Reizend monument voor de slachtoffers van Gaza

^{DHC sluit zich aan bij de oproep van de RSF (Reporters Without Borders): journalisten moeten veilig hun werk kunnen doen en Israël moet de internationale journalistiek toegang geven tot het gebied.}

Kolommen van vilt met daarop de duizenden doden geturfd. Letterlijk. Zestigduizend streepjes met telkens een schuin streepje er doorheen. Dat is de kern van het Nomadisch Monument voor Gaza. Kunstenaar Ingrid Rollema en architect Eric Vreedenburgh leggen er de laatste hand aan in een loods in de ‘sporendriehoek’, ergens tussen Den Haag Centraal en Hollands Spoor.

“De laatste hand is er tragisch genoeg eigenlijk niet, want we moeten elke dag nieuwe streepjes in het vilt branden,” zegt Rollema, die met haar Hope Foundation al meer dan dertig jaar actief is in Gaza. Hope organiseert kunstprojecten voor getraumatiseerde kinderen om ze zo zicht te bieden op een wereld die anders is dat de voortdurende ellende in en rond de Gazastrook. Hope werkt nauw samen met lokale kunstenaars en zorgprofessionals. Nog altijd zijn er zo’n zestig medewerkers actief in Gaza.

^{Eric Vreedenburgh ’turft’ doden op het Gaza Monument. | Foto: PR}

De kolommen komen straks in de langwerpige vorm van Gaza te staan en daarbij wordt ook op schaal de plattegrond van Den Haag getoond. Eric Vreedenburgh: “Onze stad is ongeveer even groot als Gaza. En daar zitten dus zo’n twee miljoen mensen in de val. Straks stap je als het ware Gaza binnen om daar de beklemming te voelen van het opgesloten zijn.” Er is overwogen het monument óók te wijden aan de slachtoffers van de Hamas-aanval van 7 oktober 2023, maar dat idee is losgelaten, zegt Rollema. “We hebben er lang over gepraat en er advies over ingewonnen. Het is lastig twee kanten te belichten terwijl de genocide nog gaande is. Dat is scheef.”

Ritueel nieuwe doden

Iedere dag – maandag 8 september: 15.30 uur, dinsdag: 13.00 uur en woensdag: 13.00 uur – is er een ritueel dat stilstaat bij nieuwe slachtoffers. Ieder nieuw slachtoffer wordt in het vilt gebrand. Dinsdagavond 9 september (19.30 uur) verricht Younis Al-Khatib, voorzitter van de Palestijnse Rode Halve Maan (Rode Kruis) de opening. Schrijver en acteur Ramsey Nasr houdt een voordracht. Woensdagavond 10 september staat in het teken van Palestijnse literatuur, met onder meer schrijver Amer Almassri en oud-minister Jan Pronk. De schrijvers Hassnae Bouazza en Dario Goldbach presenteren de avond.

^{Schets voor het Gaza Monument. | Beeld: Eric Vreedenburgh}

Aanvankelijk wilden Rollema en Vreedenburgh het monument in het Atrium van het stadhuis plaatsen. Maar dat durfde de Stichting Atrium niet aan, gezien de grote emoties en tegenstellingen die het onderwerp Gaza losmaakt. Het Nationale Theater wilde daarentegen wel samenwerkingspartner zijn. “Wij geloven in de kracht van ontmoeten en luisteren naar elkaars verhalen. Kunst stelt vragen en maakt gesprekken mogelijk. Juist in een tijd waarin mensen elkaar niet altijd meer lijken te horen, nodigen wij graag uit tot dialoog,” zegt HNT-directeur Cees Debets.

Voor een bezoek aan de avondprogramma’s bepalen de bezoekers zelf de prijs van hun ticket. De opbrengst komt ten goede aan de Hope Foundation en de wederopbouw van kunstinitiatieven in Gaza. In het laatste weekend van september staat Theater aan het Spui volledig in het teken van Palestina. Debets: “Palestijnse en Nederlandse theatermakers maken van het theater een plek van solidariteit, menselijkheid en hoop.”