Artikel van de week: Graven rond de Grote Kerk
Het plein rond de Grote Kerk wordt de komende periode opnieuw ingericht. Dat wil zeggen dat er nieuwe bestrating komt en dat het plein groener wordt. Ook worden de tramsporen geschikt gemaakt voor nieuwe trams. Dit alles wordt voorafgegaan door archeologisch onderzoek. Dat onderzoek is op 6 juni begonnen en duurt tot 4 juli.
Het zal niemand verbazen dat rond de Grote Kerk tot in de zeventiende eeuw een begraafplaats was gesitueerd. Het betrof een groot kerkhof, waarvan bekend was dat de meeste graven in de loop van de tijd zijn geruimd. De graven die nu gevonden worden, zijn waarschijnlijk de laatste intacte graven. De archeologen van de afdeling Archeologie en Natuur- en milieueducatie van de gemeente hebben inmiddels de ommuring van het kerkhof blootgelegd, evenals een gemetselde beerput. Daarnaast zijn stukken van riolering en afwatering gevonden. Ook is een flink aantal graven aangetroffen dat zorgvuldig wordt onderzocht door een fysisch antropoloog met hulp van een aantal studenten uit Leiden. De oudste graven dateren uit de vijftiende eeuw, een aantal uit de zestiende eeuw, maar de meeste stammen uit de zeventiende eeuw. De begraafplaats is tot 1681 in gebruik geweest. Naast veel botmateriaal is er ook aardewerk gevonden.
Bijzonder is het feit dat er verschillende volwassenen samen met een kind zijn begraven. Dit soort vondsten zetten je als archeoloog, maar ook gewoon als mens, aan het denken. Het betreffen kleine kinderen, baby’s van circa één jaar oud. Dit doet vermoeden dat er waarschijnlijk een ziekte of epidemie is geweest waar deze volwassenen met hun kind aan zijn overleden. Dergelijke vondsten zijn voor archeologen als onderzoekers altijd weer bijzonder. Ze komen in aanraking met mensen uit het verleden, maar weten niet precies wat er met hen is gebeurd. Nader onderzoek wijst dat wellicht uit, en of het een vader of een moeder betreft en of er inderdaad een familierelatie bestaat.
De komende weken zijn de archeologen nog druk bezig. Elke werkdag is er ’s middags iemand aanwezig die bezoekers uitleg kan geven over het onderzoek en de gedane vondsten. Het onderzoek wordt naar verwachting op 4 juli afgerond. Daarna worden de vondsten schoongemaakt en bestudeerd. Dit resulteert uiteindelijk in een opgravingsverslag. De vondsten worden bewaard in het gemeentelijke archeologiedepot, maar de menselijke resten worden (waarschijnlijk elders) herbegraven. Daar wordt in elk geval respectvol mee omgegaan. Gekeken wordt of er een geschikte locatie kan worden gevonden om foto’s van het onderzoek en eventuele vondsten tentoon te stellen.
Door Corien Bakker (stadsarcheoloog van de gemeente Den Haag)
Meer informatie: www.facebook.com/archeologiedenhaag
| Foto: DHC/Sebastiaan Boot
