Provincie stemt in met aanleg omstreden warmtepijp
De provincie heeft woensdagmiddag ingestemd met de aanleg van een omstreden pijpleiding die Haagse huizen gaat verwarmen met Rotterdamse restwarmte. De weg ligt vrij voor investeerder Gasunie, dat deze maand een besluit wil nemen.
De pijp moet warmte transporteren die overblijft bij de petroleumindustrie in de Rotterdamse haven en nu wordt geloosd. De 23 kilometer lange buis zal zes gemeenten aandoen, waar het op den duur 155.000 woningen kan verwarmen.
Warmtelinq, zoals het project tegenwoordig heet, is eigendom van Gasunie. Het staatsbedrijf stelde zijn investeringsbesluit meermaals uit, maar verwacht eind oktober de knoop door te hakken. Het ministerie van EZK staat klaar met 85 miljoen euro subsidie en een miljoenenlening.
Dit plan zit vol juridische zaken die niet kloppen
De aanleg van de ondergrondse leiding, die Den Haag binnenkomt bij Moerwijk en via Transvaal naar de Energiecentrale voert, is een megaoperatie. De provincie treedt hierbij op als coördinator. Een ruime meerderheid van de statenleden ging woensdagmiddag akkoord met het ‘provinciaal inpassingsplan’, een soort gebundeld bestemmingsplan dat ook voor Den Haag opgaat. “Nu ligt de weg vrij om de schep in de grond te steken,” zegt CDA-statenlid Michel Rogier.
Warmtepijp is omstreden
In Den Haag moet je met een lampje zoeken naar enthousiasme voor de warmtepijp. Veel gemeenteraadsleden betwijfelen of industriële restwarmte wel zo duurzaam is. Bovendien vrezen ze dat Warmtelinq de nagel aan de doodskist is van lokale energiebronnen, zoals geothermie. Om nog maar te zwijgen van de impact die de aanleg heeft op de stad. Bomen moeten wijken en straten gaan overhoop, tot chagrijn van bewoners en ondernemers.
Haagse duurzaamheidsorganisaties zien Warmtelinq als een ramp voor de energietransitie. Den Haag Fossielvrij gaat het inpassingsplan aanvechten bij de Raad van State, kondigt Joeri Oudshoorn aan. “Dit plan zit vol juridische zaken die niet kloppen.” Al jaren ageert hij tegen het project. “We dreigen honderden miljoenen belastinggeld te steken in een leiding die warmte levert die we ook lokaal kunnen opwekken, zonder zoveel subsidie.”
Met Warmtelinq kunnen we echt meters maken
Omdat Warmtelinq het hele jaar door dezelfde hoeveelheid levert, kan de pijp de winterpieken niet aan. Maar hij duwt wel duurzame Haagse alternatieven uit de markt, stellen critici als Oudshoorn. De Energiecentrale, eigendom van Uniper, verwarmt nu al Haagse gebouwen met restwarmte. “Straks moeten ze die warmte ’s zomers in de gracht lozen.”
Ook wethouder Liesbeth van Tongeren (GroenLinks, energietransitie) verhult haar ongenoegen niet. Bij een recente hoorzitting deed ze haar beklag over de ‘slechte samenwerking’ met de provincie. Ze vindt het inpassingsplan op een aantal punten moeilijk te verkroppen. Zo krijgt Warmtelinq voorrang bij de Energiecentrale, terwijl de gemeente daar wil boren naar geothermie. Den Haag wordt overruled op haar eigen grondgebied, protesteerde ze. “We zijn uit de ouderlijke macht gezet.”
Opstandig
In feite kan de gemeente dwarsliggen door vergunningen niet te verlenen, maar dan houdt de provincie zich het recht voor in te grijpen. “Dat komt omdat we al heel ver in het proces zitten,” legt statenlid Rogier uit. Hij stoort zich aan de Haagse opstandigheid. “De eigen ambtenaren hebben hieraan meegewerkt.”
Volgens hem kunnen Warmtelinq en lokale bronnen prima naast elkaar bestaan. “Ze zijn complementair, alleen ziet Den Haag dat nog niet.” Met die Haagse initiatieven schiet het bovendien niet op, meent Rogier. “Op de Leyweg zijn ze al vijftien jaar bezig met geothermie. Met Warmtelinq kunnen we echt meters maken.”
Dit is een teleurstelling, maar alle seinen staan op groen
Evenwel trekt Rotterdam deze donderdag de stekker uit een zusterproject. Het stadsbestuur maakte vorige week bekend dat het de pijpleiding naar Leiden, ‘Warmtelinq+’, niet aandurft. Het noodlijdende Rotterdamse Warmtebedrijf staat nu op omvallen. Zonder aftakking naar Leiden is de afzetmarkt voor Warmtelinq een stuk kleiner. Voor Gasunie verandert dat de zaak niet, stelt een woordvoerder. “In de businesscase hebben we rekening gehouden met voor- en tegenspoed. Dit is een teleurstelling, maar alle seinen staan op groen.”
Eneco
Wel moet het staatsbedrijf nog een deal sluiten met Eneco. Het energiebedrijf, sinds anderhalf jaar in Japanse handen, zal de restwarmte aan Haagse huishoudens leveren. Twee weken geleden sloot Eneco een overeenkomst met Uniper. Daarmee is het bedrijf ervan verzekerd dat het tot 2035 kan blijven leveren aan het al aanwezige warmtenet in Den Haag. “Eneco kan nu achteroverleunen,” analyseert Oudshoorn. “Ik zou niet weten waarom ze nu nog een contract met Gasunie zouden sluiten.”
Hij herinnert aan de ‘Leiding over Oost’, een eerdere pijpleiding die tussen Rotterdam en Leiden zou komen. Dat plan leek in kannen en kruiken, maar sneuvelde te elfder ure.