilniswagen.” Maar het is een prachtberoep, veegt Luijten zijn straatje schoon. “Je bent de hele dag lekker buiten bezig. Je begint vroeg in de ochtend dus je bent ook lekker voor in de middag klaar en je hebt daarna dus genoeg ruimte om het leven verder te onderzoeken.”
Schippers&VanGucht, ‘De Volle Vuilkar’, dinsdag 25 tot en met donderdag 27 juli, diverse aanvangstijden, Zuiderparktheater. Meer informatie: www.zuiderparktheater.nl
