Koningin Máxima opent expertisecentrum in HMC Bronovo (foto’s)
In Nederland hebben 400.000 vrouwen endometriose, van wie tien procent een zeer ernstige vorm. Het is een chronische ziekte die, vooral tijdens de menstruatie, kan leiden tot helse pijnen. Koningin Máxima opende donderdag 15 maart in HMC Bronovo het expertisecentrum Endometriose in Balans.
Koningin Máxima opende donderdagochtend 15 maart het expertisecentrum ‘Endometriose in Balans’ in HMC Bronovo. In Nederland hebben 400.000 vrouwen deze chronische ziekte die, vooral tijdens de menstruatie, kan leiden tot helse pijnen.
Wat is endometriose precies? Huisartsen herkennen het vaak niet en zelfs gynaecologen maken een misdiagnose. “Het zal wel tussen de oren zitten,” wordt gezegd als een vrouw voor de zoveelste keer een arts consulteert met hevige buikklachten, zeker tijdens de menstruatie. Aan de vrij onbekende ziekte endometriose wordt niet altijd gedacht.
Het is een aandoening waarbij baarmoederslijmvlies, dat normaal gesproken aan de binnenkant van de baarmoeder zit, zich ook buiten de baarmoeder in de buik bevindt, meestal op of in de eierstokken, buiten de darmwanden en/of tussen de baarmoeder en de blaas. Iemand met deze ziekte, vaak al op jonge leeftijd, menstrueert dus voor een deel buitenbaarmoederlijk. En dat zorgt voor extreme buikpijn, die later overgaat in dagelijkse klachten.
Endometriose kan ook, afhankelijk waar het baarmoederslijmvlies zicht bevindt, pijn veroorzaken bij het plassen, het ontlasten en het vrijen en zorgen voor bloedverlies. Bovendien bestaat de kans op onvruchtbaarheid. Daarnaast ontstaan door deze ziekte tal van sociale problemen. Denk hierbij aan werk, sport, relaties, het sociale leven. De oorzaak van endometriose is nog steeds onduidelijk. Na de overgang verdwijnen de klachten meestal.
‘Gekke Mientje’
Gynaecoloog Maddy Smeets van zegt dat vrouwen soms acht jaar klachten hebben. En steeds van het kastje naar de muur worden gestuurd. “Ze krijgen onderzoek na onderzoek, maar het levert vaak niets op. Als bijvoorbeeld een darmspecialist een endoscopie verricht, zal hij niets vinden. Omdat het baarmoederslijmvlies aan de buitenkant van de darmen zit en er niet doorheen komt. Dus op een gegeven moment worden deze vrouwen voor ‘gekke Mientje’ versleten. En dat acht jaar lang. Verschrikkelijk, toch?”
Mensen zijn in tranen als ze zien dat ze eindelijk voor vol worden aangezien.
Nu zijn er al heel wat ziekenhuizen in Nederland die aandacht besteden aan endometriose. Maar Smeets wilde een holistisch (lichaam en geest) expertisecentrum met niet alleen aandacht voor de ziekten maar ook voor de zieken. “Er werd in Nederland in de centra van toen veelal niet laparoscopisch gewerkt.
Tijdens een expertisemeeting in Engeland ontmoetten we gynaecoloog Jim English van het Sussex University Hospital. Hij opereert uiterst verfijnd via een laparoscoop en heeft die kennis aan ons overgedragen. Doordat wij zo’n goede relatie hebben gekregen, heeft hij besloten om definitief deel uit te maken van ons team.” Dankzij Smeets, haar collega Johann Rhemrev en Jim English is het expertisecentrum in HMC Bronovo uiteindelijk van de grond gekomen. “Een shop in shop,” zoals zij het gekscherend noemt.
Bronovo
Het gespecialiseerde centrum in HMC Bronovo bestaat niet uit wat kamertjes. Maar dit beslaat een complete, speciaal verbouwde afdeling op de vierde verdieping. Hier wordt wordt gewerkt volgens een holistische aanpak in een multidisciplinair behandelteam. Smeets: “Zo werken gynaecologen, chirurgen, een radioloog, urologen, een anesthesist/pijnarts, gespecialiseerde verpleegkundigen, een diëtiste, een psycholoog en een bekkenbodemtherapeut nauw met elkaar samen. Het zijn allemaal mensen die zich zeer betrokken voelen bij endometriose en de patiënt.” Op het gebied van wetenschappelijk onderzoek en medische innovaties werkt het centrum samen met de afdeling gynaecologie van het LUMC (Leiden) en met de Medical Delta, waarvan onder meer de TU Delft deel uitmaakt.
Het expertisecentrum is al een tijd actief, maar de afdeling is nieuw. Er zijn inmiddels in totaal driehonderd operaties uitgevoerd voor diepe invasie endometriose (DIE, de ernstigste vorm) en Smeets wil toe naar tweehonderd van deze complexe operaties per jaar. Meer dan vijftig procent van de patiënten woont niet in de Haagse regio.
Ook vanuit het buitenland komen mensen naar HMC Bronovo. Gynaecoloog Maddy Smeets: “Er volgt eerst een lang gesprek met een gespecialiseerde verpleegkundige. Mensen zijn in tranen als ze zien dat ze eindelijk voor vol worden aangezien. Als je gewoon goed naar hen luistert, hoef je niet eens te zoeken.
Direct daarna wordt een onderzoek uitgevoerd door een van de gynaecologen en volgt een echo. Met dit diagnostische traject is er een ‘pick-up grade’ van 93 procent. Dit wordt direct na het eerste consult verteld. Daarna maken we onder regie van de patiënt een behandelplan. En we zijn niet tevreden als alleen de pijn weg is. Ik ben pas echt blij als ik zie dat de vrouwen weer in de kracht van hun leven staan.”
