Kijkduin snakt naar einde bouwput: ‘Lijkt nog steeds oorlogsgebied’
De nieuwe appartementen rijzen stoer op langs de boulevard van de ‘familiebadplaats’ Kijkduin. Maar waar is het vuurtorentje en waar blijven de beloofde paden en perken?
Het was in het weekeinde zo nu en dan al lekker op Kijkduin. Maar woensdagochtend is de lucht er grijs en dreigt regen. “We verdienen nu wel een beetje zon, hoor,” zegt een vrouw met een hond in het voorbijgaan. Dat willen de ondernemers van de badplaats ook, maar waar ze echt naar snakken, is het afronden van de eindeloze werkzaamheden van wat in makelaarsjargon wordt aangeduid als ‘Nieuw Kijkduin’.
“We willen nu eindelijk meters maken, maar het lijkt hier nog steeds een oorlogsgebied,” zegt Volker Vedder van de modewinkel Chase, die al veertig jaar in de familiebadplaats actief is. Hij doelt op de grootschalige vernieuwing, die in 2018 begon en nog altijd niet klaar is. Er verrezen nieuwe wooncomplexen, winkels en horeca, maar de inrichting van het gebied en de toegankelijkheid ervan zijn nog altijd niet op orde. Vedder: “Moet jij eens proberen van de Kijkduinsestraat bij het strand te komen. Dat kan alleen kruip-door-sluip-door via steile trappen.”
Chaos
Tussen het Atlantic Hotel en de eerste twee flatcomplexen met horeca eronder strekt zich een chaotisch gebied uit vol hekken, bergen zand en nog niet toegankelijke in- en uitritten van de langverbeide parkeergarage. En het geheel wordt gestoffeerd met zwaar graaf- en bouwmaterieel, en hier en daar een bouwvakker. Richting kust is begonnen met de bouw van het ‘bastion’, een soort landeilandje waarop uiteindelijk het vermaarde vuurtorentje moet komen te staan. Op reclamedoeken is te zien hoe het moet worden. Maar hard gaat het niet.
Gemiddeld zijn de omzetten de afgelopen jaren gehalveerd
“De planning is een puinhoop,” zegt schadedeskundige Thierry Neuféglise, die de ondernemers bijstaat in hun pogingen schade te kunnen verhalen op de gemeente in de vorm van ‘nadeelcompensatie’. “Het was de bedoeling dat de bouw van de parkeergarage gelijk op zou gaan met de rest. Maar woningen, winkels en horeca zijn al lang klaar, terwijl het op straat een chaos is. Gemiddeld zijn de omzetten de afgelopen jaren gehalveerd.”
Woody Louwerens, woordvoerder van de ondernemers, zegt dat alle cijfers beschikbaar zijn. “Voorbeeld: een zaak had in 2021 nog 43.000 kassa-aanslagen en in 2023 nog maar 23.000.”
Maar vlak voor Pasen was er een lichtpuntje. De wethouders Robert van Asten (D66, stedelijke ontwikkeling) en Arjen Kapteijns (GroenLinks, mobiliteit) openden de ondergrondse fietsenstalling. Afgezien van het feit dat dat maar een klein onderdeel is van wat er nog moet gebeuren, is de ingang te midden van het hekkendoolhof nauwelijks te vinden. “Ja, de bewegwijzering is ook een punt,” zegt Vedder van Chase. “Als buitenstaander beland je in een doolhof.”
Segbroeklaan
Terwijl Neuféglise en een aantal ondernemers, onder wie de eigenaren van Chase en restaurant Pavarotti, pogen een schadevergoeding zeker te stellen, speelt er nog een andere zaak. Negen ondernemers, vooral strandtenthouders en eigenaren van op de oude boulevard gevestigde restaurants, stapten een paar jaar geleden al naar de rechter omdat de gemeente hun verzoek om nadeelcompensatie had afgewezen. Een aantal zaken is intussen gesloten.
De steen des aanstoots was de herinrichting en versmalling van de route Houtrustbrug-Kijkduin in 2018-2019 en de tijdelijke afsluiting van de Machiel Vrijenhoeklaan. Maar ook de bouw van Nieuw Kijkduin speelde een rol. De rechter ging in zijn uitspraak van 6 juli 2023 niet mee in de bezwaren, onder meer omdat van teruggelopen bezoekersaantallen door de verkeersmaatregelen ‘geen sprake’ zou zijn geweest. De bezwaarmakers stapten vervolgens naar de Raad van State. De zitting was afgelopen donderdag.
Weet je wat zo ontmoedigend is? Dat de belangen van ondernemers altijd achteraan komen
Elders in de stad werd de afgelopen jaren ook een compensatieoorlog uitgevochten. Het Zeeheldenkwartier kreeg achtereenvolgens te maken met de vernieuwing van tramlijn 17 en daarna met de blokkade van de Elandstraat, Piet Heinstraat en Anna Paulownastraat in verband met het terugbrengen van de gracht (‘ontkluizing’) op het Piet Heinplein. Vooral de laatste ingreep duurde erg lang en dreef ondernemers tot wanhoop. Na vele protesten en verhitte discussies in de gemeenteraad besloot het college van B en W vorige maand de regeling voor nadeelcompensatie te versoepelen. Intussen zijn de eerste bedragen uitgekeerd.
Plezier
Maar er gloort in Kijkduin hoop aan de horizon op zee, verzekert wethouder Van Asten. “Begin juni zal het grootste deel van de werkzaamheden aan de openbare ruimte in Kijkduin klaar zijn. Het nieuwe Kijkduin krijgt daarmee steeds meer vorm. Mensen in het gebied gaan de komende maanden van steeds meer dingen plezier kunnen hebben: de nieuwe boulevard, het Deltaplein en nu alvast de nieuwe ondergrondse entree en fietsenstalling. Daar ben ik erg blij mee, want de mensen hier hebben de afgelopen jaren veel werkzaamheden in hun omgeving gehad.”
Achter het Atlantic Hotel komt een grote hijskraan vandaan. Het gevaarte rijdt in de richting van de zandhopen en de bouwhekken. Een verkeersregelaar houdt een oogje in het zeil. Op de boulevard wordt gewerkt aan de bestrating. Nog twee maanden en dan moet het klaar zijn. Dan begint het strandseizoen.
Woody Louwerens moet het nog zien. “Weet je wat zo ontmoedigend is? Dat de belangen van ondernemers altijd achteraan komen. Er is altijd iets anders dat voorgaat: veiligheid, verkeer, wat dan ook. Nu zul je zien dat het in augustus pas echt klaar is, wanneer de Tour de Femmes hier begint. Dát is prestige voor de gemeente. Dan kan het opeens wel, maar dan is de zomer voor de helft voorbij.”
De redactie biedt u dit verhaal gratis aan. Meer Haagse verhalen? Neem een (proef)abonnement op weekkrant Den Haag Centraal. Elke donderdag in de bus. De krant is ook verkrijgbaar bij onze verkooppunten.
