‘In Nederland had ik nooit contact met mijn buren, nu ken ik acht families’
DHC-fotograaf Thomas van Hemert verhuisde naar Georgië
Door Annerieke Simeone
Hij had zich nooit echt in Georgië verdiept, totdat een vriend zei: ‘Ze maken daar al meer dan achtduizend jaar wijn. Ga je mee?’ Fotograaf Thomas van Hemert (1982), nieuwsgierig naar het land grenzend aan Rusland, Azerbeidzjan, Armenië, Turkije en de Zwarte Zee, zei ‘ja’. Met een briefje waarop stond dat ze een fotodocumentaire wilden maken, trokken de vrienden in 2011 twee weken lang van familie naar familie. Overal waar ze kwamen, dronken ze lokale wijn. Maar het was niet alleen de alcohol die hem verwarmde. De hartelijke ontvangsten door onbekenden, de onherbergzame natuur, het contrast tussen stad en land, hij voelde er zich toe aangetrokken. Na die vakantie keerde hij steeds vaker terug. Toen hij nog onder de naam Vahé voor DHC werkte, stuurde hij regelmatig een mailtje naar de redactie: ‘Jullie moeten het even zonder me doen. Ik zit de komende maand weer in Georgië”. De periodes werden steeds langer. Toen Van Hemert een leuke vrouw ontmoette, hakte de Hagenaar de knoop door: hij vertrok.
Dat is nu vijf maanden geleden. Als we hem op maandagochtend negen uur bellen, heeft hij al boodschappen gedaan. “Het is hier drie uur later hè,” reageert hij lachend.
Zit je nu in Tbilisi?
“Ja, in mijn eigen appartement. In een best wel goede buurt, hoor. Het ligt iets hoger dan het centrum, waardoor de lucht iets schoner is. Maar niet zo schoon als elders in het land. In Tblisi wonen één miljoen mensen, de andere tweeënhalf miljoen zijn verdeeld over heel Georgië. Buiten de hoofdstad zit je dan al snel in een afgelegen gebied. Tja, en verder, het is een echte ouwe Sovjet-flat. Geen lift natuurlijk. En ik woon op de vijfde etage. Lekker onhandig als ik terugkom met mijn hikespullen. Gelukkig schieten buren vaak te hulp.”
Veel sociale controle?
“Dat vind ik eigenlijk wel fijn. Ik heb al een paar keer mijn sleutel in de deur laten zitten en dan wordt er altijd wel door iemand op de deur geklopt. Ze zijn erg attent en gastvrij. De buurman hield me laatst staande en belde zijn dochter van twaalf. Toen kreeg ik de telefoon in mijn handen geduwd. ‘Please come to our house and have dinner with us,’ hoorde ik aan de andere kant van de lijn. In Nederland had ik nooit contact met mijn buren, nu ken ik acht families.”
Woon je trouwens al samen?
“Nee, de liefde is over. Zij wilde naar Europa toe, ik wil juist hier wat opzetten.”
Jammer.
“Ach, ik ben inmiddels weer flink aan het daten.”
En hoe bevalt het leven verder?
“Als ik vrij ben, trek ik de bergen in om te hiken. Ik ken ondertussen veel leuke plekken in de stad. Je kunt hier ook ontzettend goed uitgaan. De jonge generatie gaat naar vaak technofeesten. Hartstikke leuk. Het schijnt dat er dezelfde sfeer hangt als tijdens de jaren negentig in Berlijn. Heel erg underground, niet goedkoop overigens. Je betaalt zo twintig euro voor een kaartje.”
Is dat duur?
“Nou ja, het leven is hier echt goedkoop. Laatst viel tijdens een bergritje mijn uitlaat eraf. De autoreparateur had er een paar uur werk aan. Toen ik zag wat ik moest betalen, dacht ik eerst dat hij een grap maakte: omgerekend 7,60 euro. En dan kreeg ik ook nog een biertje van hem. Overigens moet je sommige zaken in dollars betalen, zoals het aankopen van een auto of een huis. De lari (Georgische munteenheid, red.) is vrij instabiel.”
Hoe onderhoud je jezelf dit moment?
“Twee vrienden van me hebben twee maanden geleden een agentschap voor culturele en hiking tours opgezet. Dat gaat ontzettend goed. Ze hebben zo veel werk, dat ze mij hebben gevraagd in te stappen. Binnenkort ga ik fotografietours aanbieden, maar nu ben ik nog even een manusje-van-alles: ik bouw de website, ik haal toeristen van het vliegveld. Soms begeleid ik ze door de bergen. Ja, waarom niet? Ik ken die plekken vaak beter dan de locals.”
Klinkt allemaal goed, zeg. Zijn er ook nog minder leuke kanten aan Georgië?
“Het verkeer is afschuwelijk, mensen zitten op hun telefoon te turen of gebruiken geen richtingaanwijzer. En ze rijden niet tussen de lijntjes. En er zijn veel files.
Tblisi is een echte Sovjet-stad. Dat wil zeggen: er zijn geen bouwtekeningen van de stad. Waar de leidingen en de elektriciteit zitten, weet bijna niemand. Daarom gebeurt het regelmatig dat er geen warm water of helemaal geen water is. Als ze de weg aan het openbreken zijn, springt er altijd wel een leiding.”
De huidige republiek Georgië is ontstaan bij het uiteenvallen van de Sovjet-Unie in 1991. Toch is het woord Sovjet nu al twee keer gevallen. In hoeverre heeft Rusland nog invloed op de Georgische maatschappij?
“Het is nauwelijks in het nieuws in Nederland, maar er zijn behoorlijk veel conflicten met Rusland. Net als bij de Krim in Oekraïne proberen ze ook hier aan landjepik te doen. Je ziet veel berichten op Facebook erover. Vooral jongeren maken zich er druk over en zetten op hun profiel: ‘I’m from Georgia, but Russia occupied my country.’ Wat niet helpt, is dat de huidige president Giorgi Margvelasjvili een rijke geldschieter heeft: zakenman Bidzina Ivanisjvili, die nauwe banden onderhoudt met Rusland. Ivanisjvili was van 2012 tot 2013 premier van Georgië, maar op de achtergrond oefent hij nog steeds veel macht uit.”
En wat vindt de oude generatie daarvan?
“Die zijn de Sovjet-tijd gewend. Ze zijn vaak nog streng gelovig, christelijk orthodox, en moeten niks hebben van homofilie bijvoorbeeld. De jonge generatie is moderner. Ze slaan meer uit gewoonte een kruis als ze voorbij een kerk lopen. Een deel van de jongeren ziet kansen. Zij zijn politiek geëngageerd en zijn bezig met de vrijheid van hun land. Een ander deel wil het liefst zo snel mogelijk naar het Westen verhuizen, ‘want,’ zeggen ze, ‘hier is geen toekomst’.”
Jij ziet wel een toekomst.
“Ja, voorlopig zit ik hier wel goed. Ik heb werk, een leuke vriendenkring en niet te vergeten: er zijn hier bergen. Van het landschap kan ik enorm genieten. Al is het leven in Nederland wel een stuk comfortabeler. Als je hier woont, merk je pas hoe goed alles geregeld is in Nederland.”
Is er nog iets waarvan je droomt?
“Als alles meezit koop ik over een paar jaar een huis in de bergen.”
| Hoofdfoto: Nicolas Pernot
| Onderstaande foto’s: Thomas van Hemert
Een abonnement op DHC? Klik dan hier.