Ode aan Bach en Jan Rot

Het Matthäus-seizoen is weer aangebroken, nu Pasen nadert. Een Nederlandse versie klinkt zondag in de Grote Kerk.

Door

Spitsuur voor de Residentie Bachensembes (RBE) nu de tweede helft van de vastentijd aanbreekt. Koor en orkest treden dit jaar twee keer aan. Eén keer met de ‘Mattheus Passie’, met vertaalde teksten van de vorig kaar overleden Jan Rot (19 maart). En één keer met dat andere passiemeesterwerk van Bach, de Johannes Passion (31 maart).
“Twee passieconcerten voor fijnproevers, maar zeker ook voor nieuwsgierigen die onbekend zijn met Bach,” zegt Michel de Vos, pr-man van de RBE. “Voor het eerst in lange tijd wordt de versie van Jan Rot weer uitgevoerd, mede als hommage aan hem.” In 2006 zette het Residentie Bachkoor en het Residentie Orkest onder leiding van dirigent Jos Vermunt de Nederlandstalige versie van Bachs meesterwerk op cd. De reactie van het publiek was overweldigend. Wekenlang stond de cd op nummer 1 in de Top 100. De opname bereikte zelfs de status van gouden plaat. In 2008 voerden de RBE deze versie voor het laatst uit.

Ontferm U over mij

Rot gaat vrij om met het Duitse origineel, dat vaak archaïsch is. Bach gebruikte naast de bijbel materiaal van C.F. Henrici, also known as Picander. Volgens Bachkenner Martin van Amerongen een ‘zondagsdichter’, die in het dagelijks leven ‘hoofdpostbesteller van Leipzig’ was.
De beroemde aria ‘Erbarme Dich’ luidt in Rots versie:

Maria huilt…
Mijn God, laat al mijn tranen branden.
Maria huilt…
Mijn God bestaat u wel?
Of zijn mijn tranen zinloos?
oog om oog, oog in oog
Troost, omarm, en help omhoog uit die hel.
Bestaat u wel? Omarm me dan, mijn God!
Of zijn mijn tranen zinloos?

Natuurlijk, het Duits is bekend en vertrouwd, maar in het Nederlands krijgt het geheel een nieuwe dimensie. Dirigent Jos Vermunt hierover: “Deze Mattheus komt op een nieuwe, directe manier binnen en dat zorgt voor een actieve beleving van het verhaal.”

Jan Rot bij De Slimste Mens. | Foto: KRO/NCRV

De uitvoerenden zijn: Residentie Bachkoor, Florilegium Musicum, Koorschool Senta, Marcel Beekman (evangelist), Marc Pantus (Christus), Francine van der Heijden (sopraan), Cécile van de Sant (alt), André Post (tenor), Pieter Hendriks (bas).

Theatrale Johannes

Op vrijdag 31 maart zijn de ensembles te vinden op hun thuisbasis, de Kloosterkerk aan het Lange Voorhout. Nu klinkt de ‘Johannes’, gewoon in het Duits, maar wel in een theatrale versie. De enscenering is van zanger Marc Pantus die gebruik maakt ‘van dramatiek, beweging en licht’. Zelf zegt hij hierover: “In de Johannes Passion wordt weinig getreurd en niet gedraald. Bach koos voor een dramatische en theatrale benadering. De scènes met Christus, Pilatus en het volk zijn dynamisch, ze volgen elkaar in hoog tempo op en zijn bij uitstek theatraal. Er zijn dus veel aanknopingspunten voor een scenische aanpak. In mijn enscenering maak ik gebruik van licht, maar meer nog van duisternis. Het koor doet heel spannende dingen! Maar wel met maximaal respect voor de muziek.”

Regisseur en zanger (in de Mattheus) Marc Pantus. | Foto: PR

De uitvoerenden zijn: Residentie Kamerkoor, Residentie Bachorkest, Martha Bosch (sopraan), Talitha van der Spek (alt), David de Winter (tenor), Joris van Baar (bas), Clemens Löschmann (evangelist) en Bert van de Wetering (Christus). Het geheel staat onder leiding van Jos Vermunt.

Informatie

Mattheus Passie (Bach/Rot), zondag 19 maart, 11.30 uur (met lunchpauze), Grote Kerk.
Johannes Passion, vrijdag 31 maart, 20.00 uur, Kloosterkerk.       

Kaarten voor de Mattheus: druk hier 
Kaarten voor de Johannes: druk hier 

[In dit stuk is aanvankelijk een Nederlandse vertaling geciteerd die niet van Jan Rot is; dat is gecorrigeerd.] 

 

Standaardportret
Bekijk meer van