Directeur KABK mogelijk zonder vergoeding op straat
De kans dat het voorgenomen ontslag van kunstacademie-directeur Ranti Tjan niet doorgaat is uiterst klein. De Hogeschool voor de Kunsten is niet meer bereid tot overleg.
Dat bleek dinsdagmiddag bij de Haagse rechtbank. Tjan werd in maart ontslag aangezegd als directeur van de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten, maar hij weigert dat te accepteren. Daarom stapte de overkoepelende Hogeschool voor de Kunsten naar de rechter. Op de zitting liet rechter mr. Onno van der Burg blijken dat hij weinig ruimte ziet voor een terugkeer van Tjan. “Hoe stelt u zich dat voor?” vroeg hij hem. En dat was een retorische vraag.
Ranti Tjan trad een jaar geleden aan als directeur bij de al jaren door schandalen en falend management geplaagde academie aan de Prinsessegracht. Hij wilde een nieuwe start maken en verwierf in elk geval bij studenten en docenten veel steun. Maar Tjan raakte al snel in conflict met het college van bestuur van de Hogeschool voor de Kunsten, een gezelschap dat bestaat uit één man, Huig de Deugd. Voorheen werd dat het College gevormd door de twee directeuren van de instellingen die de hogeschool vormen: de KABK en het Koninklijk Conservatorium (KC). Een van de twee directeuren trad ook op als voorzitter van het College. De constructie is op grond van een extern advies veranderd, met het oog op belangenverstrengeling en transparantie. Iemand van buiten werd tot voorzitter benoemd, De Deugd; hij was voorheen lid van het College van Bestuur van Hogeschool Inholland. Hij legt verantwoording af aan de Raad van Toezicht.
Meningsverschil
Tjan vindt het principieel onjuist dat het College van Bestuur bestaat uit één man. Ook heeft hij moeite met het ‘centraal bureau’ een bureaucratische tussenlaag die boven KABK en KC hangt. Tjan op de zitting: “Er is een meningsverschil. Zoals ik studenten leer kritisch te zijn, zo ben ik dat ook over mijn eigen werkomgeving.” Hij zei ook dat van hem de bestuursstructuur niet op stel en sprong hoefde te veranderen.
Maar volgens de advocaat van hogeschool heeft Tjan vanaf zijn aantreden kritiek gespuid op De Deugd en heeft dat tot ‘pijnlijke’ confrontaties geleid. Ook zou hij de KABK helemaal willen verzelfstandigen. Daarom zou het woord ontslag al in september vorig jaar zijn gevallen, nog geen vier maanden na het aantreden van Tjan. Daarna escaleerde de situatie zodanig dat Tjan zich in maart van dit jaar gedwongen zag staf en studenten van de KABK in te lichten, waarna er ook perspublicaties volgden. En dat wordt hem zwaar aangerekend. De advocaat van de Hogeschool noemde dat ‘ongelofelijk vervelend’. Over het geheel genomen noemde hij het optreden van Tjan ‘ernstig verwijtbaar’. Dat wil zeggen dat hij geen aanspraak zou kunnen maken op een vertrekvergoeding. Eerder had de Hogeschool hem nog 70.000 euro geboden om alles in stilte af te wikkelen, maar dat bod is nu van tafel. Daar is Tjan het uiteraard niet mee eens. Zijn advocaat acht een vergoeding van 384.000 euro op zijn plaats. Maar de rechter zette hier uit zichzelf al vraagtekens bij. “Hoe komt u aan dat bedrag?” wilde hij weten. Het antwoord was dat Tjan niet verwacht binnen drie jaar weer aan de slag te zijn en dus drie jaarsalarissen redelijk vindt.
De afgelopen maanden kwam de deur van Tjans werkkamer vol te hangen met steunbetuigingen; die zijn inmiddels verwijderd.
De partijen bleken in alles lijnrecht tegenover elkaar te staan. Terwijl Tjan nog mogelijkheden zei te zien om er in onderling overleg uit te komen, ziet de Hogeschool geen ruimte meer. “Het vertrouwen is beschadigd. Het is tijd om nu werk te maken van de nieuwe bestuursstructuur,” aldus De Deugd. De rechter informeerde voor de vorm nog of hij nog een denkpauze moest inlassen, maar daar had geen van beide partijen behoefte aan. Hij doet binnen vier weken uitspraak.
‘Geen kans’
In de rechtszaal waren veel medestanders van Ranti Tjan aanwezig, zowel studenten als docenten. Zij toonden zich na afloop ontzet over de gang van zaken. “Ranti probeerde de rust te brengen die zo hard nodig is. Dat is hem niet gegund,” zei Christoph Seyferth, docent binnenhuisarchitectuur en meubeldesign. Oud-staflid Abe van der Werff wond zich op over de rechter. “Die behandelde dit als een standaard arbeidsgeschil. Het gaat om de toekomst van het kunstonderwijs. Dat kwam totaal niet aan de orde.” Studente Vivian Bruschi betreurt het dreigende definitieve ontslag van Tjan zeer. “Ranti heeft zeer veel voor ons gedaan. Hij is benaderbaar. En nu moet hij weg. Dit raakt me zeer. Gelukkig rond ik mijn studie nog voor de zomer af. We hebben met de KABK nu wel de bodem bereikt.”
[Dit stuk is op 2 juni op enige punten gewijzigd en aangevuld.]
