Vrouwendebat voor hogere opkomst: ‘Als wij niet gaan stemmen, lossen we niets op’
Slechts de helft van de stemgerechtigden uit de Schilderswijk toog tijdens de Tweede Kamerverkiezingen in 2023 naar de stembus. Vooral vrouwen lieten hun stempas links liggen. “Mijn stem kan doorslaggevend zijn, dus ik wil hem nu bewust gebruiken.”
De deuren van buurthuis Jacobahof in de Schilderswijk zijn vanmorgen nog maar net geopend als de eerste vrouwen proberen een goed plekje te bemachtigen. Ondertussen klinkt er gekletter in de keuken. Daar zijn de gastvrouwen druk in de weer met de bereiding van hapjes en drankjes. Vorige week woensdag werden vrouwen uit de Schilderswijk en Transvaal in het buurthuis samengebracht om bij de Tweede Kamerverkiezingen op 29 oktober voor een hogere opkomst te zorgen. “De democratie zoals wij die nu hebben, bedient mensen uit deze wijken eigenlijk niet goed,” vertelt organisator Astrid Plugge van de stichting Schilderswijk Bewonerstours. De opkomst bij de parlementsverkiezingen in 2023 was hier slechts 50 procent, tegenover een landelijk percentage van 80. “Een opkomst die wij onmogelijk kunnen accepteren,” zegt Plugge.
Ik snap wel dat vrouwen denken dat hun zorgen niet op de radar staan
Het programma van het vrouwendebat bestaat uit een uitleg van het kiesproces door ProDemos, het uitvoeren van een ‘levende stemwijzer’ met alle aanwezigen en een rechtstreeks gesprek met kandidaat-politici. Onderzoeksbureau Ipsos meldde eerder dit jaar dat het vertrouwen in de landelijke politiek is gedaald. In lijn met de landelijke cijfers stellen de organisatoren van het vrouwendebat dat het vertrouwen in de Schilderswijk slechts 4 procent bedraagt. “In mijn kringen denken we soms dat de PVV hoe dan ook gaat winnen,” zegt Yosra Saaidi, jeugdwerkster bij Stagehuis Schilderswijk. “Toch heb ik van huis uit meegekregen dat mijn stem doorslaggevend kan zijn, dus ik wil hem nu bewust gebruiken.”
Obstakels
Niet-stemmers worden dikwijls gezien als afgehaakte burgers, maar volgens onderzoeksbureau EMMA is dat onterecht; de onderzoekers stellen dat mensen die geen gebruikmaken van hun stemrecht vaak op andere manieren bijdragen aan buurt en stad. De reden om niet te stemmen is dat zij zich niet gehoord en gezien voelen. Maar ook onduidelijkheid in het stemproces, bijvoorbeeld wanneer iemand mee mag in het stemhokje, geldt als belangrijke obstakels. “Veel mensen begrijpen het hele stembiljet of waarom ze moeten gaan stemmen niet,” zegt moderator en voormalig D66-Kamerlid Fonda Sahla.
Volgens het Haagse kandidaat-Kamerlid Annerijn Vink van Groenlinks-PvdA worden de zorgen van vrouwen door de politiek bovendien minder serieus genomen. “Vrouwen vragen zich bijvoorbeeld af: is er plek op de kinderopvang als ik na mijn zwangerschapsverlof weer ga werken? Dat soort problemen krijgen wisselende aandacht van de politiek, en zijn de afgelopen jaren niet opgelost. Ik snap wel dat vrouwen dan denken dat hun zorgen niet op de radar staan bij de politiek, en dat het geen zin heeft om te stemmen.”
Als je twintig jaar lang zegt dat bepaalde bevolkingsgroepen grote problemen veroorzaken, kun je verwachten dat mensen afhaken
Wijken als de Schilderswijk worden door politici vaak gebruikt in hun retoriek of campagnes. Zo gebruiken rechtse partijen de wijk om problemen als de vermeende islamisering aan te kaarten. En linkse partijen komen na een bezoek en wat foto’s vaak niet meer terug, is de klacht. “Je kunt niet twintig jaar lang doen alsof bepaalde bevolkingsgroepen in Nederland grote problemen veroorzaken en dan verwachten dat mensen niet afhaken,” zegt Plugge.
“Je krijgt dan eigenlijk het gevoel dat je er niet bij hoort.” De organisatie heeft de politici uitgenodigd om in gesprek te gaan met de vrouwen in de hoop de ze benaderbaar te maken voor de bewoners uit de wijk. Ook hoopt de organisatie dat de stem van vrouwen in zaken als vrouwenrechten op deze manier meer gaat klinken. “We hebben alle politieke partijen uitgenodigd,” zegt Sahla. “Juist omdat het zo belangrijk is om naar dit soort wijken te komen en in gesprek te gaan met de mensen. Helaas zijn de VVD, Forum voor Democratie, de PVV en de SGP niet komen opdagen.”
Impact
Dit is de vierde keer dat het vrouwendebat voorafgaand aan de verkiezingen wordt georganiseerd. Toch blijft het meten van de impact van deze bijeenkomst op de stembusgang van de bewoners lastig. “We willen dit jaar een appgroep opstellen waarin mensen een selfie kunnen delen wanneer ze hebben gestemd,” zegt Plugge. “Ook hebben we de bijeenkomst naar voren gehaald, naar het moment dat de stempas nog niet binnen is, zodat mensen deze niet meteen weggooien.” Ook het tijdstip van het evenement is bewust gekozen. “Voor veel vrouwen zijn, door hun verantwoordelijkheden thuis, de avonden gewoon niet haalbaar,” benadrukt Sahla. “Dus is het belangrijk om ook het tijdstip toe te spitsen op je doelgroep.”
Toch overheerst optimisme bij de jongere generatie. “Als wij als toekomstige generatie niet gaan stemmen, lossen we niets op,” zegt de 22-jarige Yosra Saaidi. “De aanhouder wint.”
De redactie biedt u dit verhaal gratis aan. Meer Haagse verhalen? Neem een (proef)abonnement op weekkrant Den Haag Centraal. Elke donderdag in de bus. De krant is ook verkrijgbaar bij onze verkooppunten.
